Niemal każde zaginione w Polsce dziecko wraca do domu - całe i zdrowe. W tak dramatycznych sytuacjach kluczowa jest przede wszystkim właściwa reakcja, decyzje podejmowane w pierwszych godzinach. Dlatego w ramach kampanii „Gdzie jesteś?” przygotowano „nawigator poszukiwań”, który zawiera wskazówki, jak krok po kroku postępować, gdy syn/córka zniknie.
Co roku w Polsce dochodzi do zaginięcia około dwóch tysięcy małoletnich. Zdecydowana większość dramatycznych wydarzeń ma szczęśliwy finał – maluchy są odnajdywane. Chociażby w 2022 roku – jak podawała Komenda Główna Policji - odnotowano zniknięcie 2.208 dzieci i wszystkie wróciły do domu.
Niestety, bywają również tragedie, których nie udaje się wyjaśnić. Dlatego każdego 25 maja na całym świecie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Dziecka Zaginionego, a jego symbol to kwiat niezapominajki.
„Każdy rodzic zna to uczucie paraliżującego strachu o dziecko. Nie do wyobrażenia są zatem emocje, jakie towarzyszą rodzinom zaginionych dzieci, którzy, często przez całe lata, nie mają informacji na ich temat” – tłumaczyła niedawno prezes Fundacji ITAKA Anna Jurkiewicz.
Co więc zrobić, gdy zniknie dziecko? Jak się zachować? Jakie podjąć pierwsze decyzje? W stresie, a nierzadko wręcz panice, można bowiem popełnić błędy. Aby zminimalizować ich ryzyko uruchomiona w tym roku została kampania „Gdzie jesteś?” z hasłem „Gdy znika dziecko, gubi się cała rodzina”.
Jej pomysłodawcami są Agnieszka i Daniel Dymińscy, rodzice nastoletniego Krzysztofa, który zaginął rankiem 27 maja 2023 r. Jego los do dziś pozostaje nieznany.
„Jako osoby doświadczające niewyobrażalnej straty, ale niepozbawione nadziei, postanowiliśmy rozpocząć kampanię społeczną "Gdzie jesteś?", której celem jest pomoc w odnalezieniu innych zaginionych dzieci oraz wsparcie poszukujących ich rodzin” - tłumaczyli. Podkreślając: „Oddajemy w Twoje ręce całe nasze doświadczenie – każdy opisany krok przeszliśmy sami, więc rozumiemy, jak możesz się czuć”.
| 116 000 - Telefon w Sprawie Zaginionego Dziecka i Nastolatka Całodobowa linia prowadzona od 2009 r. przez Fundację ITAKA. Specjaliści dyżurujący pod numerem 116 000 wspierają rodziny zaginionych dzieci nie tylko w poszukiwaniach, ale także psychologicznie i prawnie. Połączenie jest całkowicie bezpłatne. Numer 116 000 działa aktualnie w 32 krajach Europy i jest obsługiwany przez lokalnych operatorów. |
„Pamiętaj, że czas jest Twoim wielkim sprzymierzeńcem, ale też największym wrogiem. Nie marnuj go” – podkreślają organizatorzy kampanii, którzy przygotowali „nawigator poszukiwań” z zasady, które warto poznać. Ich specyfika jest bardzo różna - oby nigdy nie były potrzebne, ale…
Chociażby nie można się wstydzić prosić o pomoc, także materialną, bo na poszukiwania potrzebne będą środki. Podobnie jak wsparcie najbliższych i przyjaciół, aby nie być samym w trudnych momentach. Dlatego też nie należy porzucać pracy lub rezygnować z codziennych obowiązków. To pozwoli zachować zimną krew. Z tego względu bardzo pomocna będzie współpraca z profesjonalnymi psychologami.
„Myśl logicznie, powstrzymaj emocje – walczysz o swoje dziecko – nie poddawaj się. Staraj się mieć jasny umysł i być w miarę wypoczętym (wiemy, że to trudne)” – tłumaczą pomysłodawcy kampanii.
Poza tym należy chronić wizerunek pozostałych członków rodziny, czy uważać na hejt. Przestroga - w takich sytuacjach jakiekolwiek używki nie są dobrym pomysłem.
„Nie ma idealnej strategii - każda jest dobra, jeśli ją realizujesz zgodnie z założeniami, które przyjąłeś” - czytamy.
W ramach kampanii „Gdzie jesteś?” opracowano pięć kroków działań dostosowanych do czasu jaki upłynął od zaginięcia dziecka:
KROK 1 - ZACHOWAJ SPOKÓJ
- Myśl logicznie i powstrzymaj złe emocje.
- Nie wstydź się że Twoje dziecko mogło zaginąć.
- Spróbuj nawiązać kontakt z dzieckiem, porozmawiaj z najbliższymi jego przyjaciółmi i rodziną.
- Przygotuj aktualne zdjęcie zaginionego.
KROK 2 – KONTAKT Z POLICJĄ
- Zgłoś zaginięcie - policja ma obowiązek je przyjąć od razu. Nie trzeba czekać np.: 24 h.
- Jeśli podejrzewasz, że Twojemu dziecku zagraża niebezpieczeństwo utraty życia podkreśl to składając zaginięcie - otrzymasz wtedy najwyższy poziom poszukiwań - pierwszy.
- Przekaż policji wszystkie szczegóły, nawet te, które wydają Ci się nieważne.
- Oczekuj od policji i służb profesjonalnego traktowania i otrzymywania informacji o poszukiwaniach.
- Dostarcz Policji aktualne zdjęcie zaginionego i jeśli to możliwe szczegółowy rysopis oraz ubiór.
- Poinformuj policję (prowadzących poszukiwania) o zamiarze dystrybucji informacji o zaginionym na szeroką skalę.
- Postępuj zgodnie z zaleceniami policji.
KROK 3 – ZBIERZ I ZABEZPIECZ NIEZBĘDNE DANE
- Zabezpiecz pokój dziecka tak, aby nikt nie zmieniał pozostawionego układu.
- Nie wyłączaj komputera dziecka ani pozostawionych telefonów, czy innych urządzeń. Zabezpiecz wszystkie cyfrowe dowody.
- Staraj się nie dotykać ubrań dziecka/osoby zaginionej - zapach potrzebny będzie dla psów.
- Nie wylogowuj się z komunikatorów, mediów społecznościowych i innych miejsc w których twoje dziecko pozostało zalogowane.
- Sprawdź lokalizację telefonu dziecka, jeśli masz taka możliwość.
- Sprawdź okoliczny monitoring (np.: u sąsiadów).
- Zabezpiecz szczoteczkę do zębów dziecka.
- Zabezpiecz wszystkie urządzenia telefoniczne, karty SIM, dyski twarde, pendrivy, komputery, laptopy i inne nośniki danych, które mogą należeć do zaginionego.
KROK 4 – NAGŁOŚNIJ ZAGINIĘCIE
- Poinformuj o zaginięciu rodzinę, przyjaciół dziecka, szkołę, sąsiadów, media, lokalne społeczności – im szerzej tym lepiej.
- Pozyskaj plakat (aktualne zdjęcie, rysopis, znaki szczególne, dane kontaktowe, data zaginięcia i miejsce).
- Kup dedykowany nr telefonu przeznaczony do poszukiwań i kontaktu. Ten numer możesz umieścić na plakacie (to musi być świadoma decyzja – ma złe i dobre strony).
- Utwórz dedykowany profil w social mediach, a najlepiej dedykowaną stronę www (wzór www.dyminski.pl) i adres e-mail. Pozwoli Ci to na kontrolowanie informacji - często w Internecie pojawiają się błędne treści, które później powielane są i tworzą równoległą rzeczywistość. Na oficjalną stronę przekierowujesz wszystkie osoby oraz media.
- Dotrzyj do lokalnych społeczności, grup tematycznych na social mediach, Profili lokalnych np.: SPOTTED Warszawa, grup prywatnych na komunikatorach.
- Zweryfikuj sekty, zakony, miejsca gromadzenia się młodzieży, squaty.
KROK 5 – CO JESZCZE MOŻESZ ZROBIĆ?
- Możesz aktywnie uczestniczyć w poszukiwaniach. Pomogą Ci grupy poszukiwawczo ratownicze, fundacje, stowarzyszenia, prywatni detektywi, wolontariusze, rodzina, przyjaciele, profilerzy, psychologowie.
- Współpracuj tylko z wiarygodnymi i zweryfikowanymi partnerami. Sprawdź rzeczywiste możliwości grup poszukiwawczo ratowniczych, fundacji i stowarzyszeń.
- Sprawdź i śledź ślad cyfrowy dziecka. Mogą to zrobić profesjonalne firmy. W świecie cyfrowym pozostaje bardzo dużo informacji.
- Dostosuj poszukiwania do zaginięcia (tereny leśne, zagranica, tereny wodne).
- Odtwórz ostatnią drogę zaginionego, sprawdź miejsca gdzie lubił przebywać.
- Dokumentuj poszukiwania i materiały. Gromadź je w formie cyfrowej i rób backup. Analizuj zebrany materiał.
- Stwórz przyjazny kanał komunikacji pomiędzy wolontariuszami a Tobą (WhatsApp, Messenger, Signal).
Na pewno wiele osób będzie chciało Ci pomóc. Wykorzystaj ich potencjał, określ ich dobre strony i przypisz do zadań. Możesz stworzyć sekcje poszukiwawcze np.: cyfrowa, prawna, medialna, terenowa, itp. - Rozważ wsparcie prawne.
- Lista osób oraz przepływ informacji powinien być ściśle kontrolowany. Wiele osób kontaktuje się w sposób nieuczciwy i chce budować swoją pozycję na nieszczęściu.
