Powstanie ok. 2 tys. nowych linii kolejowych, po których pociągi mogłyby poruszać się 250 km/h, uruchomienie CPK do 2031 r. i zamknięcie Lotniska Chopina do końca 2032 r. - m.in. takie rozwiązania zakłada opublikowany w czwartek przez kancelarię prezydenta projekt ustawy w sprawie budowy CPK.
Prezydent Karol Nawrocki podpisał w czwartek w Kaliszu swoją pierwszą inicjatywę ustawodawczą dotyczącą projektu ustawy o Centralnym Porcie Komunikacyjnym. Na stronie kancelarii prezydenta opublikowano później tego dnia projekt nowelizacji ustawy o zapewnieniu realizacji inwestycji CPK.
Projekt zakłada zakończenie prac budowlanych na nowym lotnisku, które ma powstać pod Baranowem, oraz uzyskanie certyfikacji i zgód na uruchomienie operacji lotniczych do końca grudnia 2031 r. W przypadku linii kolejowej przebiegającej przez tunel w Łodzi, węzła CPK i linii Warszawa-Łódź termin zakończenia tych inwestycji określono na koniec 2030 r.
W projekcie ustawy założono też, że długość linii kolejowych, dla których złożono wnioski o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach w 2030 r., będzie wynosić przynajmniej 1338 km, a prędkość eksploatacyjna na nowo budowanych liniach kolejowych wyniesie 250 km/h. W ramach Programu Kolejowego CPK ma powstać w sumie ok. 2 tys. km nowych linii kolejowych, w tym Kolei Dużych Prędkości (KDP).
W załączniku do projektu znalazł się również wykaz wszystkich odcinków linii kolejowych objętych obowiązkiem realizacji prac projektowych i środowiskowych. W uzasadnieniu podkreślono, że takie rozwiązanie zapewni obsługę kolejową miejscowości powyżej 50 tys. mieszkańców, które znajdą się na planowanym przebiegu linii kolejowej – w szczególności Kalisza, Płocka i Grudziądza.
„Podstawowe znaczenie ma realizacja wszystkich wskazanych odcinków linii kolejowych. Centralny Port Komunikacyjny został zaplanowany bowiem jako serce i zwornik nowoczesnego systemu komunikacyjnego, obejmującego wszystkie rodzaje środków transportu lądowego. Zakłada wygodne i wydajne połączenia z krajową siecią autostrad i dróg ekspresowych, ale jego głównymi arteriami mają być właśnie połączenia kolejowe. Brak dostępu do sieci kolejowej jest jednym z głównych powodów wykluczenia komunikacyjnego, szczególnie w Polsce wschodniej”
– zaznaczono w uzasadnieniu.
Zgodnie z prezydenckim projektem wartość finansowania programu CPK za pomocą skarbowych papierów wartościowych ma wynieść przynajmniej 66 mld 180 mln zł do 2032 r. W uzasadnieniu wskazano jednak, że projekt ustawy „nie pociąga za sobą dodatkowego obciążenia budżetu państwa względem obciążeń przyjętych już na podstawie wiążących ustaw i uchwał Rady Ministrów”. Zakłada natomiast zwiększenie wartości finansowania programu za pomocą skarbowych papierów wartościowych.
Jak zauważono, kwota ta odpowiada wartości finansowania za pomocą skarbowych papierów wartościowych przewidzianej do 2030 r. w pierwotnej wersji uchwały ws. ustanowienia programu wieloletniego – „Program inwestycyjny Centralny Port Komunikacyjny. Etap II. 2024–2030”, którą przyjął 24 października 2023 r. jeszcze poprzedni rząd. Projektodawcy wyliczyli, że oznacza to zwiększenie finansowania o blisko 3,3 mld zł w stosunku do obecnie obowiązującego programu.
W prezydenckim projekcie wskazuje się m.in. na przywrócenie projektu sieci terminali intermodalnych, Airport City, Cargo City oraz zabezpieczenie środków na działania badawczo-rozwojowe.
Określono również, że cywilny ruch lotniczy na Lotnisku Chopina w Warszawie ma trwać do najpóźniej do 31 grudnia 2032 r. Potem – według projektodawców – ruch ma przenieść się na nowe lotnisko pod Baranowem.
Projekt zakłada też wprowadzenie zakazu dofinansowywania połączeń lotniczych przez Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki oraz państwowe i komunalne osoby prawne. Podmioty te nie mogłyby zawierać umów, np. o charakterze marketingowym, promocyjnym, z przewoźnikami lotniczymi. Według projektodawców takie działania budzą wątpliwości z punktu widzenia niedozwolonej pomocy publicznej.
W uzasadnieniu prezydenckiego projektu wskazano, że „stanowi kontynuację wszystkich najważniejszych założeń projektu obywatelskiego zawartego w druku sejmowym nr 699”. Chodzi o obywatelski projekt ustawy o zobowiązaniu władz publicznych do realizacji inwestycji CPK, który do Sejmu został złożony w połowie września 2024 r. Na początku lutego br. sejmowa komisja infrastruktury opowiedziała się za odrzuceniem tego projektu.
