Bezpieczeństwo energetyczne, a także wspólne działania w obliczu gospodarczych skutków napaści Rosji na Ukrainie oraz wzmacnianie konkurencyjności i odporności europejskiej gospodarki – to główne tematy rozmowy ministra rozwoju i technologii Waldemara Budy ze swoim czeskim odpowiednikiem Josfem Sikelą – ministrem przemysłu i handlu Republiki Czech.
Spotkanie odbyło się w Pradze w formule konsultacji międzyrządowych, którym przewodniczyli premierzy Mateusz Morawiecki oraz Petr Fiala.
Czechy są jednym z najważniejszy partnerów gospodarczych Polski - drugim pod względem wielkości polskiego eksportu oraz trzecim najpopularniejszym krajem dla polskich inwestorów, po Luksemburgu i Cyprze. Podobnie jak Polska i inne kraje Unii Europejskiej mierzą się ze skutkami rosyjskiej agresji na Rosję - rosnącymi kosztami i zachwianiem łańcuchów dostaw w przemyśle i budownictwie oraz z inflacją. Minister Buda zaprosił swojego czeskiego odpowiednika do udziału w specjalnej debacie poświęconej odbudowie Ukrainy podczas Kongresu 590 22 czerwca 2022 r.
- Podczas polsko-czeskich konsultacji międzyrządowych rozmawialiśmy o wpływie rosyjskiej agresji na Ukrainie na sytuację gospodarczą naszych krajów, jej oddziaływaniu na łańcuchy dostaw, na najważniejsze sektory gospodarki oraz o sposobach przeciwdziałania jej negatywnym skutkom. Zwróciliśmy uwagę na konieczność zaangażowania krajów naszego regionu w odbudowę Ukrainy i gospodarki ukraińskiej - podkreślił Waldemar Buda
Istotnym tematem rozmów polskiego i czeskiego ministra do spraw gospodarki była rozpoczynająca się wkrótce czeska prezydencja w Radzie UE. Już 1 lipca Czesi przejmą z rąk Francuzów przewodnictwo w Radzie UE.
Minister Buda zapewnił swojego czeskiego odpowiednika o gotowości wsparcia oraz pełnej współpracy resortu rozwoju i technologii z czeskimi partnerami na forach unijnych zarówno na poziomie grup roboczych jak i na poziomie politycznym Rady UE.
Ministrowie zgodzili się, że jeden z ważniejszych z punktu widzenia gospodarczego projektów legislacyjnych przewidzianych na czas czeskiej prezydencji – akt w sprawie czipów musi w zasadach udzielania pomocy publicznej na inwestycje dotyczące produkcji półprzewodników uwzględniać zobowiązanie do umiejscawiania inwestycji towarzyszących również w innym państwie członkowskim, a nie tylko w państwie, w którym wybudowana jest fabryka.
W trakcie czeskiej prezydencji zintensyfikowane zostaną również prace nad długo wyczekiwanym projektem dotyczącym nowego instrumentu zarządzania kryzysowego na jednolitym rynku (SMEI).
Zdaniem ministra Budy powinien on być elastyczny, by pozwalał na podejmowanie szybkich działań, a jednocześnie musi być jak najmniej obciążający dla przedsiębiorców, w tym przede wszystkim dla tych z sektora MŚP.
- Nowy instrument zarządzania kryzysowego na jednolitym rynku (SMEI) powinien być spójnym pakietem propozycji legislacyjnych i nie legislacyjnych (zaleceń/wytycznych). Chcemy, aby propozycje legislacyjne były wynikiem starannej analizy i dotyczyły skutecznego funkcjonowania swobód jednolitego rynku w trakcie kryzysu. Muszą one dotyczyć np. usprawnienia i przyspieszenia procedur przyznawania pomocy przedsiębiorcom, których firmy i zakłady produkcyjne znalazły się na obszarach objętych konfliktem bądź kryzysem - zaznacza minister Waldemar Buda.
Republika Czeska jest jednym z najważniejszych partnerów gospodarczych Polski. W 2021 r. kraj ten zajął drugą pozycję pod względem udziału w polskim eksporcie (udział 5,9%) oraz siódmą w imporcie (udział 3,2%). Polsko-czeskie obroty handlowe osiągnęły wtedy wartość prawie 26 mld euro, w tym polski eksport osiągnął niecałe 17 mld euro, a import ponad 9 mld euro. Saldo wymiany handlowej w 2021 roku wzrosło do 7,8 mld EUR.
W okresie od stycznia do marca 2022 r. wymiana zwiększyła się o prawie 25%, przy czym wzrost eksportu był nieznacznie wyższy niż importu (eksport 4,91 mld EUR, import 2,67 mld EUR). W omawianym okresie bilans handlowy wyniósł 2,24 mld EUR.
Z kolei skumulowana wartość polskich inwestycji bezpośrednich w Republice Czeskiej na koniec 2020 roku wynosiła 2,61 mld EUR, co dało Polsce 12 miejsce wśród największych inwestorów na rynku czeskim (czołówkę tworzą: Holandia, Niemcy, Luksemburg, Austria i Francja). Czechy są trzecim najpopularniejszym krajem dla polskich inwestorów. W samym 2020 r. odnotowano napływ polskiego kapitału do Czech na kwotę 150 mln EUR.