W poniedziałek nagłe awarie zasilania pogrążyły Hiszpanię i Portugalię w ciemności. Wysoki udział energii odnawialnej w Hiszpanii i zależność Portugalii od importu z tego kraju ujawniły podatność sieci na awarie i brak magazynów energii.
Ograniczony powrót energii elektrycznej na Półwysep Iberyjski ujawnił głębszą słabość w infrastrukturze energetycznej tego regionu.
Rozległa i nagła awaria prądu w poniedziałek, która sparaliżowała działalność w znacznej części Hiszpanii i Portugalii, wywołała znaczne zaniepokojenie w regionie i na świecie.
Red Electrica (REE), hiszpański operator sieci przesyłowej, oraz portugalska E-Redes prowadzą obecnie dochodzenie w sprawie dokładnych przyczyn nietypowych oscylacji wykrytych w ich liniach wysokiego napięcia. Te oscylacje spowodowały również awarie synchronizacji w połączonej sieci elektroenergetycznej, która rozciąga się na Francję.
Wstępna analiza przeprowadzona przez Rystad Energy wskazuje, że struktura produkcji energii w każdym kraju była kluczowym czynnikiem zarówno w przypadku awarii zasilania, jak i późniejszego przywrócenia dostaw prądu do większości regionu.
„Wysoki udział odnawialnych źródeł energii w Hiszpanii ujawnił trudności w bilansowaniu przerywanych dostaw, podczas gdy całkowite uzależnienie Portugalii od importu podkreśliło jej brak elastyczności i magazynowania energii”.
W przeciwieństwie do tego Francja, korzystając ze swojej stabilnej, opartej na energii jądrowej sieci, stale generowała ponad 55 000 MW i nadal eksportowała nadwyżki energii elektrycznej do sąsiednich krajów.
Hiszpania zazwyczaj importuje znaczną ilość energii elektrycznej z Francji. Jednak w 2022 r., ze względu na rozległe prace konserwacyjne w elektrowniach jądrowych we Francji, Hiszpania na pewien czas stała się eksporterem netto energii elektrycznej. Hiszpania zazwyczaj przekierowuje część importowanej energii elektrycznej do Portugalii. Ta praktyka pomaga stabilizować sieci energetyczne obu krajów, które w znacznym stopniu opierają się na odnawialnych źródłach energii.
Podczas przerwy w dostawie prądu automatyczne protokoły bezpieczeństwa francuskiego operatora sieci RTE odłączyły połączenia międzysystemowe. To działanie miało na celu izolację Półwyspu Iberyjskiego, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się niestabilności na Europę Środkową.
Francja odegrała kluczową rolę w poniedziałkowym kryzysie energetycznym. Chociaż francuska sieć energetyczna pozostała stabilna, nagły spadek zapotrzebowania na energię elektryczną w Hiszpanii i Portugalii zmusił kraj do zmniejszenia produkcji energii i przekierowania przepływów energii.
Po częściowym przywróceniu stabilności w Hiszpanii Francja wznowiła ograniczony eksport, aby pomóc w odbudowie kraju. Do późnego popołudnia Francja mogła wznowić eksport do Hiszpanii.
Działanie to ułatwiło ponowne zrównoważenie sieci i w konsekwencji umożliwiło Hiszpanii pomoc Portugalii za pośrednictwem drugorzędnych połączeń międzysystemowych, jak podaje Rystad Energy.
Francuska sieć energetyczna, stabilna, zdywersyfikowana i w pewnym stopniu izolowana, pokazała swoje zalety, ale miała trudności z zarządzaniem zmianami przepływu bez wcześniejszego ostrzeżenia.
