Polska była pierwszym krajem w Unii Europejskiej, który ograniczył możliwość korzystania z "pomocy antycovidowej", w przypadku przedsiębiorstw powiązanych z rajami podatkowymi - informuje wiceminister finansów Jan Sarnowski.
Jak przypomniał Sarnowski, w połowie lipca br. Komisja Europejska przyjęła pakiet podatkowy na rzecz sprawiedliwego i prostego opodatkowania wspierającego odbudowę unijnej gospodarki. Jednym z jego celów jest walka z uchylaniem się i unikaniem opodatkowania. Wśród proponowanych przez UE rozwiązań jest m.in. nowe spojrzenie na listę rajów podatkowych oraz wykluczenie z pomocy publicznej podatników, którzy powiązani są z rajami podatkowymi. Chodzi o takie kraje, jak np. Panama, Oman, Seszele czy Kajmany.
Zdaniem wiceministra Unia Europejska umożliwia firmom nieskrępowane inwestowanie i handel w praktycznie całej Europie, jednak wspólny rynek niesie ze sobą również zagrożenia.
- Pierwsze z nich to raje podatkowe. Brak opodatkowania wypłaty zysku między krajami Unii i przepisy działające w niektórych państwach ułatwiają transfer zysków poza Unię. Oczywiście bez podatku. Drugie zagrożenie to działalność mafii podatkowych. Brak kontroli na granicach, ułatwia korzystanie z "pustych faktur", przy pomocy których dokonuje się wyłudzeń VAT
Jak zauważył, ofiarą tych zjawisk są nie tylko państwa, ale również zwykli przedsiębiorcy. Dzięki agresywnemu planowaniu podatkowemu lub współpracy z przestępcami, nieuczciwe firmy osiągają wyższe zyski i płacą niższe podatki. Zaburza to konkurencję, na czym tracą uczciwe firmy.
- Polska była pierwszym krajem w Unii, który ograniczył możliwość korzystania z "pomocy antycovidowej" w przypadku, gdy przedsiębiorca jest powiązany z rajami podatkowymi - podkreślił Sarnowski.
Warunek dotyczący rajów podatkowych został przewidziany w uzgodnionych z Komisją Europejską zasadach udzielania pomocy przedsiębiorcom w ramach tarczy finansowej.
Jak wyjaśnił wiceminister, są przypadki nieudzielenia pomocy przedsiębiorcom, których główny beneficjent rzeczywisty posiada rezydencję podatkową w raju podatkowym.
- Mam ogromną nadzieję, że kierunek obrany przez Unię Europejską nie będzie tylko działaniem epizodycznym, ale przerodzi się w postulowane przez Polskę wspólne, szersze działanie skierowane przeciwko rajom podatkowym. Co cieszy, Parlament Europejski wyraźnie zmierza w tym kierunku. W połowie czerwca 2020 r. powołał stały podkomitet ds. opodatkowania, który zajmie się między innymi unikaniem opodatkowania i transparentnością podatkową
Jego zdaniem, innym polem pilnie wymagającym intensywnej współpracy pomiędzy państwami Unii Europejskiej jest zwalczanie przestępczości podatkowej. Luka w VAT w Unii Europejskiej to prawie 140 mld euro, z czego około 60 mld euro tracą państwa Unii z powodu działalności mafii VAT. To tyle co 60 proc. rocznego budżetu Polski.
Według Sarnowskiego państwa UE wciąż bardzo różnią się technicznym zaawansowaniem i efektywnością administracji podatkowych.
- Jeszcze do niedawna był to również problem Polski. Według raportu OECD z 2012 r. udział wydatków IT w całości wydatków na administrację skarbową plasował Polskę na 23. miejscu w UE. Na systemy informatyczne wydawaliśmy dwadzieścia pięć razy mniej niż liderzy – Finlandia i Austria. Teraz to my jesteśmy europejskimi liderami we wdrażaniu pionierskich narzędzi analitycznych - podkreślił.
Dodał, że Polska chce dzielić się swoją wiedzą i doświadczeniami z innymi krajami Europy. Proponujemy państwom zawieranie dwustronnych umów, tworzących ramy dla przyspieszonego transferu wiedzy, technologii i informacji podatkowych. Jesteśmy w trakcie rozmów z Czechami, Słowacją, Ukrainą oraz krajami bałtyckimi.
Wiceminister zwrócił uwagę, że przedstawiony przez KE pakiet wskazuje ogólną wizję i kierunki prac w obszarze VAT. Zaznaczył, że Polska wspiera postulat zwiększenia skuteczności opodatkowania VAT w obszarze szeroko rozumianej sharing economy (ekonomii współdzielenia).
- Kluczowa jest oczywiście analiza przyszłej propozycji KE w tym zakresie, ponieważ materia jest skompilowana i wymaga szczegółowych dyskusji - zastrzegł.
- Z dużym zainteresowaniem będziemy obserwować prace związane z propozycją dotyczącą uproszczenia i dostosowania zasad opodatkowania VAT związanych z sektorem transportu pasażerskiego do Europejskiego Zielonego Ładu. Polska wspiera reformę stawek w Unii Europejskiej, a zwłaszcza zmiany wspierające rozwój zielonej gospodarki - zapewnił.
Jak zauważył, Komisja dąży do modernizacji obowiązków raportowania w obszarze VAT oraz e-fakturowania, co ze strony Polski także spotyka się z zadowoleniem. Poinformował przy tym, że Polska rozpoczęła już prace związane z wdrożeniem e-faktury jako nowoczesnego i przyjaznego firmom narzędzia wywiązywania się z obowiązków podatkowych, a zarazem pozwalającego administracji podatkowej na efektywną kontrolę obiegu faktur praktycznie w czasie rzeczywistym.
- Pozytywne nastawienie KE do koncepcji e-faktury pozwala Polsce z optymizmem inicjować procedurę derogacyjną, która w przyszłości, po pilotażu, umożliwi wprowadzenie e-faktury w wersji obligatoryjnej. Z aprobatą przyjmujemy również postulat rozwoju usług e-administracji i intensyfikacji współpracy międzynarodowej. Są to pola na których Polska już teraz jest bardzo aktywna - podsumował wiceminister.