Terminem „patodewoloperki” określa się mieszkania budowane w celach inwestycyjnych kosztem komfortu mieszkańca. W pojęciu tym mieszczą się również mikrokawalerki, czyli lokale użytkowe mające mniej niż 25 mkw. Administracja publiczna systematycznie próbuje ograniczyć skalę tego zjawiska – od 2018 r. wykorzystywanie takiego lokalu jako mieszkania jest bezprawne, jednak deweloperzy próbują obejść regulacje. Pod koniec października br. minister rozwoju i technologii podpisał rozporządzenie #StopPatodeweloperka regulujące działania w sprawie budowania mieszkań – przypomina Tygodnik Gospodarczy PIE nr 44/2023.
Obecnie mikrokawalerki na rynku sprzedaży mieszkań to jednak zjawisko marginalne. Dane Propertly.io, wskazują że w III kwartale 2023 r. mniej niż 2 proc. mieszkań na rynku sprzedaży w 16 miastach wojewódzkich i Gdyni miało powierzchnię mniejszą niż 25 m2. Co więcej, ponad 85 proc. z nich było sprzedawanych na rynku wtórnym. Oznacza to, że do ofert mogą zaliczać się również mieszkania wybudowane w latach 1959-1974 oraz 1989-2018, kiedy nie było regulacji wobec minimalnego metrażu mieszkania.
Propertly.io to firma pobierająca nowe oferty z 18. najpopularniejszych portali branżowych w Polsce, jak OLX, Otodom czy Domiporta – wyjaśnia Tygodnik Gospodarczy PIE.
Przy czym na rynku wynajmu sytuacja wygląda gorzej – mikrokawalerki stanowią aż 6,5 proc. rynku. To ważniejszy segment niż mieszkania większe, liczące od 90 m2 (5 proc.). Co więcej, ich udział w rynku rośnie. W I kwartale 2023 r. było to 5,2 proc., w II – 5,7 proc., a w III – 6,5 proc. Średnio w badanych miastach pojawia się ok. 500 ofert tygodniowo na wynajem mieszkania poniżej 25 m2. Najwięcej ofert jest w Warszawie (120), w Krakowie i Łodzi (po ok. 75). Procentowo największy udział mikrokawalerek przypada na Łódź – ten odsetek wynosi aż 13,8 proc., ale wysoki jest również w Katowicach (8,6 proc.) i Poznaniu (7,4 proc.).
Poza inwestorami kupującymi mieszkania na wynajem, w Łodzi znajduje się dużo przedwojennych kamienic, w których powierzchnia kawalerek może być mniejsza niż 25 m2. Zdecydowanie najmniej mikrokawalerek jest w Gdyni, w której przedwojennych kamienic jest mniej niż w wojewódzkich miastach – Gdynia uzyskała prawa miejskie w 1926 r. i dopiero wtedy zaczął się jej dynamiczny rozwój.
Średnia cena za wynajem 1 mkw. mikrokawalerki jest prawie dwukrotnie wyższa niż większych mieszkań. Za wynajęcie 1 mkw. mikrokawalerki trzeba zapłacić 112 zł, a za 1 mkw. większego mieszkania (powyżej 25 mkw.) – 60 zł.
W III kwartale średni koszt wynajęcia mikrokawalerki wyniósł 1650 zł. Najwyższe ceny odnotowano w największych miastach: w Warszawie – 2162 zł, we Wrocławiu – 1950 zł, a w Krakowie – 1815 zł. W Łodzi i Katowicach, czyli miastach z najwyższym udziałem mikrokawalerek w strukturze rynku, koszt wynajmu oscylował wokół 1400 zł.