Dzięki wykorzystaniu narzędzi cyfrowych pozwalających m.in. na tworzenie i efektywną obsługę sklepów internetowych, małe i średnie przedsiębiorstwa ograniczyły negatywny wpływ pandemii na swoje biznesy, a w niektórych przypadkach kryzys gospodarczy spowodowany COVID-19 stał się impulsem do dynamicznego rozwoju i skutecznego działania – takie wnioski płyną z badania przeprowadzonego wśród 5 tysięcy przedsiębiorstw w Europie. Szersze i lepsze wykorzystanie narzędzi cyfrowych przez polskie MŚP mogłoby wygenerować ponad 31 mld złotych dodatkowych obrotów oraz 235,5 tysiąca nowych miejsc pracy.
Mikroprzedsiębiorstwa oraz małe i średnie firmy stanowią 99 proc. przedsiębiorstw w Unii Europejskiej. Zapewniają one dwa na trzy miejsca pracy w sektorze prywatnym oraz odpowiadają za ponad połowę całkowitej wartości dodanej generowanej przez przedsiębiorstwa w UE. Jak pokazuje raport „Technologie cyfrowe jako podstawa działania: Europa (Digitally Driven: Europe)”, w okresie pandemii wiele MŚP zbudowało tzw. „Cyfrową odporność”. Składają się na nią przystępne, skuteczne narzędzia i usługi cyfrowe, powszechnie wykorzystywane w codziennym prowadzeniu biznesu. Z raportu płyną trzy istotne wnioski:
- narzędzia cyfrowe mają kluczowe znaczenie dla elastyczności i odporności MŚP,
- narzędzia te umożliwiły szybkie zorganizowanie się, utrzymanie większej części przychodów sprzed pandemii oraz zatrudnianie większej liczby pracowników,
- nadal istnieje wiele przeszkód, które utrudniają MŚP wdrażanie narzędzi cyfrowych, w tym niepewność co do sposobu korzystania i wartości technologii w ich działalności.
„Cyfrowa odporność” niesie daleko idące korzyści, nie tyko w czasie pandemii, bowiem zdolność do adaptacji i odradzania się po zawirowaniach, pozwoli MŚP przetrwać w okresach przyszłych kryzysów.
W Polsce MŚP to już ponad 2 mln firm. Z jednej strony są one bardziej zaawansowane cyfrowo niż ich europejscy odpowiednicy, ale z drugiej mają większe obawy związane z narzędziami cyfrowymi. Ponad 52 proc. planuje po pandemii w większym zakresie korzystać z nich, ale 33 proc. badanych firm (+ 4 p.p. niż średnia w Europie) przyznaje, że największe obawy związane są z niepewnym zwrotem z inwestycji. Dla 29 proc. (+ 4 p.p. niż średnia w Europie) barierą jest ochrona prywatności danych, natomiast na wysoki koszt narzędzi cyfrowych narzeka 26 proc. firm (+ 3 p.p. niż średnia w Europie).
Efekt gospodarczy przekształcenia tylko tzw. „Niepewnych” firm sektora MŚP, które są w trakcie wprowadzania narzędzi cyfrowych do modelu biznesowego w „Zaawansowane”, czyli już korzystające w dużym stopniu z narzędzi cyfrowych, to w Europie możliwe wygenerowanie dodatkowych obrotów o wysokości 262,2 mld euro oraz powstanie aż 3,6 mln miejsc pracy, zaś w Polsce odpowiednio 31,3 mld złotych oraz ponad 235,5 tys. miejsc pracy.
Raport Digitally Driven obejmuje także zalecenia dla MŚP, które powinny dążyć do uzyskania pozycji wykwalifikowanych specjalistów – ucząc się, eksperymentując i wdrażając cyfrowe narzędzia do swojej strategii. Z kolei firmy technologiczne powinny wspierać liderów sektora MŚP pomagając im zrozumieć, jakie narzędzia cyfrowe sprawdzają się w ich biznesach, jak je wykorzystywać oraz jak mierzyć stopę zwrotu z inwestycji w tym zakresie. Rolą decydentów powinno być zapewnienie i utrzymanie łatwego, powszechnego dostępu do środków finansowych i infrastruktury oraz zadbanie o bezpieczne warunki prowadzenia biznesu dla wszystkich firm z sektora MŚP.
