Nasz rynek pracy przyciąga pracowników już niemal ze 180 krajów świata. W 2022 r. wśród 15,2 mln pracujących w Polsce 3,8 proc. stanowili cudzoziemcy. Z badania przeprowadzonego przez PIE i BGK w czerwcu br. wynika, że 25 proc. polskich firm zatrudnia cudzoziemców niebędących obywatelami UE – napisał Tygodnik Gospodarczy PIE nr 24/2023.
Im większa firma, tym większy odsetek przedsiębiorców zatrudniających obywateli spoza UE. Wśród przedstawicieli dużych firm jest to 52 proc., podczas gdy w mikrofirmach tylko 12 proc. Największy odsetek zatrudniających obywateli spoza UE występuje w firmach produkcyjnych (33 proc.), najmniejszy w handlu (15 proc.).
Z badań wynika, że aż 66 proc. przedsiębiorstw nie zatrudnia i nie planuje zatrudnienia pracowników spoza UE, ale niemal co dziesiąta firma (9 proc.) zamierza zatrudnić cudzoziemców. Wśród firm planujących zatrudnienie cudzoziemców największy odsetek dotyczy budownictwa (13 proc.) i produkcji (12 proc.). Mimo że 75 proc. firm nie zatrudnia obecnie pracowników spoza UE, to ponad połowa (54 proc.) uważa, że zatrudnianie cudzoziemców jest konieczne w związku z brakami zasobów pracy wśród polskich pracowników.
Przedsiębiorcy dostrzegają wiele problemów i barier związanych z zatrudnianiem cudzoziemców. Najwięcej z nich (61 proc.) zgadza się, że nieznajomość języka polskiego stanowi istotną barierę. Tylko co piąty nie potwierdza takiej opinii. Blisko połowa przedsiębiorców (49 proc.) uważa, że skomplikowane procedury formalno-prawne zniechęcają pracodawców do zatrudniania cudzoziemców. Taka sama grupa przedsiębiorców potwierdza, że barierą w zatrudnianiu pracowników spoza UE są procedury uznawania ich kwalifikacji, np. nostryfikacja dyplomów czy uznawanie uprawnień zawodowych.
Połowa badanych firm obawia się zatrudnienia obcokrajowców, którzy nie mają doświadczenia zawodowego w Polsce. Ponadto, częściej niż co trzeci przedsiębiorca zgadza się, że zatrudnianie cudzoziemców wiąże się ze zbyt długim czasem rekrutacji, chociaż 26 proc. nie potwierdza tej opinii. Zwraca uwagę fakt, że ponad 40 proc. przedsiębiorców nie zgadza się z opinią, że oczekiwania płacowe pracowników spoza UE są niższe niż Polaków. Niecałe 30 proc. przedsiębiorców jest odmiennego zdania.
Pracownicy spoza UE są w stanie choćby częściowo wypełnić lukę w zakresie kwalifikacji i kompetencji na polskim rynku pracy. W pewnej części deficyty pracowników zostały uzupełnione uchodźcami wojennymi z Ukrainy. Opinie przedsiębiorców wskazują jednak, że włączanie cudzoziemców w rynek pracy powinno być procesem obejmującym wiele działań o charakterze ekonomicznym, społeczno-kulturowym, a także prawnym. Zespolenie tych działań jest niezbędne do zapewnienia bardziej dostosowanego i skutecznego wsparcia integracji cudzoziemców i zatrzymania ich na dłużej w naszym kraju.