Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) alarmuje, że Europa stoi w obliczu narastającego ryzyka stagnacji gospodarczej. W swojej najnowszej prognozie instytucja szacuje, że wzrost gospodarczy strefy euro wyniesie zaledwie 0,8% w 2025 roku — co oznacza kontynuację słabej dynamiki obserwowanej już w 2024 r., kiedy PKB wzrósł o 0,9%.
Według MFW przyczyną zastoju gospodarczego jest splot niekorzystnych czynników. Należą do nich rosnące napięcia geopolityczne, słaby popyt wewnętrzny, wysokie koszty finansowania dla przedsiębiorstw oraz utrzymująca się niepewność polityczno-gospodarcza. Wszystko to zniechęca firmy do inwestycji, a gospodarstwa domowe do wydatków, mimo rekordowo niskiego bezrobocia i inflacji zbliżającej się do poziomu docelowego.
Jednym z kluczowych problemów, na który wskazuje MFW, jest rozdrobnienie jednolitego rynku Unii Europejskiej. Fragmentacja regulacji i brak głębokiej integracji rynków krajowych skutkują spadkiem wydajności. Jak wynika z analizy Funduszu, obecne bariery transgraniczne działają jak nieformalne cła — równoważne 44% w przypadku towarów i aż 110% dla usług.
Niepokojące są również indywidualne prognozy dla największych gospodarek UE. Niemcy, będące lokomotywą europejskiej ekonomii, mają odnotować zaledwie 0,3% wzrostu PKB w 2025 roku. Osłabienie popytu, utrzymujące się wysokie koszty kredytów i spadające zaufanie konsumentów pogłębiają obawy o przyszłość całej strefy euro.
Dodatkowym wyzwaniem jest rosnąca presja fiskalna. MFW sugeruje, by państwa o stabilnych finansach publicznych skupiły się na inwestycjach, zwłaszcza w obszarach infrastruktury, innowacji i transformacji energetycznej.
Fundusz apeluje o „zdecydowany nacisk” na realizację reform, które od lat pozostają w zawieszeniu. Wśród najważniejszych działań wymienia: pogłębienie integracji jednolitego rynku, harmonizację regulacji między państwami członkowskimi, rozwój unijnego rynku kapitałowego, zwiększenie mobilności siły roboczej oraz wzmocnienie wspólnego budżetu UE.
Według MFW wdrożenie kompleksowych reform mogłoby zwiększyć PKB całej Unii nawet o 3% w ciągu najbliższej dekady.
Oprócz kwestii gospodarczych MFW zwraca uwagę na ryzyko płynące z rosnącej roli niebankowych firm finansowych. Ich działalność, coraz mniej kontrolowana przez klasyczne mechanizmy nadzoru, może stanowić zagrożenie dla szeroko pojętej stabilności systemu finansowego w Europie.
