Niestety, nie brakuje dramatycznych relacji z wypadków spowodowanych przez osoby z niewielkim stażem kierowcy. Bywają i tacy, którzy szybko tracą prawo jazdy, bo nastolatkowie zbyt często popisują się brawurą. Takie zapędy ograniczyły wysokie mandaty, ale to nie może być jedyny środek. Dlatego Ministerstwo Infrastruktury już zapowiedziało zmiany w szkoleniach kandydatów na kierowców.
Od 1 stycznia wprowadzono sporo zmian w różnych przepisach i ustawach, ale do najczęściej komentowanych niewątpliwie należał nowy taryfikator wykorzystywany przez policjantów z „drogówki”. Wysokość mandatów bowiem bardzo mocno wzrosła, a finansowe konsekwencje za łamanie prawa podczas jazdy stały są poważnym obciążeniem dla portfela drogowego pirata. Grzywna w postaci mandatu od policjanta to obecnie może być nawet 5 tysięcy złotych. Surowo karane będzie przede wszystkim przekraczanie prędkości, a „widełki” zostały jednoznacznie określone:
do 10 km/h – 50 zł
o 11–15 km/h – 100 zł
o 16–20 km/h – 200 zł
o 21–25 km/h – 300 zł
o 26–30 km/h – 400 zł
o 31–40 km/h – 800 zł.
Co ważne, jeśli kierowca trzykrotnie popełni to samo wykroczenie w ciągu dwóch lat, to mandat wyniesie 1600 zł.
I natychmiast po Nowym Roku pojawiły się informacje o „rekordowych” mandatach. Tysiąc, półtora, ponad dwa – takich odnotowano bez liku. Bywały jednak znacznie wyższe. W Krośnie pewien kierowca wyprzedzał na skrzyżowaniu, nie miał zapiętych pasów i znacznie przekroczył dozwoloną prędkość – w efekcie ukarany został mandatem na 6 tysięcy złotych. Dochodziło również do sytuacji, że wysokość grzywny była większa niż… wartość samochodu należącego do kierowcy łamiącego przepisy.
Na razie brakuje precyzyjnych danych, a tym bardziej kompleksowych badań, ale eksperci przyznają, że styczeń był znacznie spokojniejszy, a przez to bezpieczniejszy na polskich drogach. Czyli kluczowy cel został osiągnięty.
To jednak nie oznacza, że nie należy podejmować innych działań, które co najmniej ograniczą niebezpieczne sytuacje. Do nich na pewno należy ryzyko wypadków spowodowanych przez kierowców młodych stażem. Niewłaściwa reakcja, brak doświadczenia, ale również brawura i przesadna wiara we własne możliwości, niejednokrotnie doprowadza do dramatycznych wydarzeń. 18-latek z Pomorza cieszył się prawem jazdy tylko dwa miesiące, bo doprowadził do zderzenia z innym autem. W Tomaszowie Lubelskim na przejściu dla pieszych potrącona została kobieta. 19-letni kierowca usłyszał zarzuty, a także stracił prawo jazdy, które posiadał trzy dni. Swego czasu głośny był też przypadek nastolatka, który stracił panowanie nad BMW, zjechał na przeciwległy pas i doprowadził do kolizji. To była jego pierwsza przejażdżka, bo prawo jazdy odebrał zaledwie kilka godziny wcześniej. Przypadków można mnożyć.
Stąd poszukiwanie pomysłów, aby lepiej szkolić przyszłych kierowców. Projekt zmian niedawno zapowiedziało Ministerstwo Infrastruktury. Powołano już stosowny zespół ekspertów, który pracuje na wytycznymi.
„Zespół wypracował propozycje zmian w przepisach, które w jego ocenie poprawią jakość szkolenia kandydatów na kierowców oraz zwiększą obiektywizm procedur egzaminacyjnych, co w konsekwencji doprowadzi do zwiększenia bezpieczeństwa na drogach oraz poprawy zdawalności egzaminów na prawo jazdy” – czytam na gov.pl. Na czym będą polegać kluczowe zmiany? Poniżej informacja opracowana przez Ministerstwo Infrastruktury:
Szkolenie z opiekunem
Nowością będzie możliwość odbywania szkolenia w zakresie uprawnień do kierowania pojazdami w formie kursu rozszerzonego z osobą towarzyszącą. Taka możliwość będzie dotyczyła osoby, która ukończyła kurs w szkole nauki jazdy, a jej opiekun prawny będzie musiał posiadać prawo jazdy kategorii B od co najmniej 5 lat.
Jazdy doszkalające dla kierowców
Obecnie kierowcy, którzy mają dłuższą przerwę w prowadzeniu pojazdu i chcą doszkolić się pod okiem doświadczonego instruktora, nie mogą korzystać z usług szkół nauki jazdy. Nowe przepisy wprowadzą możliwość szkolenia w OSK osób posiadających uprawnienia do kierowania pojazdami, a także ubiegających się o przywrócenie cofniętych lub zatrzymanych praw jazdy.
Wyższe wymagania dla instruktorów i egzaminatorów
W ocenie MI konieczne jest wprowadzenie wyższych wymagań dla kandydatów na instruktora oraz egzaminatorów. Obecnie, aby zostać instruktorem nauki jazdy lub egzaminatorem dla kategorii B, wystarczy posiadać prawo jazdy tej kategorii odpowiednio od 2 lat lub od 3 lat. Zgodnie z nowymi przepisami, wymóg posiadania prawa jazdy kategorii B będzie wynosił minimum 5 lat zarówno dla instruktorów, jak i dla egzaminatorów.
Wychowanie komunikacyjne
Najważniejsze zmiany będą dotyczyły najmłodszych uczestników ruchu drogowego. W programie nauczania dla klasy 4. szkoły podstawowej wprowadzony zostanie obowiązkowy przedmiot „wychowanie komunikacyjne”. Będą to zajęcia, w ramach których uczniowie będą m.in. przygotowywali się do uzyskania karty rowerowej.
Baza pytań egzaminacyjnych na prawo jazdy
Zgodnie z projektem pytania egzaminacyjne oraz wchodzące w ich skład scenariusze, wizualizacje i opisy oraz pytania zawarte w teście egzaminacyjnym nie będą stanowiły informacji publicznej w rozumieniu przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Ministerstwo Infrastruktury nie zamierza jednak rezygnować z publikowania na stronach internetowych pytań stosowanych na egzaminie państwowym. Planujemy, aby po wprowadzeniu przepisów ustawy publikowane były przykładowe (ale nie wszystkie) pytania egzaminacyjne stosowane na egzaminie państwowym na prawo jazdy. Intencją MI jest zmiana tendencji szkolenia kierowców - z ukierunkowanej na naukę pytań egzaminacyjnych na ukierunkowaną na naukę przepisów i zasad ruchu drogowego. Taka zmiana z pewnością wpłynie pozytywnie na kandydatów na kierowców i poszerzy ich zakres wiedzy. Trzeba pamiętać, że zakres wiedzy sprawdzanej na egzaminie państwowym na prawo jazdy jest węższy niż ten, który kierowcy powinni posiadać. Celem szkolenia kandydatów na kierowców (30 godzin zajęć teoretycznych w ramach kategorii B) nie jest nauczenie rozwiązywania testów na prawo jazdy, a przekazanie kompletnej wiedzy na temat przepisów i zasad ruchu drogowego. Bezpośrednia dostępność pytań egzaminacyjnych wpływa na obniżenie poziomu przekazywanej przez instruktorów wiedzy. Zdarza się, że nieuczciwe szkoły jazdy, w celu ograniczenia kosztów, poprzestają jedynie na dostarczeniu kursantom płyty z pytaniami.
Kurs dokształcający jedynie dla łamiących przepisy
Ustawa o kierujących pojazdami wprowadziła obowiązkowe kursy dokształcające dla wszystkich kierowców w okresie próbnym, między 4 a 8 miesiącem od otrzymania prawa jazdy. Z uwagi na niedostosowanie bazy Centralnej Ewidencji Kierowców przepisy te jednak nie są stosowane. Przygotowane przez MI rozwiązania wprowadzają obowiązek odbycia szkolenia w zakresie zagrożeń w ruchu drogowym jedynie dla tych młodych kierowców, którzy w okresie próbnym popełnili 2 wykroczenia w ruchu drogowym.