Polska uruchomiła komputer kwantowy oparty na technologii spułapkowanych jonów - PIAST-Q. Nowy komputer został już zainstalowany w Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym (PCSS). Projekt EuroQCS-Poland współfinansowany jest przez Ministerstwo Cyfryzacji, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz EuroHPC JU. Inicjatywa ta sięga roku 2022, gdy EuroHPC JU wskazało sześć lokalizacji w Europie, które zostaną operatorami komputerów kwantowych.
– Oddajemy do użytku komputer kwantowy PIAST-Q, działający w oparciu o technologię spułapkowanych jonów. Realizujemy zapowiedź sprzed kilku miesięcy i tym samym dokładamy ważny element rozwoju technologii przyszłości. Nowy sprzęt na światowym poziomie wspiera zarówno dotychczasowe, jak i nowe działania w zakresie m.in. kwantowej optymalizacji, kwantowych badań materiałowych oraz kwantowego uczenia maszynowego. Wiele zastosowań jeszcze przed nami, a potencjał tego komputera będzie stale rosnąć
- powiedział wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski.
Infrastruktura komputerów kwantowych w Europie, budowana z aktywnym udziałem Polski, pomoże rozwijać szeroką gamę zastosowań tej technologii. Komputer kwantowy będzie służyć przede wszystkim naukowcom, przedstawicielom przemysłu oraz sektora publicznego z całej Europy. Dzięki temu powstaną nowe możliwości w kluczowych obszarach badawczych i gospodarczych, a europejska infrastruktura superkomputerowa zostanie wzbogacona o zupełnie nowy wymiar obliczeniowy.
Nowy komputer EuroQCS-Poland jest cyfrowym komputerem kwantowym, opartym na uwięzionych jonach, oferującym ponad 20 fizycznych kubitów.
Komputer będzie integrowany z klasycznymi systemami superkomputerowymi, aby udoskonalić hybrydowe podejścia do obliczeń kwantowo-klasycznych. Będzie wspierał nowe hybrydowe przypadki użycia i testy porównawcze kwantowo-klasyczne, takie jak:
- kwantowa optymalizacja,
- chemia kwantowa,
- kwantowe materiałoznawstwo,
- kwantowe uczenie maszynowe.
- Celem jest zwiększenie wydajności i efektywności obliczeń w różnych dziedzinach nauki i technologii.
🎉Big leap for European #QuantumComputing!
Today we inaugurated #PIASTQ, hosted by PCSS in Poznań and supplied by @AQT_GmbH: the 1st in a series of #EuroHPC quantum computers !
⚛️ 20 trapped-ion qubits
⚡ Deployed in <1 year
🔗 Integrated with HPC
➡️ https://t.co/Vk9tTT4aV2 pic.twitter.com/wDJxqMcSXr— EuroHPC Joint Undertaking (@EuroHPC_JU) June 23, 2025
Koszty zakupu i instalacji komputera kwantowego sfinansowane zostały w równych częściach przez Ministerstwo Cyfryzacji i europejskie partnerstwo EuroHPC. Całkowity koszt inwestycji to 12,28 mln euro.
Komputer kwantowy został zainstalowany w Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym, które jest także koordynatorem i inicjatorem konsorcjum EuroQCS-Poland. W konsorcjum EuroQCS-Poland uczestniczą także Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, Creotech Instruments S.A. i Uniwersytet Łotewski.
Inicjatywa Piast-Q sięga roku 2022, gdy EuroHPC JU wskazało sześć lokalizacji w Europie, które zostaną operatorami komputerów kwantowych. W połowie 2023 r. podpisano umowę między EuroHPC JU a PCSS na instalację komputera, a w październiku 2023 r. ogłoszono przetarg na dostawcę. Do realizacji inwestycji wybrano austriacką firmę AQT Alpine Quantum Technologies.
