Pięć filarów tarczy dla biznesu. Polskie firmy nie zostaną bez pomocy

Premier Mateusz Morawiecki zapewnił, że państwo polskie wraz z instytucjami, które odpowiadają za finanse, „dopomoże polskim przedsiębiorcom w walce z gospodarczymi turbulencjami”.

Koronawirus, którego pandemia ogarnęła już większą część świata, obecnie atakuje ze szczególną siłą Europę. Oprócz zagrożenia zdrowia i życia ludzi wywiera szczególnie negatywny wpływ na gospodarkę. Już obecnie wiadomo, że wszelkie wcześniejsze szacunki dotyczące jej wzrostu są nieaktualne. W Polsce nie uda się utrzymać w tym roku budżetu bez deficytu, a wzrost PKB, założony na ten rok w wysokości 3,7 proc., będzie dużo niższy. Co więcej, deficyt jednocześnie powiększą wydatki związane z Tarczą Antykryzysową. Ich skala może być odpowiednio wysoka, ponieważ – w związku z obecną sytuacją – władze unijne zezwoliły na uchylenie obowiązku stosowania tzw. reguły wydatkowej, która nakazywała krajom członkowskim UE powstrzymywanie się z ponoszeniem zbyt dużych wydatków budżetowych.

Tarcza Antykryzysowa: odważny, ale i rozważny plan

Nasze władze ogłosiły program tarczy antykryzysowej, który z jednej strony ma zmniejszyć spodziewane ogromne straty, jakie ponoszą i poniosą w najbliższych miesiącach polscy przedsiębiorcy, z których część już musiała zamknąć swoje firmy bądź poważnie ograniczyć ich funkcjonowanie, a z drugiej strony zawiera rozwiązania dotyczące całego społeczeństwa: doposażania szpitali i służby zdrowia o konieczne w walce z koronawirusem środki, zawieszania spłaty rat kredytowych czy wzmacniania systemu bankowego i finansowego tak, by nie dochodziło do ich zachwiania.

Jak ocenił to premier Mateusz Morawiecki: „dzisiaj potrzebujemy bardzo mocno nadziei”.

– Nadziei na to, że będzie lepsze jutro, że potrafimy poprzez odpowiednie mechanizmy, poprzez zastosowanie wielu działań prawnych, finansowych, inwestycyjnych, gospodarczych doprowadzić do zamortyzowania negatywnych skutków koronawirusa, negatywnych skutków tej epidemii – dodał premier. W jego przekonaniu przedstawiona publicznie Tarcza Antykryzysowa, która jeszcze w końcu marca powinna stać się podstawą uchwalonej przez parlament specustawy, to „odważny, ale i rozważny plan, który ma zapobiec przede wszystkim utracie miejsc pracy, bankructwom tam, gdzie jest to możliwe, zamykaniu zakładów, zmniejszaniu obrotów firm, zmniejszaniu przychodów poszczególnych przedsiębiorców”.

Jak podkreśliła minister rozwoju, Jadwiga Emilewicz, Tarcza Antykryzysowa to „nasze lekarstwo dla polskich przedsiębiorców na obecną sytuację. Bo zdrowie polskich firm to bezpieczeństwo dla pracowników i ich rodzin. – Całkowitą wartość Pakietu szacujemy na 212 mld zł, czyli blisko 10 proc. PKB – powiedziała. 

Program został podzielony na pięć filarów: obrona przed utratą miejsc pracy, wsparcie służby zdrowia, bezpieczeństwo systemu finansowego, wsparcie dla przedsiębiorców oraz inwestycje publiczne.

– Zdecydowaliśmy się na dopłaty do każdego miejsca pracy, które będzie zagrożone według pewnych określonych kryteriów, w wysokości do 40 proc. średniego krajowego wynagrodzenia  – poinformował premier. Jak dodał, do czerwca odroczone zostaną także płatności ZUS, a później – jeśli ktoś będzie wnioskował o dalsze odroczenie – przełożone na zapłatę ratalną. W tym przypadku nie będzie stosowana opłata prolongacyjna. Premier mówił także m.in. o stworzeniu funduszu inwestycji publicznych w wysokości 30 mld zł.

Rozwiązania Tarczy Antykryzysowej

Za Ministerstwem Rozwoju podajemy konkretne rozwiązania, które wprowadza Tarcza.

500 tys. mikrofirm, które zatrudniają do 9 pracowników, będzie mogło skorzystać z pożyczek w wysokości 5 tys. zł.

Możliwość uzyskania przez firmy średnie i duże z funduszu PFR Inwestycje podwyższenia kapitału lub finansowania w postaci obligacji – łącznie o wartości 6 mld zł.

• Dopłaty BGK do odsetek kredytów – z Funduszu Dopłat do odsetek od kredytów w kwocie 500 mln zł dla sektora przedsiębiorstw.
• Firmy transportowe dostaną wsparcie ARP na refinansowanie umów leasingowych.
• Państwo dołoży się do pensji pracowników firm w postoju. Firmom w postoju państwo pokryje blisko połowę wynagrodzeń i składki ZUS.
• Rodzicom, którzy opiekują się dziećmi do 8. roku życia, wydłużone zostanie prawo do zasiłku opiekuńczego.
• Zatrudnieni na umowach cywilno-prawnych będą mogli skorzystać ze świadczenia miesięcznego w kwocie około 2 tys. zł. brutto.
• Firmy w kłopotach otrzymają wsparcie w utrzymaniu pracowników – państwo sfinansuje 40 proc. ich płacy.
• Wprowadzone zostanie odstąpienie od kar za opóźnienia w przetargach publicznych.
• 100 tys. MŚP dostanie możliwość uzyskania kredytu z gwarancją de minimis do wysokości 3,5 mln zł.
• Średnie i duże firmy dostaną wsparcie z funduszu PFR Inwestycje na podwyższenie kapitału lub finansowanie w postaci obligacji. Łączna wartość wsparcia to 6 mld zł.
• Przedsiębiorstwa dostaną pomoc z BGK w postaci dopłat do odsetek do kredytu.
• Odroczone zostaną daniny publiczne – PIT, CIT, VAT; na wniosek prezydenta Andrzeja Dudy samozatrudnieni i mikroprzedsiębiorcy nie będą musieli przez trzy miesiące płacić składek na ZUS (i KRUS – na wsiach), o ile ich przychody z powodu koronawirusa spadły o więcej niż 50 proc. w stosunku do lutego bieżącego roku.
• Przedłużony będzie do końca maja termin na złożenie deklaracji podatkowej PIT.
• Ubezpieczenia obrotu handlowego KUKE.
• Możliwe będzie rozliczenie całej tegorocznej straty w przyszłym roku.
• Przesunięcie wejścia w życie nowego JPK – od 1 lipca 2020 r.
• Przesunięcie płatności za media.
• Ochrona konsumentów.
• Wydłużenie ważności okresowych badań lekarskich.
• Wydłużenie wiz pobytowych i zezwoleń na pobyt czasowy cudzoziemców.

Jak to będzie wyglądało w praktyce? Z czego będą mogli skorzystać przedsiębiorcy?

Młoda mama zatrudniona na umowę zlecenie otrzyma: 

• Wypłatę świadczenia gwarantowanego.
• Dodatkowy zasiłek opiekuńczy.
• Przedłużenie do końca maja terminu na złożenie deklaracji podatkowej PIT. 
• Wakacje kredytowe.
• Opiekę żłobkową.
• Ochronę konsumentów w zakresie nadmiernego wzrostu cen i innych nieuczciwych praktyk.
• Przesunięcie płatności za media.
• Jeśli jest twórcą – wsparcie finansowe twórców i artystów.

Dla małych firm, np. restauracji możliwa będzie:

• Pożyczka 5000 zł dla mikrofirm (z możliwością umorzenia).
• Zwolnienie przez trzy miesiące z opłat składek na ZUS /i KRUS – na wsiach/ (o ile przychody z powodu koronawirusa spadły o więcej niż 50 proc. w stosunku do lutego bieżącego roku.
• Odroczenie płatności podatków PIT, CIT, VAT bez dodatkowych opłat.
• Przedłużenie bankowych kredytów obrotowych.
• Możliwość świadczenia usług na dowóz.
• Dofinansowanie przez państwo 40 proc. płacy pracownika przy spadku obrotów firmy.
• Wakacje kredytowe.
• Ochrona konsumentów w zakresie nadmiernego wzrostu cen i innych nieuczciwych praktyk.
• Przesunięcie płatności za media.
• Uelastycznienie przepisów rynku pracy.
• Prolongata ważności udzielonych pozwoleń na pracę dla obcokrajowców.

Średnia firma, np. palarnia kawy:

• Współfinansowanie przez państwo postojowego.
• Rozszerzenie programu gwarancji de minimis BGK dla MŚP.
• Możliwość uzyskania przez firmy średnie i duże z funduszu PFR Inwestycje podwyższenia kapitału lub finansowania w postaci obligacji – łącznie o wartości 6 mld zł.
• Ubezpieczenia obrotu handlowego KUKE.
• Dopłaty BGK do odsetek kredytów. Wykorzystanie mechanizmu klęskowego i stworzenie Fundusz Dopłat do odsetek od kredytów w kwocie 500 mln zł dla sektora przedsiębiorstw.
• Dofinansowanie przez państwo 40 proc. płacy pracownika przy spadku obrotów firmy.
• Ochrona konsumentów w zakresie nadmiernego wzrostu cen i innych nieuczciwych praktyk.
• Przesunięcie płatności za media.
• Prolongata ważności udzielonych pozwoleń na pracę dla obcokrajowców.

Firma transportowa:

• Firma w problemach finansowych będzie miała możliwość refinansowania obecnych umów leasingowych wraz z wakacjami kredytowymi, polegającymi na odsunięciu czasowym płatności rat leasingowych.
• Rozliczenie całej tegorocznej straty w przyszłym roku – branże szczególnie dotknięte kryzysem makroekonomicznym (np. transport, turystyka), w sytuacji spadku przychodów firmy o 50 proc. w 2020 roku w stosunku do 2019 roku, zyskają prawo obniżenia dochodu do opodatkowania o wysokość straty w 2020 roku poprzez korektę CIT za 2019 rok do limitu 5 mln zł. 
• Ochrona konsumentów w zakresie nadmiernego wzrostu cen i innych nieuczciwych praktyk
• Przesunięcie płatności za media.
• Wyłączenie okresu oczekiwania na granicy z czasu pracy kierowców samochodów ciężarowych.
• Wakacje kredytowe.
• Wakacje od obowiązków administracyjnych.
• Dofinansowanie zatrudnienia przez państwo.
• Finansowanie postojowego.
• Czasowe przywrócenie zaopatrzenia sklepów i handlu w niedzielę.
• Prolongata ważności udzielonych pozwoleń na pracę dla obcokrajowców.

Firma turystyczna:

• Wydłużenie do 180 dni terminu na rozwiązanie bądź odstąpienia od umowy o wycieczkę. Po tym czasie klient otrzyma zwrot wpłat lub otrzyma voucher do wykorzystania w przyszłości, w ciągu roku od dnia, w którym miała się odbyć.
• Rozliczenie całej tegorocznej straty w przyszłym roku – branże szczególnie dotknięte kryzysem makroekonomicznym (np. transport, turystyka), w sytuacji spadku przychodów firmy o 50 proc. w 2020 roku w stosunku do 2019 roku, zyskają prawo obniżenia dochodu do opodatkowania o wysokość straty w 2020 roku poprzez korektę CIT za 2019 rok do limitu 5 mln zł.
• Przesunięcie płatności za media.
• Wakacje kredytowe.
• Wakacje od obowiązków administracyjnych.
• Dofinansowanie zatrudnienia przez państwo.
• Finansowanie postojowego.

Duża firma, np. producent mebli:

• Większa dostępność kredytów – szybkie uruchomienie znaczących środków finansowych, które stanowić będą wsparcie dla sektora przedsiębiorstw. Wykorzystywane będą m.in. następujące instrumenty finansowe: 

1. Fundusz Gwarancji Płynnościowych dla firm większych z zabezpieczeniem do 80 proc., udzielanych przez system bankowy.
2. Fundusz Gwarancji Płynnościowych dla firm większych z zabezpieczeniem do 80 proc., udzielanych przez system bankowy.
3. Program Kapitał dla Bezpieczeństwa i Wzrostu PFR. Możliwość uzyskania przez firmy średnie i duże z funduszu PFR Inwestycje podwyższenia kapitału lub finansowania w postaci obligacji – łącznie o wartości 6 mld zł.
4. Ubezpieczenia obrotu handlowego KUKE.

• Przesunięcie wejścia w życie nowego JPK oraz tzw. matrycy podatkowej – dopiero od 1 lipca 2020 r. 
• Możliwość przesunięcia przez wójta/burmistrza /prezydenta miasta terminu na zapłacenie opłaty za użytkowanie wieczyste.
• Uelastycznienie przepisów rynku pracy.
• Prolongata ważności udzielonych pozwoleń na pracę dla obcokrajowców.

Pomocy z Unii Europejskiej (na razie) nie będzie

Premier Mateusz Morawiecki zaprzeczył, by wbrew medialnym doniesieniom Unia Europejska przygotowała dla swoich poszczególnych państw członkowskich pomoc finansową dla ratowania ich gospodarek w sytuacji pandemii koronawirusa. – Bardzo bym się cieszył, i chyba wszyscy Polacy by się cieszyli, gdyby Unia Europejska rzeczywiście przeznaczyła nowe środki na walkę z koronawirusem – stwierdził. 

W jego przekonaniu te, które zostały kilka dni temu zaproponowane, nie są żadnymi nowymi środkami. – To środki przyznane w perspektywie 2014–2020, w poprzedniej perspektywie budżetowej – wyjaśnił Morawiecki. – Środki, które Polska świetnie zagospodarowuje, zresztą ze wsparciem funduszy centralnych, funduszy budżetu państwa, bo coraz więcej inwestycji po prostu prowadzonych jest przez budżet państwa. Ta sytuacja znacząco się zmieniła w porównaniu z okresem sprzed pięciu czy dziesięciu lat. A więc elastyczność, którą Komisja Europejska proponuje, jest na pewno dobrym krokiem, ale tutaj na razie jeszcze nowe środki przez Unię Europejską nie zostały zaproponowane. Wiadomo, że w tym przypadku Unia Europejska nie działa tak szybko, jak państwa narodowe, nie działa tak szybko jak Polska – uważa premier.