W połowie czerwca Ministerstwo Rozwoju i Technologii przedstawiło projekt rozporządzenia określającego parametry techniczne, które muszą spełniać budynki w Polsce. Zbiór przepisów, nazywany potocznie Warunkami Technicznymi (WT), reguluje m.in. kwestie dostępności, bezpieczeństwa konstrukcji, efektywności energetycznej, akustyki czy bezpieczeństwa pożarowego.
Zaproponowane przez MRiT zmiany aktualizują rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Jest to podstawowy akt prawny regulujący wznoszenie budynków w Polsce. Zawarte w nim przepisy były wielokrotnie aktualizowane tak, aby dostosować regulacje do wyzwań związanych z rozwojem technologii i zmianami otoczenia. Do opracowania obecnej nowelizacji rozporządzenia MRiT powołało Zespół Doradczy do spraw przepisów techniczno-budowlanych. Zaproszono do niego interesariuszy i ekspertów w dziedzinie szeroko pojętego procesu budowlanego. Efektem prac zespołu są ogłoszone kilka dni temu propozycje przepisów, które obecnie zostały przekazane do konsultacji publicznych.
Jednym z obszarów regulowanych przez rozporządzenie jest akustyka. Warunki Techniczne określają, że zarówno budynek, jak i urządzenia z nim związane, powinny być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby poziom hałasu, na który będą narażeni użytkownicy lub ludzie znajdujący się w sąsiedztwie, nie stanowił zagrożenia dla ich zdrowia. Co więcej, ma on umożliwiać im pracę, odpoczynek i sen w zadowalających warunkach.
– Problem nadmiernego hałasu, zwłaszcza w środowisku zurbanizowanym, to zagadnienie, które narasta od lat. Według różnych szacunków, w budynkach spędzamy 80-90% czasu i środowisko akustyczne, które na nas wpływa, jest w głównej mierze kształtowane właśnie tam. Zapewnienie odpowiednich warunków akustycznych chroni przed negatywnym wpływem hałasu na nasze zdrowie – chronicznym zmęczeniem, chorobami układu krążenia i układu nerwowego, a także przed uszkodzeniami słuchu. Zaproponowanie przez resort m.in. obowiązkowych klas akustycznych dla budynków wielorodzinnych to krok w dobrą stronę
– mówi Henryk Kwapisz, przewodniczący zarządu Stowarzyszenia MIWO, skupiającego producentów wełny mineralnej.
Podobnie jest z regulacjami dotyczącymi efektywności energetycznej. Obecnie, zgodnie z danymi Komisji Europejskiej, budynki odpowiadają za ok. 40% całkowitego zużycia energii na terenie UE. Redukcja tego wskaźnika to prawdziwe wyzwanie dla wszystkich państw członkowskich, w tym Polski. Jednocześnie wdrożenie rozwiązań na rzecz ograniczenia zużycia energii w budynkach niesie ze sobą szereg długofalowych korzyści dla gospodarstw domowych, przedsiębiorców i całej gospodarki, takich jak niższe rachunki, wyższy komfort termiczny, czy też optymalizacja inwestycji w infrastrukturę energetyczną. Zaproponowany przez MRIT standard określający maksymalne zapotrzebowanie budynków na energię to zmiana, która przyczyni się do obniżenia kosztów ich użytkowania i tym samym do większych oszczędności dla obywateli. Co więcej, został już opublikowany projekt rozporządzenia w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku, czyli znamy też poziomy EP (energii pierwotnej) dla poszczególnych klas energetycznych. Np. klasa A+ dla budynku jednorodzinnego czy wielorodzinnego to EP=0. Zatem do inwestorów trafia konkretne narzędzie pomagające ocenić, czy budynek jest efektywny czy nie.
Projekt rozporządzenia WT obejmuje również zmiany w zakresie bezpieczeństwa przeciwpożarowego budynków. Celem nowych regulacji jest ograniczenie ryzyka rozwoju pożaru, dzięki czemu materialne i społeczne skutki pożarów staną się mniej dotkliwe. W tym kontekście, ważnymi zmianami w nowych WT, są:
- wprowadzenie obowiązkowych barier ogniowych w warstwie palnej izolacji cieplnej ścian zewnętrznych,
- doprecyzowanie wymagań dotyczących ścian zewnętrznych na granicy stref pożarowych,
- wprowadzenie regulacji odnoszących się do podziałów ogniowych na dachach i elewacjach budynków wielkopowierzchniowych (np. hal czy centrów handlowych).
To właśnie dzięki stosowaniu biernych zabezpieczeń przeciwpożarowych – w szczególności wykorzystaniu niepalnych materiałów, takich jak wełna mineralna – możliwe jest skuteczne ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia. Przekłada się to bezpośrednio na poprawę bezpieczeństwa użytkowników budynków oraz zmniejszenie strat materialnych i środowiskowych. – Zmiany w wymaganiach dotyczących bezpieczeństwa pożarowego to długo oczekiwany i potrzebny element nowelizacji. Pożary to nie tylko straty materialne – to także realne zagrożenie dla życia, zdrowia oraz funkcjonowania społeczności lokalnych. Każdy zapis, który może podnieść poziom bezpieczeństwa, ma ogromne znaczenie – podkreśla Monika Hyjek, ekspertka MIWO ds. bezpieczeństwa pożarowego.
W opinii ekspertów MIWO zaproponowane przez resort rozwiązania idą w dobrym kierunku, jednak w niektórych obszarach konieczne jest ich doprecyzowanie, a nawet rozszerzenie – szczególnie w kontekście stosowania nowoczesnych technologii i materiałów budowlanych. Konsultacje publiczne warunków technicznych potrwają do 13 lipca br. Zgodnie z zapowiedziami MRiT, rozporządzenie wejdzie w życie 20 września 2026 r. Będzie ono kluczowe dla wielu branż: inwestorów, projektantów i producentów wyrobów budowlanych.
