- Jestem po bardzo dobrym spotkaniu z Premierem Republiki Korei Panem Han Duck-soo. Rozmawialiśmy o naszej strategicznej współpracy w zakresie budowy elektrowni atomowej w Pątnowie. To projekt, który odegra niezwykle ważną rolę w przeprowadzeniu procesu transformacji energetycznej - mówi minister aktywów państwowych Jacek Sasin.
Forum Koreańsko-Polskie pod patronatem honorowym Pana Prezydenta Andrzeja Dudy, z udziałem Pana Premiera Han Duck-soo na Forum Ekonomicznym w Krynicy stało się okazją do zaprezentowania współpracy w obszarze energetyki jądrowej między Koreą oraz Polską z wykorzystaniem najnowocześniejszej dostępnej technologii. Celem jest stabilna produkcja czystej i taniej energii dla obywateli Polski, przedsiębiorców, samorządów, i innych instytucji. Dzięki takim inwestycjom polska gospodarka będzie też bardziej konkurencyjna. Taką transformację sektora wymusza nie tylko sytuacja na rynku i koszty ekonomiczne ale również polityka klimatyczna zmierzającą do zeroemisyjności.
- To jest wielkie wyzwanie by tak przetransformować polską energetykę, by z jednej strony zapewnić stabilną energię, a z drugiej odejść od paliw kopalnych. Mamy świadomość że to będzie dużo kosztować, że będzie trwać i że oznacza to wielkie zmiany społeczne – uzasadnia minister Jacek Sasin.
Jak podkreśla minister Jacek Sasin „ w tym całym procesie musimy też myśleć o ludziach zatrudnionych z górnictwie i tradycyjnej energetyce. Musi ich zabezpieczyć ”.
Inwestycje w SMR- y
Transformacja energetyczna Polski zakłada rozwój energetyki atomowej. Przewiduje ona budowę elektrowni jądrowych według programu rządowego i biznesowego. Zapewni to stabilne, bezpieczne i tanie źródło energii. Kolejnym elementem polityki energetycznej będą SMR-y budowane przez polskie firmy i partnerów zagranicznych. Rozwój odnawialnych źródeł energii będzie uzupełnieniem polityki energetycznej. Polska jest pionierem jeśli chodzi o wprowadzenie SMR-ów do funkcjonującej energetyki. Spółki Skarbu Państwa zaczęły realizować te projekty.
- W SMR-y inwestuje Grupa ORLEN, a za nią poszły inne polskie spółki jak KGHM i Grupa Enea oraz energochłonny przemysł Grupa Azoty. To szansa na produkowanie tańszej energii – uzasadnia minister Jacek Sasin.
Polski miks energetyczny po zakończeniu transformacji tego sektora będzie opierał się o dwa zasadnicze filary: energetykę jądrową i odnawialne źródła energii. Pierwsza polska elektrownia jądrowa ma powstać w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino w gminie Choczewo na Pomorzu z we współpracy z amerykańską spółką Westinghouse i ma zacząć działać w 2033 r.
- Energetyka jądrowa w Polsce jest już rozpędzoną lokomotywą, która w ciągu kilku - kilkunastu lat zmieni polski miks energetyczny. Dziś mamy już konkret w postaci rozpoczętych 3 projektów jądrowych dotyczących dużej klasycznej energetyki jądrowej – mówi minister Jacek Sasin.
Inwestycje w OZE
Minister Jacek Sasin Podkreślił, że Polska oprócz inwestycji w atom prowadzi coraz więcej przedsięwzięć związanych z produkcją energii z wiatru i słońca.
- Największe spółki Skarbu Państwa, jak Grupa PGE, Grupa ORLEN i inne, realizują wielkie inwestycje w energetykę wiatrową na Bałtyku, czyli offshore. Nie zaniedbujemy również tradycyjnych odnawialnych źródeł energii, jak farmy fotowoltaiczne czy wiatraki na lądzie z zachowaniem zasad prawnych – mówi minister Jacek Sasin.
Polacy o atomie: popieramy!
Warto zwrócić uwagę, że energetyka jądrowa cieszy się szerokim poparciem polskiego społeczeństwa – w badaniach Ministerstwa Klimatu i Środowiska przeprowadzanych w listopadzie 2022 r. 86,4% Polaków popiera budowę elektrowni jądrowej. A według ostatniego badania przeprowadzonego w ośmiu krajach na trzech kontynentach, Polacy są największymi zwolennikami energii jądrowej: stosunek zwolenników do przeciwników wynosi w naszym kraju 10:1.
Polska jest dobrym, obiecującym krajem do inwestowania, pomimo wojny za granicą. Biznes koreański traktuje Polskę jako dobre miejsce do inwestowania. Mam nadzieję, że inne państwa wezmą przykład z naszych koreańskich partnerów i liczba inwestycji w naszym kraju się zwiększy – zaznacza minister Jacek Sasin.
Powstaje centrum szkoleniowego dla energetyki jądrowej
Resort środowiska informuje, że USA zdecydowały o powstaniu w Warszawie środkowoeuropejskiego centrum szkoleniowego dla energetyki jądrowej. Natomiast pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej Anna Łukaszewska-Trzeciakowska podała, że ostatnie elementy kontraktu z Bechtel i Westinghouse na prace inżynieryjne nad projektem elektrowni jądrowej na Pomorzu zostaną omówione w tym tygodniu w USA.
- Amerykanie zdecydowali, że w Polsce powstanie centrum szkoleniowe dla energetyki jądrowej dla Europy Środkowo-Wschodniej – powiedziała w rozmowie z PAP minister klimatu i środowiska Anna Moskwa. - Centrum powstanie w Warszawie i rozpocznie działalność w tym roku – dodała. Ze strony amerykańskiej działalność centrum ma być koordynowana przez Departament Energii Stanów Zjednoczonych, a ze strony polskiej koordynatorem ma być resort klimatu i środowiska. Zadaniem centrum będzie kształcenie niezbędnych kadr dla projektów jądrowych w Polsce, opartych zarówno na dużych, jak i małych reaktorach. Centrum szkolenia ma prowadzić m.in. Politechnika Warszawska.
Współpraca naukowa Polski z USA trwa od dawna. Wspólne szkolenia, badania, wymiana informacji technicznej, współpraca w zakresie nowych technologii jądrowych - to główne założenia innego porozumienia o współpracy: pomiędzy Państwową Agencją Atomistyki a Komisją Dozoru Jądrowego Stanów Zjednoczonych (NRC). – Nie tylko kontynuujemy, ale też zacieśniamy naszą współpracę z amerykańskim dozorem, która trwa już od 13 lat – mówi prezes Państwowej Agencji Atomistki Andrzej Głowacki. – NRC jest dla nas bardzo ważnym partnerem, tym bardziej w kontekście programu budowy w Polsce pierwszej elektrowni jądrowej, dla której wybrano właśnie amerykańską technologię – reaktor typu AP1000, zaprojektowany przez Westinghouse Electric Company. Ta współpraca ma ułatwić polskiemu dozorowi proces licencjonowania oraz nadzoru. NRC ma ogrom doświadczenia na tym polu, z którego chcemy korzystać – dodał.
Porozumienie zakłada współpracę pomiędzy PAA a NRC w zakresie: wymiany informacji technicznej, działalności związanej z nowymi technologiami, takimi jak zaawansowane reaktory i małe reaktory modułowe (SMR), badań nad bezpieczeństwem jądrowym, a także szkoleń i udziału pracowników w indywidualnych projektach.
Wielkie konsorcjum dla Polski
Przypomnijmy, że czołowe na świecie firmy z sektora cywilnej energetyki jądrowej Westinghouse i Bechtel wspólnie tworzą konsorcjum do zaprojektowania i wybudowania elektrowni jądrowej na Pomorzu. Umowa, która określa główne zasady współpracy między Polskie Elektrownie Jądrowe a konsorcjum amerykańskich firm została podpisana 25 maja 2023 roku w Warszawie. Przewiduje ona budowę elektrowni jądrowej w 2026 roku w miejscowości Lubiatowo-Kopalino w gminie Choczewo i produkcję energii jądrowej w 2033 roku. - Pozwoli nam to zrealizować cel, jakim jest ¼ produkcji energii w polskim systemie energetycznym z energii jądrowej w 2040 r. Cieszymy się, że dołączają do nas partnerzy otwarci na polski wkład – polskiej gospodarki, polskich przedsiębiorców, polskich usług i zaangażowanie polskich pracowników. Przygotowujemy się na to wyzwanie – podkreśła minister Anna Moskwa. Zaznacza, że Polska wybrała najbardziej zaawansowaną technologię reaktorów na potrzeby budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce.
Sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Anna Łukaszewska-Trzeciakowska poinformowała, że decyzja środowiskowa dla pierwszej elektrowni jądrowej na Pomorzu może się pojawić jeszcze w tym miesiącu. – Spółka Polskie Elektrownie Jądrowe oczekuje na zakończenie procedury uzyskiwania decyzji środowiskowej, która warunkuje otrzymanie decyzji lokalizacyjnej. Zależy nam bardzo, żeby te decyzje administracyjne wydawane były bez zbędnej zwłoki – stwierdziła Łukaszewska-Trzeciakowska w rozmowie z PAP. Według pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej pierwsze badania geotechniczne terenu pod elektrownię jądrową powinny zacząć się jeszcze zimą. – Spółka jest w zaawansowanych negocjacjach z konsorcjum Bechtel i Westinghouse dotyczących umowy na prace inżynieryjne w zakresie zaprojektowania elektrowni. Ostatnie, kluczowe z rządowego punktu widzenia elementy kontraktu zostaną omówione na spotkaniach zaplanowanych w Stanach Zjednoczonych – podkreśliła.