E-commerce to główny trend w handlu. Duże wzrosty sprzedaży w kanale online obserwuje się dla większości produktów we wszystkich regionach Europy.
O tym, w jaki sposób dynamiczny rozwój sprzedaży internetowej wpływa na rynek powierzchni magazynowych w Europie Środkowo-Wschodniej mówi Michał Brzeziński, Associate, e-Commerce, Industrial & Logistics Agency w firmie doradczej Cushman & Wakefield.
W opinii Brzezińskiego e-commerce jest głównym trendem w handlu. Duże wzrosty sprzedaży w kanale online obserwuje się dla większości produktów we wszystkich regionach Europy. W sektorze handlowym zaszły spore zmiany mające trwałe konsekwencje dla sprzedaży internetowej. Prowadzenie sprzedaży w internecie nie jest już tylko opcją, lecz koniecznością dla graczy rynkowych, którzy chcieliby pozostać w grze i nadążać za zmieniającym się rynkiem.
Rynek e-commerce w Europie rozwijał się w imponującym tempie jeszcze przed wybuchem pandemii. Jednak dotychczas największy wzrost odnotowano w 2020 r. - dane pokazują, że przychody tej branży w Europie wzrosły w ub. roku o ok. 11% w ujęciu rocznym do 326 mld euro. Według prognoz ten silny trend wzrostowy utrzyma się również w 2021 r., w którym tempo wzrostu może przekroczyć 10% względem ubiegłego roku.
Szacuje się, że do roku 2024 wartość europejskiego rynku e-commerce wzrośnie do blisko 423 mld euro, a udział handlu internetowego w całkowitej sprzedaży detalicznej może wynieść prawie 30%.
Jak zauważa Brzeziński pomimo wyzwań dla sektora handlowego związanych z Covid-19, udział e-handlu rośnie znacznie szybciej niż przed wybuchem pandemii. Obserwowany boom w sektorze e-commerce i logistyki 3PL, w tym centrów obsługi zamówień, firm kurierskich i zajmujących się obsługą dostaw w ramach „ostatniej mili”, a także firm prowadzących działalność transgraniczną i logistyczną, wskazuje na znaczący wzrost popularności zakupów internetowych i stopniowe przestawianie się konsumentów na kupowanie większości produktów w kanale online.
Na przyspieszeniu wzrostu zyskują sieci handlowe prowadzące sprzedaż zarówno internetową, jak i wielokanałową oraz posiadające rozbudowane platformy e-commerce. To sprawia, że firmy są zainteresowane zwiększaniem zajmowanej powierzchni i poszukują obiektów bardziej zaawansowanych technologicznie, które zapewnią większą efektywność operacyjną umożliwiającą nadążanie za popytem konsumenckim w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.
Od dawna przewidywany boom w internetowej sprzedaży artykułów spożywczych nastąpił nagle w roku 2020. Rynek e-grocery do 2024 r. może wzrosnąć do ok. 22% z ok. 4% w 2019 r. Pandemia, która głównie w dużych miastach wymusiła nowe trendy wśród konsumentów, ma oczywiście bezpośredni wpływ na rozwój sektora obiektów magazynowych. Sieci spożywcze zdają sobie sprawę, że muszą albo budować nowe centra obsługi zamówień, albo przenosić działające już centra do dedykowanych obiektów w przypadku, gdy zajmowana przez nie powierzchnia handlowa jest nieefektywna w stosunku do zwiększonego popytu i wymagań w zakresie optymalizacji procesów i zapewnienia satysfakcjonujących doznań zakupowych.
Tradycyjne lokalizacje centrów logistycznych w pobliżu autostrad i na przedmieściach już nie spełniają wymagań branży e-commerce w zakresie dostaw ostatniej mili, logistyki zwrotnej i lokalnych hubów obsługi zamówień. Potrzebne są mniejsze obiekty magazynowe położone bliżej centrów miast. Dotychczas klienci internetowi otrzymywali przesyłki średnio w ciągu dwóch lub trzech dni od złożenia zamówienia. Ten trend ewoluuje w kierunku dostaw tego samego dnia, w przypadku których posiadanie hubu w lokalizacji miejskiej jest niezbędne i uzasadnione ze względów operacyjnych.
Najnowsze analizy pokazują, że dzięki rozwojowi branży e-commerce powstaje więcej nowych miejsc pracy w sektorze logistycznym niż w handlu, co dodatkowo podkreśla znaczenie zasobów ludzkich w Europie Środkowo-Wschodniej.
Jednym z największych wyzwań dla rozwoju lokalizacji magazynowych są problemy związane z dostępnością pracowników w Europie Zachodniej i Środkowo-Wschodniej. Mniejsze rynki regionalne zyskują na znaczeniu i będą umacniały swoją pozycję w dłuższej perspektywie. Sprzyja temu rozwój rynków lokalnych, kolejne inwestycje w infrastrukturę transportową i konieczność dywersyfikacji lokalizacji w krajowych łańcuchach logistycznych sektora e-commerce. Nowe lokalizacje magazynowe powstają nieprzerwanie w całym regionie Europy Środkowo-Wschodniej.
Rynek Europy Środkowo-Wschodniej rozwija się dynamicznie, o czym świadczy rekordowa aktywność najemców w roku 2020 oraz kontynuacja tego trendu w roku 2021. Region ten odnotował największy wzrost popytu na powierzchnie logistyczne w Europie, który jest napędzany przede wszystkim przez logistykę i e-commerce.
Na koniec 2020 r. całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni przemysłowo-magazynowej w Europie Środkowo-Wschodniej wynosiły ponad 39 mln mkw., z czego ponad połowa (51%) znajdowała się w Polsce. Rynek magazynowy w tym regionie rozwija się w szybkim tempie – w ostatnich trzech latach oddano do użytku ok. 11,5 mln mkw. nowej powierzchni. Najszybciej rosną rynki w Polsce, Czechach i Rumunii. W budowie znajduje się obecnie ponad 3 mln mkw. nowej powierzchni, a ok. jedna trzecia tego wolumenu powstaje na zasadzie spekulacyjnej. Świadczy to o dobrej kondycji tych rynków, które inwestorzy postrzegają jako mniej ryzykowne niż w minionej dekadzie.
W 2021 r. utrzymuje się stabilna sytuacja na rynku Europy Środkowo-Wschodniej - czynsze za najlepsze powierzchnie magazynowe wahają się w przedziale 3,80-4,90 €/mkw., a średni wskaźnik pustostanów wynosi ok. 6%. Firmy z różnych branż (a zwłaszcza sieci handlowe) intensywnie rozwijają strategie sprzedaży wielokanałowej. Odpowiadają także za wzrost popytu na usługi logistyczne i powierzchnie magazynowe różnego typu: centra logistyczne wykorzystywane na potrzeby dystrybucji krajowej i międzynarodowej oraz obiekty dedykowane logistyce ostatniej mili.
- Podczas gdy wiele branż boryka się z pandemią, rynek powierzchni magazynowych prosperuje. Zawdzięcza to głównie rozwojowi długofalowemu, napędzanemu w olbrzymim stopniu przez wysoką dynamikę inwestycji w sektorze e-commerce, którego znaczenie rośnie jeszcze bardziej w obliczu lockdownów i kolejnych obostrzeń w handlu. Strategiczne położenie Europy Środkowo-Wschodniej na przecięciu głównych szlaków handlowych oraz kolejne inwestycje w infrastrukturę transportową w połączeniu z rozwojem logistyki miejskiej i transgranicznej pozwalają z optymizmem spoglądać na przyszłość tego rynku w roku 2021. Jednocześnie rynek powierzchni magazynowych i logistycznych w Europie Środkowo-Wschodniej nadal ma znaczny potencjał stabilnego rozwoju
