Kolejne ułatwienia dla małego i średniego biznesu. Rząd wprowadza nowe regulacje, które pomogą przetrwać firmom pandemię

Gwarancje de minimis na lepszych warunkach czy Fundusz Gwarancji Płynnościowych, kierowane m.in. lub wyłącznie do MŚP, o których szerzej pisaliśmy w „GP”, to nie jedyne rozwiązania dla tego sektora wdrażane przy udziale BGK.  

Swój wkład w pomoc małym i średnim przedsiębiorcom w aktualnej sytuacji związanej z pandemią COVID-19 ma również Ministerstwo Finansów.

BGK: uzupełnienie rządowego pakietu antykryzysowego

Z ułatwień dla małego i średniego biznesu, w tym dla podmiotów ekonomii społecznej, przygotowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego można już korzystać. 

Łatwiejsza będzie też spłata pożyczki unijnej dla przedsiębiorców. Stanie się tak dzięki dodatkowej, sześciomiesięcznej karencji w spłacie rat kapitałowych dla przedsiębiorców, którzy korzystają z pożyczek lub się na nie zdecydują. Jak wyjaśnia BGK, oznacza to, że jeżeli w standardowej ofercie okres ten wynosi np. sześć miesięcy, to obecnie zostanie on przedłużony o kolejne pół roku. Innym rozwiązaniem zaproponowanym przez bank są wakacje kredytowe. W trakcie obsługi finansowania przedsiębiorcy mogą wstrzymać spłatę zobowiązań na cztery miesiące. To nie wszystko. Kolejne ułatwienie to możliwość obniżenia oprocentowania pożyczki. Ponadto, w przypadku zaległości w spłacie zobowiązań spowodowanych przez koronawirusa możliwe jest niestosowanie odsetek karnych oraz niepodejmowanie działań windykacyjnych. Aby zmienić warunki spłaty zobowiązania, przedsiębiorca powinien o to zawnioskować w instytucji finansującej, która udzieliła mu pożyczki. 

Pożyczki dla mikro-, małych i średnich

Z powyższych rozwiązań przedsiębiorcy korzystać mogą już teraz. Dla mikro-, małych i średnich firmy BGK przygotowuje kolejne ułatwienia, które pomogą im uniknąć problemów spowodowanych przez COVID-19. Chodzi m.in. o pożyczki na cele płynnościowe.

– Nowe zasady udzielania pożyczek, które rozszerzą zakres finansowania o pożyczki obrotowe, to bardzo potrzebne rozwiązanie i sposób na zapewnienie płynności finansowej i utrzymanie miejsc pracy. Mamy nadzieję, że nowe możliwości dla przedsiębiorców wejdą w życie już w pierwszych dniach kwietnia – podkreśla Beata Daszyńska-Muzyczka, prezes BGK.

Środki na tego typu pożyczki finansowane są z unijnych krajowych i regionalnych programów operacyjnych na lata 2014–2020.

Specjalnego typu rozwiązania przeznaczone są dla firm z branży turystycznej, w tym zwłaszcza MŚP działających w województwach wschodnich, dla których obecna sytuacja stanowi de facto zamrożenie działalności. 

 – Sześciomiesięczne wakacje kredytowe oraz dodatkowa, półroczna karencja w spłacie to najważniejsze zmiany w spłacie pożyczek na rozwój turystyki, jakie wprowadziliśmy. Co więcej, firmom, które z powodu koronawirusa znalazły się w trudnej sytuacji, dajemy możliwość obniżenia oprocentowania – mówi Małgorzata Jarosińska-Jedynak, minister funduszy i polityki regionalnej.

Nowe rozwiązania dla podmiotów ekonomii społecznej

Jeszcze inne ułatwienia opracowane przy współudziale BGK i Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej mają zostać skierowane specjalnie do podmiotów ekonomii społecznej – firm i instytucji, które poprzez działalność ekonomiczną i działalność pożytku publicznego służą: m.in. integracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych marginalizacją społeczną, tworzeniu miejsc pracy, świadczeniu usług społecznych użyteczności publicznej (na rzecz interesu ogólnego)  oraz rozwojowi lokalnemu.

– Ułatwienia w spłacie pożyczek wprowadzono także dla podmiotów ekonomii społecznej – podkreśla minister funduszy i polityki regionalnej, Małgorzata Jarosińska-Jedynak.

– W przypadku trudnej sytuacji finansowej dajemy możliwość obniżenia oprocentowania do 0 proc. na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy i proponujemy pakiet ułatwiający spłatę, w tym wakacje kredytowe i wydłużenie okresu spłaty – dodaje.

Zmiany obejmują:

• wydłużenie okresu utworzenia miejsca pracy maksymalnie do 12 miesięcy;
• wydłużenie okresu spłaty do 12 miesięcy;
• karencję w spłacie kapitału dodatkowo do sześciu miesięcy;  
• wakacje kredytowe – zawieszenie spłaty rat kapitałowych lub kapitałowo-odsetkowych do sześciu miesięcy;
• obniżenie oprocentowania na okres do 12. miesięcy.

– Nie zapominamy także o wyjątkowych firmach, jakimi są podmioty ekonomii społecznej. Chcemy pomóc przetrwać im ten trudny okres po to, aby po unormowaniu się sytuacji społeczno-gospodarczej mogły dalej służyć lokalnym społecznościom – zauważa prezes BGK.

Jak informuje bank, zmiany warunków zawartych umów – zarówno w przypadku przedsiębiorców, jak i podmiotów ekonomii społecznej – będą mogły nastąpić na wniosek pożyczkobiorcy. W tym celu powinien on skontaktować się z instytucją finansującą w regionie, współpracującą z BGK. W składanym wniosku powinno się znaleźć uzasadnienie, że kryzys związany z COVID-19 wpłynął lub wpłynie na sytuację podmiotu. O zmianie warunków spłaty pożyczki mają decydować pośrednicy finansowi. Instytucje finansujące (pośrednicy finansowi) to wyspecjalizowane podmioty, które współpracują z BGK. Ich listę można znaleźć w internecie.

Łatwiej o premię technologiczną 

Także wspólnie z resortem funduszy i polityki regionalnej Bank Gospodarstwa Krajowego przygotował propozycje nowych rozwiązań w zasadach przyznawania i obsługi kredytu na innowacje technologiczne. Obejmują one m.in. wyższą premię technologiczną, możliwość pokrycia wkładu własnego i więcej wydatków podlegających refundacji.

– Najważniejsze zmiany, z których skorzystają firmy, to m.in. zniesienie ograniczenia kwoty premii technologicznej – teraz będzie to nawet więcej niż 6 mln zł czy rozszerzenie i uszczegółowienie katalogu wydatków kwalifikowanych projektu – obok kosztów zakupu, montażu i uruchomienia nowych albo używanych środków trwałych, będzie możliwość refundacji kosztów ich transportu – mówi szefowa MFiPR Małgorzata Jarosińska-Jedynak.

– Do tego proponujemy zniesienie wymogu innowacyjności efektów projektu w skali kraju oraz możliwość przeznaczenia kredytu technologicznego na pokrycie wkładu własnego w kosztach kwalifikowanych projektu, co do tej pory nie było możliwe – dodaje min. Jarosińska-Jedynak.

Kredyt na innowacje technologiczne jest rozwiązaniem współfinansowanym z funduszy unijnych w Programie Inteligentny Rozwój. Za wdrażanie premii technologicznej odpowiada BGK.

– Bank Gospodarstwa Krajowego pełnił aktywną rolę w konsultowaniu zmian w programie kredytu na innowacje technologiczne. Jako państwowy bank rozwoju mamy wieloletnie doświadczenie we wdrażaniu programów unijnych. Naszą rolą jest inicjowanie rozwiązań systemowych, czyli takich, które służą przedsiębiorcom i jednocześnie oddziałują na sektor finansowy. W obecnej sytuacji gospodarczej, związanej z dużą niepewnością wielu firm, takie działania są szczególnie ważne - mówi Beata Daszyńska-Muzyczka, prezes Banku Gospodarstwa Krajowego.

MFiPR wydłużyło termin naboru w trwającym konkursie o premię technologiczną. Zainteresowani mogą składać dokumenty do BGK do 24 czerwca bieżącego roku. Pierwotnie nabór miał się kończyć pod koniec kwietnia. Wnioskodawcy będą mieli też więcej czasu na podpisanie umowy kredytowej (wydłużenie terminu z 30 do 60 dni od uzyskania promesy kredytu) oraz na dostarczenie dokumentów środowiskowych i pozwolenia na budowę (z 10 do 12 miesięcy od uzyskania promesy). Mając na względzie zdrowie i bezpieczeństwo wnioskodawców i ekspertów oceniających wnioski, ich spotkania (tzw. panele eksperckie) będą mogły się odbywać za pośrednictwem telekonferencji.

Ponadto w ramach środków z funduszy Programu Inteligentny Rozwój planowane jest uruchomienie nowego funduszu pożyczkowego o wartości co najmniej 400 mln zł, który zapewni przedsiębiorstwom finansowanie kapitału obrotowego na czas oddziaływania kryzysu związanego z pandemią. Z kolei w gwarancji BIZNESMAX gwarancje zabezpieczą również kredyty odnawialne w rachunku bieżącym.

Rozwiązania ministerstwa finansów dla MŚP 

Wychodząc naprzeciw postulatom podatników, Ministerstwo Finansów przesunęło termin stosowania nowej matrycy stawek podatku VAT. Zacznie ona obowiązywać od 1 lipca 2020 roku, zamiast planowanego 1 kwietnia bieżącego roku.

– Chcemy, by firmy nie musiały martwić się nowymi obowiązkami w tym trudnym dla nich czasie. Dlatego po decyzji o przesunięciu terminów związanych z nowym JKP VAT i Centralnym Rejestrem Beneficjentów Rzeczywistych, zdecydowaliśmy się też przełożyć w czasie stosowanie nowej matrycy VAT – komentuje minister finansów, Tadeusz Kościński. 

Jeden z jego zastępców, wiceminister Jan Sarnowski, doprecyzowuje powód przesunięcia terminu wprowadzenia nowej matrycy stawek VAT: – Zaktualizowanie danych księgowych oraz magazynowych związanych z weryfikacją nowych symboli klasyfikacyjnych i nowych stawek podatku VAT czy też wprowadzenie odpowiednich zmian w zakresie ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kas rejestrujących, mogą powodować dodatkowe trudności dla dużej liczby podatników. 

Posunięcie resortu finansów oznacza, że do 30 czerwca bieżącego roku:

• będą stosowane dotychczasowe przepisy ustawy o VAT i przepisy wykonawcze do tej ustawy dotyczące stawek tego podatku;
• do celów opodatkowania VAT będzie stosowana Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU 2008);
• wydane do 30 czerwca 2020 roku wiążące informacje stawkowe (WIS) będą zapewniały podatnikom ochronę dla czynności podlegających opodatkowaniu wykonywanych od 1 lipca 2020 roku.

Najważniejsze rozwiązania autorstwa MF w Tarczy Antykryzysowej

Jak tłumaczy Ministerstwo Finansów, zaproponowane przez MF zapisy z zakresu finansów publicznych dotyczą głównie kwestii budżetowych i obszaru działalności instytucji finansowych.

– Obecna sytuacja wymaga podjęcia wielu niestandardowych, a zarazem systemowych rozwiązań. (...)Polska jest jednym z pierwszych krajów na świecie, który zaprezentował tak szeroki i konkretny pakiet pomocowy dla obywateli w obliczu zagrożenia koronawirusem – uważa minister finansów, Tadeusz Kościński.

Zaznacza przy tym, że katalog podejmowanych przez jego resort działań nie jest zamknięty z uwagi na dynamizm sytuacji, z którą mamy do czynienia.

– Analizujemy potrzeby i na bieżąco reagujemy na zmieniające się okoliczności. Przykładowo, na prośbę przedsiębiorców przesunęliśmy w czasie wprowadzenie nowej matrycy stawek VAT i zmiany w CIT – informuje Kościński.

Dodaje, że już dziś MF stosuje mechanizmy w przepisach podatkowych, które pozwalają szybko reagować na pojawiające się trudności.

Przykładem zastosowania takich mechanizmów jest m.in. przesunięcie terminu złożenia zeznania CIT-8 i zapłaty podatku za 2019 rok przez podatników CIT na 31 maja bieżącego roku. 

Wśród rozwiązań podatkowych, które znalazły się z inicjatywy ministerstwa finansów w tarczy antykryzysowej, są m.in.:

• możliwość wstecznego rozliczania strat podatkowych w PIT i CIT;
• stratę poniesioną w 2020 roku podatnicy, pod pewnymi warunkami, będą mogli odliczyć od dochodu uzyskanego w 2019 rok. W tym celu podatnicy złożą korektę zeznania za 2019 rok i dostaną zwrot;
• brak sankcji za złożenie deklaracji podatkowej i zapłaty podatku po terminie, jeśli nastąpi to do końca maja 2020 roku;
• możliwość rezygnacji z uproszczonych zaliczek w 2020 roku i obliczanie zaliczek miesięcznych od bieżących dochodów;
• rozwiązania dla „małych podatników”. Ci, którzy zrezygnują z uproszczonych zaliczek, za okres marzec–grudzień 2020 roku, obliczą zaliczki miesięczne od bieżących dochodów na ogólnych zasadach.

Oprócz tego podatnik nie będzie musiał ponosić kosztu opłaty w związku z odroczeniem terminu płatności podatku lub rozłożeniem zapłaty podatku na raty albo odroczeniem lub rozłożeniem na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami. Taka opłata wynosi teraz 4 proc. kwoty podatku lub zaległości podatkowej. 

Ponadto, na mocy rozporządzenia ministra finansów wyprodukowane lub kupione przez firmy produkty przekazane na walkę z koronawirusem zostały objęte zerową stawką VAT. Dotyczy to m.in. wyrobów medycznych i produktów leczniczych takich jak np. środki dezynfekujące, maseczki i kombinezony ochronne.