Widmo spowolnienia gospodarczego w kraju i na świecie, a przede wszystkim utrzymująca się wysoka inflacja sprawiają, że wśród Polaków wzrasta świadomość na temat edukacji ekonomicznej i chęć dbania o swoje finanse w perspektywie długoterminowej.
Aż 98 proc. ankietowanych przyznaje, że odczuwa wzrost cen, a 46 proc. wskazuje na konieczność większego interesowania się wiadomościami gospodarczymi.
Jednocześnie 1/3 Polaków przyznaje, że pierwszoplanowym problemem jest zbyt mała wiedza o inwestowaniu, a 44 proc. wskazuje na to również w zakresie cyberbezpieczeństwa – wynika z badania „Poziom wiedzy finansowej Polaków 2023”, opublikowanego przez Warszawski Instytut Bankowości i Fundację GPW w przededniu VII Kongresu Edukacji Finansowej i Przedsiębiorczości.
W czasach turbulencji gospodarczych niemal wszyscy badani za najbardziej dotkliwą uznają wysoką inflację i wzrosty cen. Spadek wartości pieniądza w swoich portfelach Polacy starają się niwelować poprzez ograniczanie wydatków (85 proc.) i rezygnację lub zmianę dotychczasowego stylu życia (67 proc.). Większość badanych deklaruje również brak możliwości oszczędzania i inwestowania (82 proc.), w tym aż 91 proc. to osoby w wieku 35-44 lata. Prawie połowa 30- i 40-latków ma również problem ze spłatą swoich zobowiązań, a 16 proc. ogółu badanych deklaruje konieczność znalezienia dodatkowego źródła dochodu.
Głównymi źródłami wiedzy o finansach i ekonomii, mimo spadku w ujęciu rok do roku, pozostają: internet i media. W porównaniu z ubiegłorocznym badaniem o 8 pp. wzrósł odsetek osób, które w tej kwestii polegają na instytucjach publicznych (do 32 proc.). Niezmiennie wysoko plasują się w tym zestawieniu również instytucje sektora finansowego i banki – wskazuje na nie 39 proc. respondentów.
Wśród obszarów wymagających największej uwagi w kwestii uzupełnienia własnej wiedzy, Polacy – podobnie jak przed rokiem – wskazali cyberbezpieczeństwo (44 proc.) oraz inwestowanie (33 proc.). Istotny wzrost wskazań odnotowano w zakresie wiedzy nt. kredytów i pożyczek – 24 proc. (wzrost r/r o 6 pp.), a także systemu podatkowego – 23 proc. (wzrost r/r o 5 pp.) oraz oszczędzania – 19 proc. (wzrost r/r o 6 pp.).
Z pogarszającej się sytuacji gospodarczej Polacy wyciągają wnioski na przyszłość. Najczęściej wskazywane są te, związane z zarządzaniem finansami osobistymi – prawie co drugi respondent (46 proc.) zaznacza, że należy trzymać rękę na pulsie, bardziej interesując się wiadomościami gospodarczymi. 3 na 10 badanych wskazuje na konieczność dywersyfikacji oszczędności, a 1/5 respondentów twierdzi, że trzeba regularniej odkładać na tzw. czarną godzinę.
– Wyniki tegorocznej edycji badania są odzwierciedleniem otoczenia, w jakim żyjemy i dążenia Polaków do niwelowania negatywnych konsekwencji zachodzących zmian. Staliśmy się bardziej ostrożni i coraz wyraźniej widzimy konieczność poszerzania wiedzy ekonomicznej. Wciąż odczuwalne skutki pandemii, coraz wyraźniejsze konsekwencje wojny w Ukrainie, spowolnienie gospodarcze i utrzymujący się wzrost cen dowodzą, że w świecie ciągłych zmian i niepewności lepiej być wyposażonym w rzetelną wiedzę. Cieszą dane, które potwierdzają, że Polacy coraz częściej myślą o przyszłości swoich finansów w długim horyzoncie. Jako sektor bankowy czujemy się odpowiedzialni, wspólnie z instytucjami publicznymi, placówkami oświatowymi i mediami, za edukację ekonomiczną Polaków
- Badania pokazują, że pomimo niezłej rozpoznawalności notowanych na giełdzie instrumentów finansowych, takich jak akcje i obligacje, istnieje wciąż potrzeba wiedzy, która podawana w przystępny sposób będzie pomagała lepiej zrozumieć zagadnienia związane z inwestowaniem na rynku kapitałowym. GPW posiada bogatą ofertę dla inwestorów indywidualnych, z kolei zadaniem Fundacji GPW jest edukacja, zarówno w zakresie inwestowania, jak i finansów osobistych czy oszczędzania. Nasze projekty przeznaczone są dla każdego, od uczniów, studentów i nauczycieli, po inwestorów na różnych poziomach zaawansowania. Pomagają nam w tym takie działania jak Szkoła Giełdowa, Szkolna Internetowa Gra Giełdowa czy Index Investment Challenge. Staramy się też patrzeć strategicznie na kwestie społeczne i etyczne – uruchomiliśmy w tym roku wspólnie z Uniwersytetem Ekonomicznym w Krakowie studia podyplomowe dla menedżerów ESG – komentuje wyniki badań Piotr Krygiel, prezes Fundacji GPW.
