Sytuacja kredytowa Polaków normalizuje się. O kredyt jest łatwiej niż rok temu, ale Polacy nadal niechętnie zaciągają nowe zobowiązania kredytowe. Wyjątkiem są kredyty hipoteczne, na które popyt windowany jest przez program „Bezpieczny Kredyt 2%”.
Na rynku brakuje mieszkań, co powoduje wzrost cen transakcyjnych w największych miastach. Zmiany te widać wyraźnie w tegorocznej edycji raportu InfoKredyt, w którym Związek Banków Polskich przeanalizował sytuację kredytową Polaków.
Jak wynika z raportu, zadłużenie gospodarstw domowych wobec sektora bankowego z tytułu kredytów i pożyczek zaciągniętych w 2023 r. było znacząco mniejsze w porównaniu do 2022 r. Aktywność klientów na rynku kredytów, pomimo wzrostów, utrzymywała się na niskim poziomie. Wyjątek stanowią kredyty hipoteczne, wspomagane rządowym programem „Bezpieczny Kredyt 2%”.
W mijającym roku, oprócz kredytów hipotecznych, banki odnotowały zwiększone zainteresowania kredytami ratalnymi oraz w mniejszym stopniu kredytami gotówkowymi, oraz limitami na kartach kredytowych. Należy jednak mieć w pamięci bardzo słaby pod tym względem rok poprzedni.
Oprocentowanie kiedyś i dziś
– Rynek kredytowy zmienił się radykalnie i sytuacja na nim pozostaje bardzo dynamiczna. Niecieszące się niegdyś wielkim zainteresowaniem kredyty hipoteczne z czasowo stałą stopą procentową wystrzeliły nagle, gdy inflacja zaczęła rosnąć, by po kilku miesiącach stać się mniej atrakcyjne w związku z zapowiedziami spadku inflacji. Jeszcze kilka lat temu oprocentowanie kredytu powyżej 8 proc. uważano za ekstremalnie wysokie. Dziś, jeśli oprocentowanie kredytu hipotecznego jest poniżej 8 proc., uznać to należy za korzystną ofertę
Według raportu InfoKredyt, zadłużenie gospodarstw domowych wobec sektora bankowego wynosiło na koniec września 2023 r. 734,2 mld zł i było mniejsze o ponad 43 mld zł w porównaniu do września 2022 r.
Polacy pytani o cele zaciąganych kredytów konsumpcyjnych najczęściej wskazują remont mieszkania/domu (83%), spłatę innych zobowiązań (57%) oraz bieżące potrzeby (54%). Pomimo obniżanych stóp procentowych, utrzymująca się powyżej celu inflacja nie zachęca Polaków do zaciągania kredytów konsumpcyjnych.
We wrześniu udzielono o 173,6 proc. więcej kredytów mieszkaniowych w porównaniu z rokiem ubiegłym, a ich wartość wzrosła aż o 232,7 proc. Średnia wartość wnioskowanego kredytu mieszkaniowego wynosi obecnie 410,4 tys. zł i jest o 21,9 proc. wyższa niż rok temu. Wzrost zainteresowania kredytami hipotecznymi wynika głównie z programu „Bezpieczny Kredyt 2%”. Jak czytamy w raporcie, tylko we wrześniu br. banki udzieliły w ramach tego programu 9316 kredytów (51% wszystkich udzielonych kredytów) na kwotę 3,744 mld zł (52% łącznej kwoty udzielonych kredytów). Rosnące ceny nieruchomości przyspieszają również decyzję o zaciągnięciu kredytu mieszkaniowego osób, które z przyczyn formalnych nie mogą być beneficjentami rządowego programu.
W 2023 r. banki zaraportowały 1,144 mln rachunków objętych wakacjami kredytowymi o wartości 283 mld zł. Koszty wakacji kredytowych za lata 2022-2023 wyniosły łącznie około 15 mld zł, w tym 12,9 mld zł utworzonych rezerw dotyczyło 2022 roku, a 2,1 mld zł w 2023 roku. Szacuje się, że wakacje kredytowe zmniejszyły wyniki banków w 2022 roku o 7,8 mld zł. Do skorzystania z wakacji kredytowych bez żadnego kryterium dochodowego uprawnionych było ok. 3,4 mln kredytobiorców, a z wakacji skorzystało około 2 mln osób.
