W IV kw. 2022 r. dynamika aktywności gospodarczej na świecie w ujęciu rocznym nadal się obniżała. Przyczyniły się do tego skutki agresji zbrojnej Rosji na Ukrainę (w tym wysokie ceny surowców i wysoka niepewność), zacieśnianie polityki pieniężnej w największych gospodarkach oraz wzrost zachorowań na COVID-19 w Chinach – poinformował NBP w „Raporcie o inflacji - marzec 2023 r.”.
Według autorów raportu roczna dynamika cen towarów i usług konsumpcyjnych w Polsce w ostatnich miesiącach 2022 r. – podobnie jak w wielu innych gospodarkach na świecie – obniżyła się, pozostając jednak w grudniu 2022 r. na wysokim poziomie 16,6%.
Spadek inflacji w listopadzie i grudniu ub.r. wynikał głównie z niższych cen opału i paliw. W styczniu 2023 r. – według wstępnych danych GUS – inflacja wzrosła do 17,2% r/r, co wynikało przede wszystkim ze wzrostu przeciętnej wysokości rachunku za energię elektryczną, cieplną oraz gaz w następstwie zmian części taryf oraz przywrócenia bazowych stawek VAT na produkty energetyczne do poziomów sprzed wprowadzenia tzw. Tarczy Antyinflacyjnej.
Relatywnie wysokie ceny surowców – pomimo spadku w II połowie 2022 r. i na początku 2023 r. – w dalszym ciągu znajdowały odzwierciedlenie we wzroście cen żywności i energii w ujęciu rocznym. Jednocześnie od dłuższego czasu zwiększały one koszty funkcjonowania przedsiębiorstw, co – pomimo słabnącej dynamiki popytu – skłaniało firmy do podnoszenia cen dóbr konsumpcyjnych i prowadziło do wzrostu inflacji bazowej.
Inflacja bazowa była także podwyższana przez opóźnione efekty przeszłych zaburzeń w globalnych łańcuchach dostaw. Ograniczająco na dynamikę CPI w całym 2022 r., a także w niewielkim stopniu w styczniu 2023 r., oddziaływała tzw. Tarcza Antyinflacyjna. Od II kw. 2022 r. oczekiwania inflacyjne konsumentów i przedsiębiorstw, mierzone statystyką bilansową, przesuwają się stopniowo w kierunku niższych wartości, głównie ze względu na spadek odsetka podmiotów spodziewających się dalszego wzrostu inflacji.
Według autorów raportu NBP w Polsce w całym 2022 r. PKB wzrósł o 4,9% (wobec wzrostu o 6,8% w 2021 r.), przy czym od początku roku dynamika aktywności gospodarczej stopniowo się obniżała. W IV kw. 2022 r. wzrost PKB wyniósł 2,0% r/r (wobec 3,6% r/r w III kw. 2022 r.), a relatywnie wysokiej dynamice inwestycji towarzyszył spadek konsumpcji prywatnej, która obniżyła się w ujęciu rocznym o 1,5% r/r (wobec wzrostu o 0,9% r/r w III kw. ub.r.).
Dodatni wkład do dynamiki PKB, podobnie jak w III kw., miały eksport netto oraz zmiana zapasów.
Deficyt sektora finansów publicznych w ujęciu ESA2010 w pierwszych trzech kwartałach 2022 r. wyniósł 0,9% PKB, wobec 0,3% PKB w tym samym okresie 2021 r.
Jednocześnie, według wstępnych szacunków Ministerstwa Finansów zadłużenie sektora finansów w ujęciu ESA na koniec 2022 r. mogło wynieść poniżej 50% PKB (względem 53,8% na koniec 2021 r.).
Sytuacja na rynku pracy pozostaje dobra, o czym świadczy w szczególności nadal niska stopa bezrobocia oraz dalszy wzrost zatrudnienia i przeciętnych wynagrodzeń nominalnych. Jednocześnie osłabienie aktywności gospodarczej przekłada się na stopniowe ograniczanie dynamiki płac i w efekcie następuje spadek wynagrodzeń w ujęciu realnym.
Pogłębił się natomiast spadek kredytów dla gospodarstw domowych, a wzrost kredytów dla przedsiębiorstw istotnie spowolnił.
W rozdziale 4. Raportu przedstawiono projekcję inflacji i PKB z modelu NECMOD stanowiącą jedną z przesłanek, na podstawie których Rada Polityki Pieniężnej podejmuje decyzje o wysokości stóp procentowych NBP.
Zgodnie z projekcją – przygotowaną przy założeniu niezmienionych stóp procentowych NBP oraz uwzględniającą dane dostępne do 28 lutego 2023 r. – roczna dynamika cen znajdzie się z 50-procentowym prawdopodobieństwem w przedziale 10,2 – 13,5% w 2023 r. (wobec 11,1 –15,3% w projekcji z listopada 2022 r.), 3,9 – 7,5% w 2024 r. (wobec 4,1 – 7,6%) oraz 2,0 – 5,0% w 2025 r. (wobec 2,1 – 4,9%).
Z kolei roczne tempo wzrostu PKB według projekcji znajdzie się z 50-procentowym prawdopodobieństwem w przedziale -0,1 – 1,8% w 2023 r. (wobec -0,3 – 1,6% w projekcji z listopada 2022 r.), 1,1 – 3,1% w 2024 r. (wobec 1,0 – 3,1%) oraz 2,0 – 4,3% w 2025 r. (wobec 1,8 – 4,4%).
