„Nomad Passport Index 2022” został opublikowany przez firmę doradztwa podatkowego i imigracyjnego Nomad Capitalist. I choć co do niektórych kryteriów oceny można mieć zastrzeżenia, bierze on pod uwagę niemal wszystkie 199 miejsc do przebywania na całym świecie.
Opracowany indeks plasuje Luksemburg jako najlepszy paszport na świecie dla tych, którzy chcą być obywatelami świata. Ten mały europejski kraj zajął bezapelacyjnie pierwsze miejsce w rankingu.
Podczas gdy wiele rankingów paszportów koncentruje się wyłącznie na ruchu bezwizowym, indeks ten dodaje do swojej punktacji: opodatkowanie, globalną percepcję, możliwość uzyskania podwójnego obywatelstwa i wolności osobiste.
„Nie sądzę, aby ruch bezwizowy był wszystkim, co ma znaczenie” – twierdzi dyrektor generalny Andrew Henderson. „Na przykład paszporty amerykańskie i kanadyjskie są podobne pod względem siły podróży”. Jednak „jeśli jesteś Amerykaninem, podlegasz opodatkowaniu… bez względu na to, gdzie mieszkasz, więc te dwa paszporty nie powinny być umieszczane obok siebie”.
Jeśli chodzi o politykę podatkową, 10 punktów zostało przypisanych do miejsc z opodatkowaniem na całym świecie (Stany Zjednoczone) i 50 punktów do miejsc bez podatków (Zjednoczone Emiraty Arabskie). Te, które nałożyły inne ograniczenia podatkowe na posiadaczy paszportów, uzyskały wynik gdzieś pomiędzy.
Pierwsza dziesiątka rankingu wygląda następująco:
1. Luksemburg (116 pkt)
2. Szwecja (115 pkt)
3. Irlandia (115 pkt)
4. Belgia (114 pkt)
5. Szwajcaria (114 pkt)
6. Finlandia (114pkt)
7. Portugalia (114 pkt)
8. Czechy (114 pkt)
9. Niderlandy (113 pkt)
10. Singapur (113 pkt)
Polska zajęła w tym rankingu 39 miejsce z wynikiem 107 pkt.
Pierwsza dziesiątka zestawienia pozostała niezmieniona od zeszłego roku, przy czym różnica między numerem 1 w Luksemburgu a Szwecją na drugim miejscu sprowadza się do „jednej dodatkowej wizy krajowej”.
Podatki są wysokie w obu krajach, „ale jeśli chcesz odejść, jest to stosunkowo elastyczne” – twierdzi Handerson.
Oba kraje są dobrze postrzegane na całym świecie i wysoko oceniają wolność osobistą, uważa Henderson, dodając, że Szwecja zademonstrowała tę ostatnią, nie angażując się w walkę z pandemią. Pełną listę zestawienia można zerknąć na stronie Nomad Capitalist.
Co zmieniło się w ciągu ostatniego roku? Prawie 85% miejsc na liście 30 najlepszych znajduje się w Europie. Co godne uwagi, zauważa Henderson, to to, że kraje takie jak: Malta, Islandia i Słowacja – miejsca „o których ludzie często nie mówią” pod względem siły paszportów – trzymają się takich potęg, jak Włochy czy Niemcy. Uzyskują również wyniki powyżej krajów, takich jak Wielka Brytania, Australia i Stany Zjednoczone.
Vanuatu spadł z 69. miejsca w 2021 r. na 85. w tym roku po tym, jak Rada Unii Europejskiej częściowo zawiesiła umowę o zniesieniu wiz z wyspiarskim krajem na początku tego miesiąca. Decyzję podjęto pod wpływem obaw, że programy obywatelstwa inwestorskiego Vanuatu – które pozwalają ludziom uzyskać obywatelstwo w zamian za 130 000 dolarów inwestycji na wyspach – stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa UE. Według strony internetowej obywatelstwo zostało przyznane osobom w bazie danych Interpolu, a wskaźniki odrzuceń były „niezwykle niskie”. Niekoniecznie musi być tak, że im wyższy ranking paszportów danego kraju, tym bardziej odpowiedni jest dla kogoś, kto chce uzyskać tam drugie lub trzecie obywatelstwo, powiedział Henderson.
Ludzie zazwyczaj budują „portfel paszportowy” z jednego z dwóch powodów: aby obniżyć podatki lub mieć zapasowy plan pobytu. Obywatelstwo luksemburskie prawdopodobnie nie będzie służyć żadnej z tych grup. Ale obywatelstwo Portugalii, Karaibów czy Malty może — szczególnie w przypadku osób z drugiej grupy.
Indeks pokazuje również, że paszporty niektórych krajów są silniejsze, niż ludzie sądzą.
„Istnieją paszporty, o których ludzie nie zdają sobie sprawy, że są całkiem dobre” – powiedział. „Malezja bije Stany Zjednoczone, co jest bardzo interesujące… Każdy, kogo spotkałem z Ameryki Środkowej, nie lubi swojego paszportu… [ale] Paszporty z Ameryki Środkowej są w rzeczywistości całkiem dobrej jakości” - dodaje.