Największy w historii program inwestycyjny - Krajowy Program Kolejowy o wartości prawie 77 mld zł jest już prawie na finiszu. Blisko 93% KPK to inwestycje zakończone oraz w trakcie realizacji.
Zakończono inwestycje o wartości 20,4 mld zł. W realizacji, na różnych poziomach zaawansowania, są inwestycje o wartości 50,8 mld zł. Inwestycje te są realizowane średnio w ciągu 2-3 lat, oznacza to, że wykonawcy mają zapewniony front robót do połowy 2023 r. Na etapie przetargów są obecnie inwestycje o wartości 2,5 mld zł.
Dostępniejsze w całym kraju stacje i przystanki, krótsze czasy podróży koleją, lepsze warunki do przewozu towarów - to efekty wykorzystania przez PKP Polskie Linie Kolejowe SA miliardów środków unijnych i budżetowych w obecnej perspektywie UE. PLK są także gotowe do ogłaszania przetargów na nową perspektywę.
Wykorzystanie środków unijnych i budżetowych osiągnęło najwyższą wartość w historii PLK. Na podobnym etapie poprzedniej perspektywy zrealizowano wydatki na poziomie 13,7 mld zł, obecnie inwestycje za ok. 45 mld zł służą podróżnym i już usprawniły przewóz towarów na ponad 5 500 km nowych torów.
- Efektywnie wykorzystujemy środki unijne. Dzięki nim poprawiają się warunki podróży. Mieszkańcy każdego województwa, dużych i mniejszych miejscowości zyskali lepszy dostęp do kolei i ofertę lepszych podróży. Szybciej i krócej jeździmy z Warszawy do Trójmiasta, z Krakowa do Katowic, z Poznania do Wrocławia czy z Warszawy do Olsztyna. Powróciły pociągi m.in. z Dębicy do Mielca i przez Zagłębie Miedziowe
Zmodernizowano i odbudowano ok. 370 przystanków w ramach prac inwestycyjnych finansowanych z Krajowego Programu Kolejowego. Windy, pochylnie, specjalne oznakowania, zwiększyły komfort i jakość dostępu do kolei już dla tysięcy podróżnych korzystających zarówno ze stacji w dużych miastach, takich jak Szczecin, Lublin, Rzeszów, Gdańsk Główny, jaki i w mniejszych miejscowościach, jak Świebodzice, Pisz, Rogożno, Jelenino, Górażdże.
Ponad 50 nowych przystanków w dodatkowych lokalizacjach zwiększyło dostępność do kolei. To nowe przystanki w większych miastach np. Warszawa Powązki, Kraków Bronowice, Olsztyn Likusy, ale i w małych miejscowościach i na rogatkach aglomeracji np. Iwiny k. Wrocławia, Parzniew k. Warszawy, Orzechowicze na Podlasiu, Szydłów Centrum w woj. opolskim.
Dzięki środkom unijnym i budżetowym mieszkańcy ponad 100 gmin wygodniej podróżują oraz bezpieczniej i sprawniej dojeżdżają do pracy i szkoły.
Poziom bezpieczeństwa na kolei zwiększył się dzięki miliardowym inwestycjom. Tylko na styku z komunikacją drogową wykorzystujemy codziennie ponad 500 nowych bezkolizyjnych skrzyżowań i przebudowanych wiaduktów oraz ponad 2000 zmodernizowanych i wyposażonych w nowe urządzenia przejazdów kolejowo drogowych.
Podróżni korzystają już z efektów krótszych podróży, dzięki wydatkowaniu środków unijnych i budżetowych. Skrócił się czas podróży w regionach i dzięki temu także na trasach dalekobieżnych. Szczególnie widać to na połączeniach: Katowice - Kraków, Wrocław - Poznań, Warszawa - Gdańsk, Wrocław - Gdynia, Poznań - Piła, Olsztyn - Szczytno - Ełk.
Kolej wróciła po latach na niewykorzystywane trasy i zwiększa dostępność komunikacyjną dzięki inwestycjom m.in. na liniach: Legnica - Rudna Gwizdanów, Lublin - Łuków, Mielec - Dębica.
Projekty dedykowane szczególnie dla rozwoju transportu towarowego już są zakończone i wykorzystywane. To m.in. przebudowane linie w województwie śląskim - Toszek Północ – Rudziniec Gliwicki – Stare Koźle, Chybie – Żory – Rybnik – Nędza/Turze, Częstochowa – Chorzew Siemkowice, zmodernizowane i zelektryfikowane linie Stalowa Wola Rozwadów – Lublin i Węgliniec – Zgorzelec.
Dotychczas środki unijne zostały wykorzystane m.in. na budowę i modernizacje blisko 600 mostów np. na międzynarodowej trasie Rail Baltica na Bugu, nad Wisłą w Krakowie na trasie E 30, czy na Sanie na trasie Lublin - Stalowa Wola. Inwestycje w transport kolejowy towarowy to korzyści dla ekologii i wzrost bezpieczeństwa także na drogach.
- Jesteśmy przygotowani do ogłoszenia nowych przetargów w przypadku zatwierdzenia planów finansowych w ramach KPO i nowej perspektywy. Mamy gotowe dokumentacje dla planowanych inwestycji. W 2022 r. planujemy wszcząć postępowania na kwotę szacunkową około 11-12 mld zł. Dodatkowo w 2022 r. w ramach KPK planujemy nakłady na poziomie ponad 14 mld zł
Podstawowym założeniem projektów nowej perspektywy finansowej UE 2021-2027 jest dostosowanie infrastruktury do wymagań sieci bazowej towarowej TEN-T, tj. m.in. kursowania pociągów towarowych o długości min. 740 m przy zachowaniu nacisków 221 kN/oś, pełna elektryfikacja poszczególnych linii kolejowych wchodzących w skład korytarzy sieci bazowej TEN-T, dostosowanie infrastruktury do kursowania pociągów towarowych z prędkością 100 km/h, a także wdrożenie systemu ERTMS/ETCS.
W ramach nowej pespektywy UE planowane są również projekty mające na celu poprawę przepustowości w aglomeracjach miejskich poprzez rozbudowę wlotów do aglomeracji do 4 torów, co pozwoli na separację ruchu podmiejskiego, dalekobieżnego i towarowego. Uzupełnieniem tych działań będzie realizacja Programu Kolej Plus, Rządowego Programu budowy lub modernizacji przystanków kolejowych na lata 2021-2025. PLK będą kontynuować współpracę z samorządami w ramach programu poprawy bezpieczeństwa poprzez budowę bezkolizyjnych skrzyżowań.
