– Są możliwości zwiększenia eksportu zboża z Polski – podkreślił wicepremier Henryk Kowalczyk po rozmowach z eksporterami i służbami dyplomatycznymi.
Zgodnie z ostatnim porozumieniem odbyły się rozmowy wicepremiera, ministra rolnictwa i rozwoju wsi Henryka Kowalczyka z przedstawicielami eksporterów zbóż. Wicepremierowi towarzyszyli sekretarz stanu Rafał Romanowski oraz główny inspektor Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa Andrzej Chodkowski.
Szef resortu rolnictwa poprosił przedsiębiorców o przedstawienie najważniejszych problemów, z którymi borykają się przy eksporcie zbóż. Rozmówcy wicepremiera wymienili dwie główne przyczyny problemów: logistykę i świadectwa fitosanitarne.
Głównym problemem wskazanym przez eksporterów zboża jest niska przepustowość polskich portów ze względu na priorytet, który miały transporty węgla, obecnie blokujące nabrzeża i statki. – Teraz priorytetem jest zboże i to ono będzie miało pierwszeństwo – zapewnił wicepremier Henryk Kowalczyk.
Eksporterzy poinformowali szefa resortu rolnictwa, że po usunięciu tej bariery widzą możliwości zwiększenia eksportu zboża z Polski jeszcze przed żniwami.
Równolegle z rozmowami z eksporterami zboża odbywały się rozmowy wicepremiera Kowalczyka z przedstawicielami Ministerstwa Spraw Zagranicznych. – Nasze służby dyplomatyczne potwierdziły zainteresowanie zbożem wśród państw pozaunijnych, w tym także w ramach pomocy humanitarnej – powiedział szef resortu rolnictwa.
Wicepremier potwierdził, że importować zboże chcą m.in. kraje afrykańskie.
Kolejny problem zgłaszany przez eksporterów dotyczył świadectw fitosanitarnych i dostępu do nowych rynków zbytu. – W odniesieniu do organizmów kwarantannowych nie może być mowy o jakiejkolwiek tolerancji – zwrócił uwagę główny inspektor ochrony roślin i nasiennictwa Andrzej Chodkowski.
Poinformował on jednocześnie, że możliwość tolerancji występuje w przypadku organizmów jakościowych. Zapowiedział także usprawnienie badań fitosanitarnych.
Główny inspektor ochronny roślin i nasiennictwa Andrzej Chodkowski zaprosił eksporterów do udziału w pracach wspólnego zespołu ds. technicznych. Podczas spotkania, które odbędzie się w najbliższym możliwym czasie, zostaną omówione wszystkie szczegóły techniczne dotyczące świadectw fitosanitarnych.
Wicepremier, minister rolnictwa i rozwoju wsi Henryk Kowalczyk przedstawił także, w tym tygodniu podczas obrad „okrągłego stołu” z przedstawicielami organizacji rolników 11 propozycji działań na rynku zbóż, które będą wprowadzane w celu stabilizacji sytuacji na tym rynku. Wszystkie propozycje były dyskutowane podczas spotkania:
1. Rząd RP wystąpi do Komisji Europejskiej o przywrócenie ceł na zboże z Ukrainy.
2. Wzmocnione zostają kontrole na granicy. Do czasu otrzymania wyniku badania transport zostaje wstrzymany.
3. 600 mln zł z budżetu krajowego trafi do producentów pszenicy i kukurydzy.
4. Dodatkowe 520 mln zł z rezerwy kryzysowej trafi do rolników. Będą uwzględnione pozostałe gatunki zbóż i rzepaku.
5. Będą dopłaty do transportu dla rolników i podmiotów zajmujących się obrotem zbóż w wysokości 100, 150, 200 zł do tony pszenicy lub kukurydzy w zależności od odległości od portów bałtyckich. Rząd RP wystąpi do Komisji Europejskiej o zgodę na udzielenie pomocy.
6. Magazyny będą opróżnione przed żniwami poprzez zwiększenie eksportu m.in. na cele humanitarne do krajów Afryki. Proces skupu rozpocznie się najpóźniej 12 kwietnia 2023 r.
7. Budowa silosów i magazynów będzie mogła odbywać się bez pozwoleń na budowę.
8. Będą dopłaty do budowy silosów zbożowych.
9. Będą preferencyjne kredyty płynnościowe dla rolników z oprocentowaniem w wysokości 2 proc. Akcja kredytowa to 10 mld zł.
10. Będą pożyczki płynnościowe z KOWR dla podmiotów skupowych.
11. Do końca maja 2023 r. nastąpi nowelizacja ustawy o biopaliwach.