Rosjanie sprawują obecnie kontrolę nad wartymi 12,4 bln USD złożami surowców naturalnych zlokalizowanych na terytorium Ukrainy – jak wynika z danych SecDev. Część znajduje się pod okupacją rosyjską od aneksji Krymu w 2014 r. i rozpoczęcia walk o Donbas. Wśród nich jest 42 proc. ukraińskich metali i 33 proc. metali ziem rzadkich. Rosjanie przejęli kontrolę nad 6 złożami rud żelaza, dwoma kopalniami tytanu, dwoma rudy cyrkonu, jedną strontu i po jednej uranu, litu i złota – poinformował Tygodnik Gospodarczy Polskiego Instytutu Ekonomicznego nr 7/2023.
Ukraina posiada znaczne rezerwy metali przemysłowych, jedne z największych w Europie zasobów metali ziem rzadkich oraz perspektywiczne rezerwy litu. Ten ostatni metal odgrywa kluczową rolę w zielonej transformacji, m.in. jako materiał do produkcji baterii litowo-jonowych. Ze wstępnych szacunków wynika, że na terytorium Ukrainy może znajdować się 500 tys. ton litu, zlokalizowanych głównie w tzw. „tarczy ukraińskiej” (wołyńsko-azowskiej). Byłoby to tym samym jedno z największych złóż „białego złota” w Europie.
Ukraina posiada ponadto 10 proc. światowych rezerw żelaza oraz znaczne rezerwy manganitu, tytanu, galu i germanu. W 2021 r. zajęła 6. miejsce na świecie w produkcji rudy żelaza (81 mln t) i 5. miejsce w jej eksporcie (6,9 mld USD). Złoża te występują głównie w Zagłębiu Krzyworoskim, w którym znajduje się największa kopalnia odkrywkowa żelaza w Europie, w okolicy Krzemieńczuka i w Rejonie Biłozerskim. Ukraina uplasowała się także na 5. miejscu w produkcji manganitu (670 tys. t), 7. – tytanu (432 tys. t), 3. – galu (9 t) i 5. – germanu (1 t).
Zdecydowana większość złóż metali zlokalizowana jest na wschodzie kraju oraz w „tarczy ukraińskiej”, która jest również rezerwuarem 22 metali rzadkich. Zalicza się do nich m.in. beryl (Obwód Żytomirski), cyrkon (Obwód Doniecki) czy rudy tantalu, niobu i cyrkonu (Mazuriwka). Łączną wartość złóż metali oznaczonych geologicznie w Ukrainie szacuje się na od 3 bln USD do 11,5 bln USD.
