Skonsolidowanie służb celnych i skarbowych stworzyło warunki do poprawy efektywności systemu poboru danin publicznych - czytamy w raporcie NIK o Krajowej Administracji Skarbowej. Największe zastrzeżenia Izby dotyczyły spraw kadrowych.
"Przeprowadzenie reformy administracji celno-skarbowej w Polsce było celowe. Dzięki skonsolidowaniu służb celnych i skarbowych stworzono warunki do poprawy efektywności całego systemu poboru danin publicznych. Zdaniem NIK odnotowany w ostatnich latach wzrost dochodów podatkowych to efekt dobrej koniunktury w gospodarce oraz zmian systemowych w tym właśnie przeprowadzonej konsolidacji"
Izba podała, że celem reformy było m.in. ograniczenie skali oszustw podatkowych, zwiększenie skuteczności poboru należności podatkowych i celnych, zwiększenie poziomu dobrowolności wypełniania obowiązków podatkowych, a także obniżenie kosztów funkcjonowania administracji skarbowej w relacji do poziomu uzyskiwanych dochodów budżetowych.
Według Izby "największe zastrzeżenia budzi obszar szeroko rozumianych spraw kadrowych".
W raporcie poinformowano, że w wyniku reformy w jednostkach KAS zatrudnienie ogółem istotnie się nie zmieniło - od 1 marca 2017 r. do 30 czerwca 2018 r. spadło o 5,6 proc. (z 64 tys. 281 do 60 tys. 676 osób).
"Natomiast sam proces kształtowania kadr wzbudził liczne kontrowersje. Głównym powodem był fakt, że ustawowe kryteria brane pod uwagę przy składaniu pisemnych ofert określających nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby w KAS były sformułowane w sposób ogólny. Ponadto wyniki kontroli wskazują, że wystąpiły przypadki ich pomijania. Doprowadziło to do sytuacji poczucia niesprawiedliwości wielu osób, którym nie przedłożono propozycji pracy lub służby albo zmieniono warunki na mniej korzystne lub przekształcono stosunek służbowy w stosunek pracy - tzw. +ucywilnianie+. Skutkowało to licznymi postępowaniami, które toczyły się i toczą przed sądami administracyjnymi, i sądami powszechnymi"
"NIK pozytywnie oceniła działania Szefa KAS i dyrektorów izb administracji skarbowej w zakresie kształtowania polityki szkoleniowej oraz nadzór i monitoring prowadzony przez Szefa KAS nad realizacją Kierunków działania i rozwoju KAS na lata 2017-2020, określonych w zarządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 25 lipca 2017 r."
Jak przypomina NIK, KAS powstała 1 marca 2017 r. z połączenia administracji podatkowej, Służby Celnej i kontroli skarbowej i została podporządkowana ministrowi finansów.
"Krajowa Administracja Skarbowa zajmuje się m.in. poborem należności podatkowych i celnych, które stanowią najistotniejszą pozycję dochodów budżetu państwa. W latach 2017-2018 ok. 94 proc. dochodów budżetu państwa stanowiły dochody zrealizowane przez administrację podatkowo-celną, z czego znaczącą większość stanowiły dochody podatkowe"