Do 22 maja 2023 r. część osób prowadzących pozarolniczą działalność musi złożyć dokumenty ZUS DRA lub ZUS RCA za kwiecień 2023 r., uwzględniając w nich roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2022 r.
Każda osoba prowadząca pozarolniczą działalność, która w 2022 r. podlegała ubezpieczeniu zdrowotnemu i była opodatkowana podatkiem liniowym, skalą podatkową lub ryczałtem ewidencjonowanym, ma obowiązek rozliczyć w skali roku należne składki na ubezpieczenie zdrowotne [1]. Rozliczenie pozwala ustalić kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne należnej za dany rok na podstawie przychodów/dochodów w nim osiągniętych.
Jakie dokumenty i kiedy należy złożyć
Rozliczenie roczne należy wykazać w dokumencie rozliczeniowym za kwiecień 2023 roku:
- ZUS DRA – osoby prowadzące działalność jednoosobową,
- ZUS RCA – osoby opłacające składki za siebie oraz za inne osoby (np. zatrudnionych pracowników, zleceniobiorców).
Dokumenty rozliczeniowe (ZUS DRA oraz ZUS RCA) zostały odpowiednio zmienione [2].
Odpowiedni druk z rocznym rozliczeniem składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2022 r. należy przekazać do ZUS do 22 maja 2023 r.
Co się zmieniło w ZUS DRA i ZUS RCA
Zmodyfikowano bloki „Roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne”: XII w ZUS DRA i III.F w ZUS RCA. Osoby prowadzące działalność gospodarczą wykazują w nich dane do wyliczenia rocznej składki odrębnie dla każdej z form opodatkowania (skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych).
W odniesieniu do skali podatkowej dodano pole dotyczące kwoty należnego podatku za rok, którego dotyczy rozliczenie roczne. Pole to wypełniają wyłącznie osoby ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, które korzystały z możliwości obniżania składki do wysokości zaliczki na podatek za poszczególne miesiące.
Dodano także pola dotyczące informacji o zmianie formy opodatkowania na podstawie przepisów szczególnych [3], tj. od 1 stycznia albo od 1 lipca 2022 r.
Jak należy przekazać roczne rozliczenie na nowych dokumentach
Nowe wersje dokumentów można wypełniać i wysyłać elektronicznie w programie Płatnik lub w aplikacji ePłatnik na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Zaktualizowane programy udostępnimy 28 kwietnia 2023 r.
Wersja papierowa nowych dokumentów jest dostępna w placówkach ZUS. Może z nich skorzystać płatnik składek, który rozlicza składki wyłącznie za siebie albo zgłaszający do ubezpieczeń nie więcej niż 5 ubezpieczonych - jeśli nie korzysta z elektronicznej formy przekazywania dokumentów.
Na naszej stronie internetowej udostępniliśmy kalkulator do obliczania rocznej podstawy wymiaru i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Pomoże on w wyliczeniu rocznej składki na ubezpieczenie zdrowotne osobom, które będą składać dokumenty w wersji papierowej.
Więcej informacji na temat rocznego rozliczenia każda osoba prowadząca działalność może uzyskać:
- podczas e-wizyty w ZUS,
- w Centrum Obsługi Telefonicznej (COT) pod numerem telefonu 22 560 16 00 lub e-mailem cot@zus.pl,
u doradcy płatnika w każdej placówce ZUS.
Podstawa prawna
[1] Ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2056, z późn. zm.)
[2] Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 31 stycznia 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych, informacji o zawartych umowach o dzieło oraz innych dokumentów (Dz.U. poz. 258)
[3] Art. 14–15 i 17 ustawy z 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1265)
