Unijne obietnice w sprawie polsko-ukraińskich tzw. korytarzy solidarnościowych pozostały w sferze deklaratywnej

Odbudowa ukraińskiego agrobiznesu w czasie wojny była głównym tematem Forum Agrotransformacje 2023, w którym uczestniczył wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Rafał Romanowski.

– Sądzę, że nie trzeba nikogo na tej sali przekonywać, że Polska jest jednym z krajów najbardziej zaangażowanych w pomoc Ukrainie w tym bardzo trudnym okresie. Zdajemy sobie sprawę, jak ważne jest podtrzymanie ukraińskiej gospodarki, opartej w dużej mierze na eksporcie płodów rolnych – podkreślił wiceminister Rafał Romanowski, zwracając się do uczestników Forum.

Sekretarz stanu zwrócił jednocześnie uwagę, że sprawą absolutnie kluczową jest zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego na świecie poprzez sprawny przewóz ukraińskich produktów rolno-spożywczych przez terytorium Unii Europejskiej, w tym Polski.

- Niestety jesteśmy osamotnieni. Obietnice UE w sprawie tzw. korytarzy solidarnościowych, jak do tej pory pozostały w sferze deklaratywnej. Oczekiwaliśmy konkretnego wsparcia m.in. w zakresie zwiększenia mocy przeładunkowych, urządzeń technicznych do przeładunku, kontenerów itp. Ale nic z tego nie zostało nam przekazane, a przecież to my jesteśmy krajem frontowym - podkreślił sekretarz stanu Rafał Romanowski.

Od wybuchu wojny prowadzimy regularną i ścisłą współpracę ze stroną ukraińską. Kontakty między resortami rolnictwa Polski i Ukrainy są bardzo intensywne. Regularnie, praktycznie co miesiąc, rozmawiają ze sobą wicepremier Henryk Kowalczyk i minister polityki rolnej i żywności Ukrainy Mykoła Solski. W stałym kontakcie są także szefowie służb weterynaryjnych. Pozwala to w krótkim czasie wypracować rozwiązania w wielu ważnych i pilnych dla obu krajów sprawach.

Polski resort rolnictwa podjął działania, aby zapewnić płynny przewóz ukraińskich towarów przez wspólną granicę. Wprowadzono liczne zmiany organizacyjne w pracy polskich inspekcji podległych ministrowi rolnictwa. Od maja 2022 r. jest więcej lekarzy weterynarii i kontrolerów pasz na granicy polsko-ukraińskiej – przybyło kilkanaście etatów. Zapewniono całodobową pracę inspektorów weterynarii w najbardziej obciążonych punktach granicznych.

– Ułatwienia w przewozach ukraińskich produktów rolnych nie mogą jednak powodować uszczerbku dla polskich producentów rolnych – podkreślił sekretarz stanu Rafał Romanowski.

Zwrócił przy tym uwagę, że polscy rolnicy, szczególnie we wschodniej części kraju, napotykają na problemy ze zbytem zboża z powodu zapełnienia magazynów zbożem pochodzącym z Ukrainy.

– Celem naszych wspólnych działań powinno być zatem zapewnienie tranzytu ukraińskiej produkcji do państw trzecich, a nie importu do Polski, jak to obecnie często ma miejsce – zaapelował wiceminister do uczestników Forum. – Dalsze usprawnienia w przewozie można w mojej ocenie osiągnąć wyłącznie poprzez rozbudowę przejść granicznych i powiązanej z nimi infrastruktury – stwierdził sekretarz stanu Rafał Romanowski.

Dodał, że w tym kontekście obiecująca jest deklaracja KE i międzynarodowych instytucji finansowych z listopada 2022 r., zgodnie z którą na rozbudowę korytarzy solidarnościowych została przeznaczona suma 1 mld euro. – Wspieramy Ukrainę w tym zakresie, dlatego zwróciliśmy się do KE z postulatem o podjęcie działań, które pozwoliłyby na zwiększenie liczby dostępnych środków transportu do przewozu zbóż - dodał wiceminister.

– Wspomagamy też Ukrainę w jej drodze do członkostwa w UE. Jesteśmy gotowi jej pomagać w dostosowaniu do wymogów unijnej legislacji. Planujemy organizację szkoleń dla ukraińskiej administracji na temat wybranych aspektów Wspólnej Polityki Rolnej – zapewnił sekretarz stanu Rafał Romanowski.

Jedną z konsekwencji zastosowania ułatwień w przywozie produktów z Ukrainy oraz zawieszenia przez Unię Europejską na rok ceł w imporcie z tego kraju jest dwukrotny wzrost wielkości importu towarów rolnych z Ukrainy w porównaniu do ubiegłego roku. W niektórych pozycjach, np. kukurydzy – mówimy o skokowym wzroście wartości i wolumenu.

– Chciałbym jeszcze raz podkreślić, że nasza pomoc Ukrainie nie może się to odbywać ze szkodą dla polskich rolników – powiedział wiceminister. – Liczmy, że strona ukraińska skoncentruje swoje wysiłki na tranzycie zboża przez nasze terytorium do państw trzecich – dodał sekretarz stanu.

Wiceminister Rafał Romanowski stwierdził ponadto, że nacisk powinien zostać położony przede wszystkim na tranzyt produktów rolnych przez terytorium Polski. Takie podejście pozwoli na zapewnienie globalnego bezpieczeństwa żywnościowego. Przyczyni się ponadto do stabilnego funkcjonowania ukraińskiego sektora rolno-spożywczego.