Skąd pochodzi ropa naftowa importowana do Polski? Choć większość surowca sprowadzamy z Arabii Saudyjskiej, to analitycy uważają, że polskie bezpieczeństwo energetyczne nie jest zagrożone.
W Tygodniku Polskiego Instytutu Ekonomicznego zwrócono uwagę na niepewność na rynkach ropy związaną z napięciami na Bliskim Wschodzie. Najpierw nastąpiły istotne wzrosty cen surowca, zaś po zapowiedzi zawieszenia broni ze strony USA - ropa notowała duże spadki.
Deklaracja blokady cieśniny Ormuz przez Iran zaostrzyła konflikt i wywołała wzrost cen ropy, ale nie wpłynęła na bezpieczeństwo jej dostaw do UE. Przez ten szlak wodny, leżący między Iranem a Omanem i Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, w I kwartale 2025 r. zrealizowano około 27 proc. globalnego morskiego handlu ropą, ale tylko 5 proc. tego surowca trafiło na rynek europejski. Spośród 9,2 mln baryłek ropy dziennie importowanych przez UE w 2024 r., tą cieśniną przetransportowano mniej niż 8 proc. Zagrożenie dla bezpieczeństwa dostaw do UE łagodzą obowiązkowe zapasy ropy i produktów ropopochodnych, które utrzymuje się na potrzeby bezpieczeństwa energetycznego. Polskie zapasy ropy naftowej, gromadzone m.in. na podstawie ustawy o zapasach, przekraczały w kwietniu 2025 r. równowartość 94 dni krajowego importu tego surowca - informują Wojciech Żelisko i Kamil Lipiński.
Polska jest w dużym stopniu zależna od Arabii Saudyjskiej, jeśli chodzi o ropę naftowa. Jak wynika z analizy przedstawionej przez PIE, Polska w 2024 r. importowała z tego kraju 51 proc. ropy.
"Pozostała część importowanej ropy pochodziła głównie z Norwegii (31 proc.) i USA (8 proc.). W Polsce import pokrywa aż 98 proc. rocznego krajowego popytu na ropę naftową (25 z 25,4 mln t w 2024 r.) – najwięcej wśród wszystkich paliw kopalnych"
- czytamy w Tygodniku PIE.
Zdaniem Żeliski i Lipińskiego, chwiejna sytuacja na rynku nie przełoży się raczej na długotrwały wzrost cen paliwa. W przypadku Polski, poza ceną samej ropy - 46 proc. ceny detalicznej paliwa stanowią różnego rodzaju opłaty i podatki - w tym VAT, akcyza i opłata paliwowa.