Niemiecka gospodarka stoi przed wyzwaniem powrotu do dynamicznego rozwoju po latach stagnacji. Według najnowszych prognoz Instytutu Gospodarki Światowej w Kilonii (IfW Kiel) i Niemieckiego Instytutu Badań Gospodarczych (DIW Berlin), rok 2025 będzie okresem przejściowym dla niemieckiej gospodarki z niskim wzrostem, ale od 2026 roku koniunktura może przyspieszyć. Eksperci podkreślają rolę polityki budżetowej w stymulowaniu popytu wewnętrznego, choć zewnętrzne ryzyka, jak protekcjonizm nowej administracji w USA, mogą zahamować eksport.
Prognozy wzrostu PKB
IfW Kiel przewiduje dla 2026 roku wzrost PKB na poziomie 1,3 proc., a dla 2027 – 1,2 proc. To lekka korekta w dół w porównaniu z szacunkami z zeszłego miesiąca, spowodowana mniejszymi impulsami fiskalnymi. Z kolei DIW Berlin na 2025 rok prognozuje zaledwie 0,2 proc. wzrostu (korekta w dół po słabym pierwszym półroczu), ale w 2026 oczekuje 1,7 proc., a w 2027 – 1,8 proc. Różnice wynikają z oceny wpływu polityki budżetowej – DIW widzi w niej silniejszy motor wzrostu, napędzany inwestycjami publicznymi w infrastrukturę, ochronę klimatu i obronność.
Przyczyny niskiego wzrostu w najbliższym roku to stagnacja konsumpcji prywatnej i słaby eksport. Realne dochody gospodarstw domowych wzrosły w 2024 o 1,6 proc., ale w bieżącym roku prawie stoją w miejscu. Od 2026 roku, dzięki rosnącym płacom realnym i spadającej inflacji, popyt wewnętrzny powinien ożyć, wspierając ożywienie.
Inflacja stabilizuje się wokół 2 proc. IfW Kiel oczekuje lekkiego wzrostu w nadchodzących latach, podczas gdy DIW prognozuje 2,1 proc. w 2025, 2,0 proc. w 2026 i 2,2 proc. w 2027. To poziom bliski celu Europejskiego Banku Centralnego, co pozwala na łagodniejszą politykę monetarną.
Na rynku pracy sytuacja jest niejednoznaczna. Stopa bezrobocia według IfW spadnie z 6,3 proc. w bieżącym roku do 5,8 proc. w 2027, dzięki ożywieniu gospodarczemu. DIW przewiduje wzrost do 6,3 proc. w 2025 (z 6,0 proc. w 2024), z liczbą bezrobotnych na poziomie 2,95 mln, po czym spadek do 6,2 proc. w 2026 i 5,8 proc. w 2027. Wzrost zatrudnienia w sektorze publicznym, np. poprzez rekrutację w administracji, ma złagodzić presję.
Wewnętrzny popyt ratuje sytuację
Przemysł i eksport, tradycyjne filary niemieckiej gospodarki, pozostają w słabej kondycji. IfW Kiel szacuje eksport na 0,6 proc. wzrostu w 2026 i 1,3 proc. w 2027, hamowany przez konkurencję z Chin i protekcjonizm USA. Import z Chin rośnie, ale eksport do Azji spada. DIW podkreśla strukturalne problemy przemysłu, gdzie brak transformacji maskowany jest przez fiskalne stymulanty. Ożywienie eksportu ma przyjść dzięki popytowi z Europy, choć silny euro i taryfy USA stanowią barierę.
Usługi i konsumpcja prywatna stają się kluczowymi motorami. Konsumenci, wspierani przez rosnące płace i niską inflację, powinni zwiększyć wydatki. Budownictwo, po słabym okresie, odbije od 2025 dzięki wzrostowi zamówień i pozwoleń na budowę. Inwestycje w sprzęt rosną umiarkowanie, wsparte ulgami podatkowymi i publicznymi wydatkami na drogi, kolej i zielone technologie.
Oba instytuty zgadzają się co do ekspansywnej polityki budżetowej. Deficyt budżetowy według IfW wzrośnie z 2,0 proc. PKB w bieżącym roku do 3,5 proc. w 2027, stymulując aktywność gospodarczą. DIW prognozuje deficyty na poziomie 2,4 proc. PKB w 2025 (106 mld euro), 3,2 proc. w 2026 (150 mld euro) i 3,5 proc. w 2027 (168 mld euro). To wynik zwiększonych wydatków na infrastrukturę, klimat i obronę, oraz ulg dla inwestycji prywatnych.
DIW sugeruje potrzebę cięcia subsydiów, likwidację przywilejów podatkowych i zysków kapitałowych, oraz podwyżki podatków od wielkich majątków pasywnych, przy ulgach dla średnich dochodów. Bez reform strukturalnych, impulsy fiskalne mogą być tylko "słomianym ogniem", nie zapewniając trwałego wzrostu.
Główne ryzyka to polityka handlowa USA pod rządami Donalda Trumpa, która może osłabić eksport, oraz kryzys nieruchomości w Chinach, spowalniający globalny wzrost (prognozy DIW: 3,7 proc. w 2025, 3,3 proc. w 2026). IfW podkreśla konkurencję chińską na rynkach trzecich.
