Oczekująca na wejście w życie ustawa z 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz. U. poz. 326) wprowadza do polskiego porządku prawnego nową instytucję fundacji rodzinnej.
Ma ona ułatwić wielopokoleniową sukcesję w firmach rodzinnych z jednoczesnym pogodzeniem interesów związanych z działalnością gospodarczą, jak i interesami prywatnymi.
Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców aktywnie uczestniczył w procesie legislacyjnym zmierzającym do uchwalenia ww. ustawy, wyrażając przy tym nadzieję, że zaprojektowane rozwiązania przyczynią się do rozwoju firm rodzinnych w Polsce, w tym także mniejszych firm należących do sektora MŚP. Niezależnie od generalnie pozytywnej oceny zaproponowanych w projekcie ustawy regulacji, Rzecznik MŚP konsekwentnie apelował o uwzględnienie we wprowadzanych przepisach możliwości opodatkowania tzw. estońskim CIT spółki, której udziałowcem, akcjonariuszem lub wspólnikiem jest fundator lub beneficjent fundacji rodzinnej.
Według Rzecznika brak takiej możliwości stanowiłby istotną oraz nieuzasadnioną barierę dla rozwoju firm rodzinnych korzystających obecnie z estońskiego CIT, w związku z czym wnosił on o przyjęcie rozwiązań pozwalających na dalsze korzystanie z dobrodziejstw tego systemu opodatkowania osobom, które zyskają status fundatora lub beneficjenta fundacji rodzinnej.
W toku prac nad ustawą o fundacji rodzinnej podjęto decyzję o nieuwzględnieniu powyższych propozycji, niemniej jednak w odpowiedzi na wystąpienie Rzecznika MŚP Ministerstwo Finansów zadeklarowało, że nie wyklucza podjęcia działań w tym zakresie w przyszłości.
Ministerstwo przedstawiło propozycję wprowadzenia zmian realizujących postulaty Rzecznika MŚP w ramach prowadzonych obecnie w Sejmie RP prac nad projektem nowelizacji ustawy o obligacjach, ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz ustawy o BFG, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2992).
Zgodnie z zaproponowaną przez ministerstwo zmianą, beneficjent fundacji rodzinnej nie będzie automatycznie tracił do opodatkowania spółki estońskim CIT tylko z tego powodu, że został wyznaczony na beneficjenta fundacji rodzinnej. Propozycja Ministerstwa Finansów spotkała się z aprobatą sejmowej Komisji Finansów Publicznych.
Rzecznik MŚP wyraża nadzieję, że zaproponowane rozwiązania zostaną wprowadzone w życie, i tym samym zapewnią polskim firmom rodzinnym możliwość dalszego korzystania z wybranego systemu opodatkowania także w razie podjęcia decyzji o utworzeniu fundacji rodzinnej.
