Wsparcie dla Ukrainy i opodatkowanie energii - to główne tematy posiedzenia Rady ECOFIN, które odbyło się w Brukseli z udziałem minister finansów Magdaleny Rzeczkowskiej.
Szefowie unijnych resortów finansów omówili także kwestie związane z propozycją reformy unijnych reguł fiskalnych. Zapoznali się też ze stanem wdrażania Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF).
Rada omówiła pakiet wsparcia Ukrainy, przedstawiony przez KE 9 listopada 2022 r. Przyjęcie pakietu zagwarantuje Ukrainie szybką i racjonalną finansowo pomoc, która będzie adekwatna w stosunku do jej potrzeb.
- W pełni popieramy działania pomocowe UE na rzecz Ukrainy, które są realizowane w ramach instrumentów polityki zewnętrznej UE, szczególnie te w formie pomocy makrofinansowej. Opowiadamy się za natychmiastowym przyjęciem ostatniego pakietu wsparcia Ukrainy, co jest tym bardziej naglące wobec trwania rosyjskiego ostrzału ukraińskich miast i niszczenia infrastruktury krytycznej. Niezbędna jest jak najszybsza wypłata znaczącej części wsparcia (frontloading) jeszcze w styczniu, zwłaszcza w związku z niezaspokojonymi tegorocznymi potrzebami Ukrainy - dodała minister Rzeczkowska.
- Pozytywnie oceniamy dotychczasowe postępy prac nad zmianą dyrektywy energetycznej. Harmonizacja systemu podatkowego w celu zapewnienia sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego powinna uwzględnić uwarunkowania poszczególnych państw członkowskich, ich możliwości energetyczne i indywidualną ścieżkę transformacji, co jest szczególnie ważne w kontekście obecnego kryzysu energetycznego. Ponadto zmiany nie powinny nakładać dodatkowych obciążeń finansowych na mniej zamożne państwa członkowskie - powiedziała minister finansów Polski.
Podczas posiedzenia Ecofin Rada przyjęła decyzję wykonawczą upoważniającą Polskę do dalszego stosowania „derogacji samochodowej” dającej prawo do odliczania 50% VAT od wydatków związanych z zakupem i eksploatacją samochodów służbowych wykorzystywanych do działalności gospodarczej i do celów prywatnych. Obecne upoważnienie Polski do stosowania odstępstw od dyrektywy VAT w tym zakresie wygasa z końcem br.
Ministrowie omówili także propozycje reformy reguł fiskalnych przedstawione przez Komisję Europejską w komunikacie z 9 listopada br.
- W naszej ocenie komunikat KE będzie dobrą podstawą do dalszych dyskusji. Zgadzamy się, że zarządzanie gospodarcze w UE powinno być prostsze i bardziej zrozumiałe zarówno dla decydentów, jak i dla społeczeństwa, a nadzór budżetowy powinien koncentrować się na państwach wysoko zadłużonych lub państwach z ryzykiem odnośnie do ich zadłużenia. Dla tych państw procedura nadmiernego deficytu powinna być bardziej wymagająca - powiedziała minister Rzeczkowska.
Polska minister finansów zastrzegła jednak, że zdaniem Polski należy zachować ostrożność odnośnie do wykorzystywania analizy zdolności obsługi zadłużenia jako kluczowego narzędzia nadzoru fiskalnego.
- Ta metodologia wykorzystuje wiele nieobserwowalnych zmiennych, w tym lukę produktową i strukturalne saldo pierwotne, co spowoduje problemy z przewidywalnością polityki fiskalnej. Brak także jasności co do zasad stosowanych wobec państw o zadłużeniu poniżej 60% PKB i średnim ryzyku, dostosowania ścieżki wydatków do cyklu wyborczego w państwach członkowskich czy ustalania ścieżki wydatkowej - dodała minister.
Poinformowała również, że zgadza się z Komisją Europejską co do potrzeby zapewnienia większej przestrzeni fiskalnej dla inwestycji strategicznych. Jednym z tego rodzaju inwestycji są te w obszarze obronności.
- Polska od dawna podnosi potrzebę specjalnego traktowania wydatków obronnych w ramach zarządzania gospodarczego UE. W czasie wojny w Ukrainie ta kluczowa kwestia nabiera dodatkowego znaczenia. A ze strony Komisji brak jest informacji na temat tego, jak potraktowałaby ona państwa planujące zwiększenie wydatków (np. na obronę) skutkujących przekroczeniem przez deficyt progu 3% PKB i wzrostem zadłużenia - powiedziała minister.
