W polskim prawie jazdy mogą znajdować się symbole świadczące o ograniczeniach nałożonych na kierowcę. Niestosowanie się do nich może słono kosztować, dlatego warto sprawdzić co zawiera nasz dokument. Rozszyfrowujemy wszystkie kody.
W prawie jazdy mogą znajdować się symbole, które nakładają na kierowcę pewne ograniczenia – np. mogą być związane ze stanem zdrowia. Kody i subkody je określające znajdują się w 12. rubryce naszego prawa jazdy – pod kategoriami mówiącymi o tym, na jakie kategorie uprawnienia posiadamy.
Czego mogą dotyczyć te symbole? Np. jeśli ze względu na dużą wadę wzroku musimy kierować pojazdem w okularach, bądź soczewkach w naszym dokumencie znajdziemy kod 01.06. Obostrzenia dotyczą nie tylko wad wzroku, ale także kierowców, którzy mają problem ze słuchem, czy korzystają z protez oraz różnego rodzaju modyfikacji pojazdu (np. sprzęgła, skrzyni biegów, hamulców, czy układu kierowniczego).
Kod 95 mówi o tym, że mamy do czynienia z kierowcą zawodowym, kod 96 świadczy o tym, że posiadamy uprawnienia do kierowania zespołem pojazdów.
Niestosowanie się do kodów w naszym prawie jazdy skutkować może mandatem. Każda niezgodność jest traktowana jak jazda bez uprawnień. Na przykład, gdy w dokumencie mamy kod 01.06 – i jedziemy bez okularów – policjant może potraktować nas, jakbyśmy w ogóle nie mieli prawa jazdy. Za takie wykroczenie przewidziany jest mandat w wysokości 500 zł.
W myśl polskich przepisów mamy uprawnienia do kierowania pojazdami tylko i wyłącznie wtedy, kiedy stosujemy się do wpisanych kodów ograniczeń. Te wpisywane są przecież, kiedy kierowca rzeczywiście ma jakieś problemy ze zdrowiem albo potrzebuje w samochodzie specjalnych ułatwień. W pełni zdrowa i sprawna osoba w rubryce nr 12 nie będzie miała wpisanego żadnego kodu
Przedstawiamy pełną listę kodów i symboli ograniczeń w prawie jazdy:
01 wymagana korekta wzroku
• 01.01 - okulary.
• 01.02 - soczewki kontaktowe.
• 01.03 -szkła ochronne.
• 01.04 - szkło matowe.
• 01.05 - przepaska na oko.
• 01.06 - okulary lub szkła kontaktowe.
02 wymagana korekta słuchu
• 02.01 - aparat słuchowy jedno uszny.
• 02.02 - aparat słuchowy obu uszny.
03 wymagane używanie protez narządu ruchu podczas jazdy
• 03.01 - proteza lub szyna ortopedyczna kończyny górnej.
• 03.02 - proteza lub szyna ortopedyczna kończyny dolnej.
05 wymagane ograniczone korzystanie z pojazdu
• 05.01 - jazda w godzinach dziennych (od świtu do zmierzchu).
• 05.02 - jazda tylko w obrębie określonego obszaru administracyjnego (np. 05.02.nazwa miasta).
• 05.03 - jazda bez pasażerów.
• 05.04 - jazda z prędkością nie większą niż ......... km/h.
• 05.05 - jazda tylko w towarzystwie osoby posiadającej prawo jazdy.
• 05.06 - bez prawa ciągnięcia przyczepy.
• 05.07 - bez prawa jazdy po autostradach.
• 05.08 - zakaz spożywania alkoholu.
10 wymagane modyfikacje w układzie zmiany biegów
• 10.01 - ręczna zmiana biegów.
• 10.02 - bez pedału sprzęgła (albo dźwigni ręcznej dla prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 i A).
• 10.03 - zmiana biegów sterowana elektronicznie.
• 10.04 - zmodyfikowana dźwignia zmiany biegów.
• 10.05 - bez przekładni dodatkowej.
15 wymagana modyfikacja sprzęgła
• 15.01 - zmodyfikowana dźwignia zmiany biegów.
• 15.02 - sprzęgło sterowane ręcznie.
• 15.03 - sprzęgło automatyczne.
• 15.04 - składany lub odkręcany pedał sprzęgła za przegrodą.
20 wymagane modyfikacje w układzie hamulcowym
• 20.01 - zmodyfikowany pedał hamulca.
• 20.02 - powiększony pedał hamulca.
• 20.03 - pedał hamulca dostosowany do obsługi lewą stopą.
• 20.04 - pedał hamulca pod całą stopę.
• 20.05 - wychylny pedał hamulca.
• 20.06 - ręcznie sterowany hamulec roboczy.
• 20.07 - maksymalne użycie wzmocnionego hamulca roboczego.
• 20.08 - maksymalne użycie hamulca awaryjnego zintegrowanego z hamulcem roboczym.
• 20.09 - zmodyfikowany hamulec postojowy.
• 20.10 - elektrycznie sterowany hamulec postojowy.
• 20.11 - nożny hamulec postojowy.
• 20.12 - składany lub odkręcany pedał hamulca za przegrodą.
• 20.13 - hamulec obsługiwany kolanem.
• 20.14 - elektrycznie sterowany hamulec roboczy.
25 wymagane modyfikacje w układzie przyspieszenia
• 25.01 - zmodyfikowany pedał przyspieszenia.
• 25.02 - pedał przyspieszenia pod całą stopę.
• 25.03 - wychylny pedał przyspieszenia.
• 25.04 - przyspieszenie sterowane ręcznie.
• 25.05 - przyspieszenie sterowane kolanem.
• 25.06 - serwoprzyspieszacz.
• 25.07 - pedał przyspieszenia po lewej stronie pedału hamulca.,
• 25.08 - pedał przyspieszenia po lewej stronie.,
• 25.09 - składany lub odkręcany pedał przyspieszenia za przegrodą.
30 wymagane wspólne modyfikacje układów hamowania i przyspieszenia
• 30.01 - pedały równoległe.
• 30.02 - pedały na tym samym lub prawie na tym samym poziomie.
• 30.03 - przesuwne pedały hamowania i przyspieszenia.
• 30.04 - pedały hamowania i przyspieszenia z przesuwem i szyną.
• 30.05 - składane lub odkręcane pedały hamowania i przyspieszenia.
• 30.06 - wypiętrzona podłoga.
• 30.07 - przegroda z boku pedału hamulca.
• 30.08 - przegroda na protezę lub szynę z boku pedału hamulca.
• 30.09 - przegroda pod pedałami hamowania i przyspieszenia.
• 30.10 - podparcie pięty lub nogi.
• 30.11 - elektryczne sterowanie hamowaniem i przyspieszaniem.
35 wymagane modyfikacje urządzeń sterowania
• 35.01 - urządzenia sterowania obsługiwane bez negatywnego wpływu na kierowanie i obsługę.
• 35.02 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów (w tym gałek, dźwigni).
• 35.03 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów lewą ręką.
• 35.04 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów prawą ręką.
• 35.05 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów ze wspólnymi mechanizmami hamowania i przyspieszenia.
40 wymagane modyfikacje w układzie kierowniczym
• 40.01 - zwykły układ kierowniczy ze wspomaganiem,
• 40.02 - układ kierowniczy z aktywnym wspomaganiem,
• 40.03 - układ kierowniczy z systemem rezerwowym (sprzężeniem zwrotnym),
• 40.04 - wydłużona kolumna kierownicy,
• 40.05 - zmodyfikowana kierownica (grubszy lub cieńszy przekrój koła kierownicy, kierownica o mniejszej średnicy),
• 40.06 - wychylne koło kierownicy,
• 40.07 - pionowe koło kierownicy,
• 40.08 - poziome koło kierownicy,
• 40.09 - kierowanie nożne.
• 40.10 - alternatywny system kierownicy (drążek).
• 40.11 - gałka na kierownicy.
• 40.12 - szyna ortopedyczna ręki na kole kierownicy.
• 40.13 - ze stawem szynowym.
42 wymagane modyfikacje lusterka wstecznego
• 42.01 - zmodyfikowane zewnętrzne lusterko prawe lub lewe.
• 42.02 - zewnętrzne lusterko na wysięgniku.
• 42.03 - dodatkowe zewnętrzne lusterko pozwalające na obserwację ruchu.
• 42.04 - panoramiczne wewnętrzne lusterko.
• 42.05 - lusterko do obserwacji martwych pól.
• 42.06 - elektrycznie sterowane zewnętrzne lusterko (lusterka).
43 wymagane modyfikacje fotela kierowcy
• 43.01 - fotel kierowcy na dobrej wysokości obserwacyjnej i w normalnej odległości od kierownicy i pedałów,
• 43.02 - fotel kierowcy dostosowany do kształtu ciała,
• 43.03 - fotel kierowcy z oparciem bocznym stabilizującym pozycję,
• 43.04 - fotel kierowcy z podłokietnikiem,
• 43.05 - wydłużone szyny prowadzące fotela kierowcy,
• 43.06 - zmodyfikowany pas bezpieczeństwa,
• 43.07 - pas bezpieczeństwa szelkowy;
44 wymagane modyfikacje motocykli i motorowerów
• 44.01 - hamulec z pojedynczym sterowaniem,
• 44.02 - zmodyfikowany hamulec ręczny,
• 44.03 - zmodyfikowany hamulec nożny,
• 44.04 - zmodyfikowana rączka przyspieszenia,
• 44.05 - ręczna zmiana biegów i ręczne sprzęgło,
• 44.06 - zmodyfikowane lusterko wsteczne,
• 44.07 - zmodyfikowane wskaźniki kontrolne (kierunkowskazy, lampy hamulca),
• 44.08 - wysokość siedzenia pozwalająca kierowcy na oparcie dwóch stóp na ziemi jednocześnie w pozycji siedzącej;
Symbole ograniczeń w prawie jazdy:
• 45 -wyłącznie motocykle z koszem,
• 50 - dla określonego pojazdu/nadwozia,
• 51 - dla określonego pojazdu/tablicy rejestracyjnej,
• 70 -wymiana prawa jazdy wydanego za granicą,
• 71 - wtórnik prawa jazdy,
• 72 - ograniczenie kategorii A do kategorii A1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
• 73 - ograniczenie kategorii B do kategorii B1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
• 74 - ograniczenie kategorii C do kategorii C1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
• 75 - ograniczenie kategorii D do kategorii D1 w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
• 76 - ograniczenie kategorii C+E do kategorii C1+E w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
• 77 - ograniczenie kategorii D+E do kategorii D1+E w odniesieniu do konkretnych pojazdów,
• 78 - wyłącznie pojazdy z automatyczną skrzynią biegów,
• 95 - potwierdzenie posiadania świadectwa kwalifikacji zawodowej.
• 96 - potwierdzenie posiadania uprawnień do kierowania zespołem pojazdów.
• 101- wymagane dodatkowe oznakowanie pojazdu,
• 102 - wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii C bez posiadania kategorii B prawa jazdy,
• 103 - wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii D bez posiadania kategorii B prawa jazdy,
• 104 - wymiana prawa jazdy kategorii M, z ograniczeniem do kierowania tylko pojazdami wolnobieżnymi,
• 105 - wymiana prawa jazdy kategorii trolejbusowej, z ograniczeniem do kierowania tylko trolejbusami;
• 106 - zakaz w zakresie kategorii B prawa jazdy przy posiadaniu kategorii C1, C, D1 lub D prawa jazdy,
• 107 - wymagane dostosowanie pojazdu do rodzaju schorzenia.