Polacy nie boją się utraty swojej pracy na rzecz AI, jednak w większości są za jej opodatkowaniem

Nieco ponad 60% Polaków uważa, że potrafią zdefiniować, czym są algorytmy sztucznej inteligencji. Jednocześnie 36% uczestników ankiety stwierdziło, że nie czuje się wystarczająco poinformowana o obecnym poziomie rozwoju sztucznej inteligencji, a aż 43% miało problem z określeniem czy ich poziom wiedzy jest dla nich wystarczający.

Uczestnicy badania zostali zapytani o to, skąd czerpią informacje na temat sztucznej inteligencji. Zdecydowana większość respondentów wskazała w tym zakresie na Internet oraz media społecznościowe.

Źródło wiedzy % wskazań respondentów:

• Z internetu 82,3%
• Z mediów społecznościowych 25,8%
• Z telewizji 19,1%
• Od rodziny i znajomych 13,6%
• Z prasy 11,7%
• Ze szkoleń, webinarów i konferencji 10,2%
• Z pracy 9,5%
• Z radia 7,6%
• Z filmów i seriali 7,5%
• Z książek 5,8%

Chat GPT najpopularniejszą formą kontaktu z AI, największą barierą brak pomysłu na zastosowanie. Ponad połowa (52%) Polaków jeszcze nigdy nie korzystała z narzędzi opartych na sztucznej inteligencji takich jak Chat GPT. Co ciekawe, 12% uczestników ankiety nie wie, czy kiedykolwiek miało okazję używać tego typu rozwiązań.

Najpopularniejszym narzędziem wykorzystującym sztuczną inteligencję okazał się Chat GPT, z którego korzystało 27% Polaków. Dużą popularnością cieszyły się również narzędzia umożliwiające generowanie grafik (12%). Mniej popularne okazały się narzędzia służące do generowania dźwięku (4%).

Uczestników badania posiadających doświadczenie z AI zapytano również o to, do czego wykorzystują oni narzędzia oparte na sztucznej inteligencji. Zdecydowanie najpopularniejszymi odpowiedziami były generowanie pomysłów oraz wykorzystywanie sztucznej inteligencji jako substytutu dla wyszukiwarek. Poza tym duża część respondentów wskazała, że wykorzystuje wsparcie sztucznej inteligencji do pracy i nauki.

Wykorzystanie % całej badanej populacji:

• Korzystam z nich jak z wyszukiwarki do znalezienia odpowiedzi 16,4%
• Szukam pomysłów, kiedy mi ich brakuje 15,2%
• Wykorzystuję do pracy 12,8%
• Wykorzystuję do nauki 7,7%
• Generuje grafiki 6,9%
• Tłumaczę obcojęzyczne teksty 5,7%
• Tworzę teksty 5,4%
• Generuję streszczenia 3,7%
• Tłumaczę polskie teksty na inne języki 2,9%
• Konsultuję decyzje 2,4%
• Generuję dźwięki 1,5%
• Tworzę plany i harmonogramy 1,5%
• Sprawdzam poprawność kodu programistycznego 1,3%
• Inne 4%

Wciąż jednak spora grupa Polaków nie korzysta z narzędzi opartych na AI. Dlaczego? Najczęstszymi odpowiedziami było stwierdzenie, że tego typu rozwiązania nie są im po prostu im potrzebne, brak zaufania do sztucznej inteligencji oraz brak wiedzy dotyczącej wykorzystania takich narzędzi.

Powód powstrzymujący od wykorzystania AI % całej badanej populacji:

• Nie jest mi to po prostu potrzebne 18,1%
• Nie mam zaufania do takich narzędzi 13,5%
• Nie wiem jak korzystać z takich narzędzi 8,7%
• Nie mam czasu na zgłębianie takiej wiedzy 7,4%
• Nie wiem na ile efekty pracy takich narzędzi są rzetelne i wiarygodne 6,3%
• Nie wiem gdzie znaleźć takie narzędzia 5,1%
• Inne 0,5%

Wszyscy uczestnicy badania zostali zapytani o ocenę, czy obecne sposoby wykorzystania sztucznej inteligencji są etyczne. Zdecydowana większość miała problem z odpowiedzią, wskazując opcję trudno powiedzieć (56%). Drugą najczęściej wskazywaną była ocena negatywna (25%). Pozytywnie etykę obecnego wykorzystania AI ocenia mniej niż co 5 Polak (18%).

AI ma wpływ na codzienne życie i budzi obawy:

Blisko 53% Polaków uważa, że sztuczna inteligencja ma wpływ na codzienne życie. Przeciwną opinię
posiada 22%. Stosunkowo duża, bo aż 26%, grupa nie miała zdania.

W ramach badania respondenci zostali zapytani również o to, czy są zadowoleni z rozwoju sztucznej inteligencji oraz, czy są zaniepokojeni postępami w tej dziedzinie.

W przypadku pierwszego z nich blisko połowa Polaków nie ma zdania. Wśród pozostałych respondentów wygrała grupa osób zadowolonych z rozwoju AI (27%), jednak przewaga nad osobami niezadowolonym (23%) była nieznaczna.

Wyraźniejszy wyniki przyniosło pytanie o zaniepokojenie rozwojem AI, które odczuwa 43% Polaków, wobec zaledwie 24% odpowiedzi przeciwnych. Pozostałe 33% respondentów wybrało opcję trudno powiedzieć.

Respondenci zostali poproszeni o wskazanie, jakie zagrożenia ich zdaniem wynikają z rozwoju sztucznej inteligencji. Zaledwie 5% badanych stwierdziło, że nie widzi żadnego zagrożenia. Wśród najpopularniejszych obaw znalazły się kwestie cyberprzestępczości i problemów z prywatnością, które wskazały blisko połowa respondentów.

Zagrożenie % wskazań:

• Wzrost cyberprzestępczości 51,8%
• Zagrożenie prywatności 49,9%
• Wzrost bezrobocia 49,6%
• Manipulacja i dezinformacja 43,0%
• Ogłupienie społeczeństwa 22,1%
• Gorsza obsługa klientów przez sklepy i firmy 7,7%
• Spadek jakości produktów i usług 5,6%
  Inne 3,6%
• Wzrost cen produktów i usług 3,3%
• Nie widzę zagrożenia 4,5%

Podsumowanie

Wśród konsumentów widoczny jest duży dystans do rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji. Jednocześnie duża grupa osób nie miała okazji samodzielnie sprawdzić, jak tego typu narzędzia działają w praktyce oraz nie widzi dla nich praktycznego wykorzystania. W wielu pytaniach wysokie dwucyfrowe wyniki uzyskiwały opcje nie wiem i trudno powiedzieć. Jak wskazuje ekspert z firmy PAYBACK, jest to sygnał, że branżę AI czeka duże wyzwanie.

Analizując wyniki badania, można wskazać, że dużym wyzwaniem dla firm oferujących AI będzie edukacja konsumentów. Wiele osób nie jest pewna, czy posiada wystarczającą wiedzę na temat rozwoju tej technologii, a odpowiedzi „nie wiem” i „trudno powiedzieć” regularnie uzyskiwały wysoki poziom wskazań.

Jednocześnie widoczne są mocne obawy dot. zarówno etyki, jak i możliwych negatywnych konsekwencji wynikających z implementacji sztucznej inteligencji. Chcąc kontynuować rozwój i wdrażanie AI, należy przygotować odpowiednie działania komunikacyjne zawierające odpowiedzi na wszystkie znaki zapytania oraz obawy konsumentów – mówi Artur Wyszyński, Menadżer ds. wdrożeń oraz rozwoju struktur IT w PAYBACK.

Sztuczna inteligencja wskazywana głównie w branżach kreatywnych

W ramach badania Polacy zostali poproszeni o wskazanie sektorów gospodarki, w których ich zdaniem wykorzystywana jest już dzisiaj sztuczna inteligencja. Wskazywali też branże, w których można wg nich wdrożyć narzędzia oparte o A.I. W odpowiedziach na obydwa pytania najczęściej wskazywanych były branże kreatywne, takie jak reklama, marketing, grafika i media. Wysoko w odpowiedziach respondentów dot. aktualnego zastosowania sztucznej inteligencji w gospodarce była wskazywana branża nowych technologii (IT) oraz media społecznościowe. Jak wskazują wyniki badania PAYBACK, Polacy widzą duży potencjał w wykorzystaniu AI również do rozwoju medycyny oraz nauki i edukacji.

Co ciekawe, zdaniem 11% Polaków sztuczna inteligencja nie powinna być wykorzystywana w żadnym sektorze gospodarki.

W jakich sektorach Pana/i zdaniem jest wykorzystywana obecnie sztuczna inteligencja? % całej badanej populacji, który wskazał daną odpowiedź:

• Reklama 61%
• Marketing 59%
• Social Media 53%
• Media 47%
• Grafika 45%
• IT 43%
• Rozrywka 43%
• Sprzedaż 35%
• Analityka 35%
• Nauka i edukacja 33%
• Zakupy 30%
• Medycyna 29%
• Finanse 26%
• Produkcja 22%
• Transport 19%
• Kultura i sztuka 18%
• Polityka 17%
• Prawo 10%
• Nie wiem 9%
• Inne 8%

W jakich sektorach wg Pana/Pani mogłaby być wykorzystywana sztuczna inteligencja? % całej badanej populacji, który wskazał daną odpowiedź:

• Reklama 38%
• Marketing 34%
• Grafika 34%
• Media 32%
• Medycyna 32%
• Rozrywka 31%
• Nauka i edukacja 31%
• Social Media 30%
• IT 30%
• Analityka 29%
• Sprzedaż 27%
• Zakupy 24%
• Finanse 24%
• Produkcja 23%
• Transport 21%
• Kultura i sztuka 20%
• Polityka 15%
• Prawo 15%
• Nie wiem 13%
• Nie powinno się korzystać ze sztucznej inteligencji 11%
• Inne 8%

Polacy podchodzą z ograniczonym zaufaniem do efektów pracy AI

Wyniki badania PAYBACK pokazują, że zaledwie 15% Polaków ufa efektom pracy wykonywanej przez sztuczną inteligencję. Ponad dwa razy więcej osób im nie ufa (33%). Zdecydowanie największą grupę stanowią jednak osoby, które nie posiadają jednoznacznej opinii w tej sprawie (52%).

Najczęściej wskazywanymi przez Polaków powodami braku zaufania do efektów pracy sztucznej inteligencji jest ogólna nieufność wobec procesów realizowanych bez udziału człowieka (14%), brak pełnej kontroli nad procesem (13%) oraz obawy dotyczące bezpieczeństwa (12%). Zastrzeżenia ankietowanych łączą się również z przekonaniem, że praca sztucznej inteligencji powinna być weryfikowana przez człowieka. Takie zdanie podziela aż 94% Polaków.

Bez obaw o przyszłość rynku pracy

Pomimo dużej rezerwy w podejściu do sztucznej inteligencji, Polacy raczej nie obawiają się negatywnych skutków jej wdrożenia dla rynku pracy. O ile blisko połowa (49%) badanych dostrzega możliwość zastąpienia ludzi w pracy przez AI, tak tylko 23% respondentów przyznaje, że boi się utraty pracy na skutek rozwoju sztucznej inteligencji a 21% nie ma w tej sprawie zdecydowanej opinii.

Komu może pomóc AI 

55% Polaków uważa, że sztuczna inteligencja może pomóc w rozwoju obecnie działających firm. Zdecydowanie najczęściej wskazywanym obszarem, który mogłoby wesprzeć AI była analiza danych. Jak wskazują eksperci PAYBACK, obecnie jest to kluczowa dziedzina wspierająca rozwój przedsiębiorstw, a sztuczna inteligencja otwiera wiele nowych możliwości w tym zakresie. W obecnych czasach większość decyzji biznesowych jest poprzedzana analizą i podejmowana na podstawie danych liczbowych. Obojętne, czy mówimy o wejściu na nowy rynek, tworzeniu lub dopasowaniu palety konkretnej linii produktów, kampanii marketingowej czy wyborze sposobów i kanałów dotarcia do klienta. Podejmowanie decyzji wyłącznie w oparciu o własne doświadczenie lub intuicję, wiąże się ze zbyt dużym ryzykiem. Jednocześnie rośnie ilość zbieranych informacji. Sztuczna inteligencja pozwala nam je przetwarzać w sposób bardziej efektywny. Dzięki temu możliwe jest tworzenie np. precyzyjnych predykcji zachowań konsumenckich , określenie optymalnej ceny produktu, trendów związanych z całą kategorią czy – co jest coraz ważniejszym czynnikiem – podatności konsumentów na zmiany ceny – mówi Artur Wyszyński, Menadżer ds. wdrożeń oraz rozwoju struktur IT w PAYBACK.

Kolejnymi wskazaniami badanych Polaków dotyczącymi obszarów, w których sztuczna inteligencja mogłaby wesprzeć rozwój obecnie działających firm, było m.in. tworzenie treści marketingowych, automatyzacja procesów, szybsza obsługa klienta oraz rozpoznawanie potrzeb klientów. 

W jakim obszarze Pana/i zdaniem sztuczna inteligencja mogłaby wesprzeć rozwój działających obecnie firm? % całej badanej populacji, który wskazał daną odpowiedź:

• Analiza danych 42%
• Tworzenie treści marketingowych 28%
• Automatyzacja procesów 28%
• Szybsza obsługa klienta 27%
• Rozpoznanie potrzeb klientów 27%
• Przygotowanie oferty dla klientów 22%
• Proces produkcyjny 16%
• Tworzenie nowych produktów 16%
• Obsługa reklamacji 15%
• Podejmowanie decyzji biznesowych 10%
• Transport 9%
• Inne 4%

Potrzeba regulacji

Kwestią, która nie budzi kontrowersji wśród Polaków, jest potrzeba wprowadzenie regulacji prawnych, dotyczących wykorzystywania sztucznej inteligencji. Aż 90% Polaków oczekuje wprowadzenia tego typu przepisów. Co ciekawe, większość Polaków opowiada się również za, podobnie jak w przypadku osób fizycznych, obłożeniem podatkami pracy wykonywanej przez sztuczną inteligencją. Rozwiązanie tego typu
rozwiązanie popiera aż 61% osób ankietowanych osób.