Odcinek trasy via Carpatia Lublin – Białystok – Ełk zostanie wpisany do transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T. Oznacza to, że cała trasa będzie stanowiła odcinek szlaku prowadzącego z Helsinek aż na Cypr. Jest to efekt uzgodnienia przez Radę UE ds. transportu projektu rozporządzenia o unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej. Stanowi to potwierdzenie, że korytarze komunikacyjne północ-południe wzdłuż wschodniej granicy Unii Europejskiej stają się priorytetowymi inwestycjami z punktu widzenia interesów Unii Europejskiej. O szczegółach tego sukcesu poinformował minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.
Podczas grudniowej debaty w Brukseli ministrowie ds. transportu państw UE jednogłośnie poparli projekt czeskiej prezydencji dotyczący rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T. Byli zgodni co do tego, że zaproponowane wytyczne są kluczowym instrumentem unijnej polityki transportowej. Podkreślili, że polityka ta powinna promować zrównoważony i wydajniejszy transport osób i towarów, a równocześnie wzmacniać gospodarczą, społeczną i terytorialną spójność UE. Pomimo różnic m.in. co do priorytetów ministrowie potwierdzili, że zależy im na rozwoju spójnej, dobrze skomunikowanej, wysokojakościowej infrastruktury transportowej w całej UE.
Na wniosek Polski wprowadzono liczne zmiany w przebiegu sieci TEN-T w Polsce, obejmujące infrastrukturę drogową, kolejową, lotniczą oraz terminale intermodalne.
Przede wszystkim utworzono nowy korytarz łączący Morze Bałtyckie z Morzem Czarnym i Egejskim, który został uzupełniony o odcinek Lublin – Białystok – Ełk. Ten trójmorski szlak w obecnym przebiegu biegnie z Tallinna/Helsinek aż do Limassol na Cyprze, a jego kluczowym elementem jest biegnący wzdłuż wschodniej granicy UE szlak Via Carpatia, którego główną osią w Polsce jest droga ekspresowa S19.
W ten sposób odzwierciedlone zostały aktualne założenia krajowej polityki transportowej, zakładające m.in. budowę trasy via Carpatia, realizację koncepcji budowy CPK czy włączenie do sieci nowych lotnisk (Lublin, Olsztyn).
- To bardzo ważny dzień dla Polski i zwieńczenie wieloletnich starań, prowadzonych konsekwentnie od przełomu lat 2015-2016, których celem było wpisanie głównych korytarzy komunikacyjnych, szczególnie tych na wschodzie Polski, do sieci bazowej TEN-T, czyli sieci głównych szlaków komunikacyjnych Unii Europejskiej. I to się udało. Powstanie droga, która połączy państwa Trójmorza. Taki był zamysł św. pamięci Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, który w 2006 r. doprowadził do podpisania porozumienia na rzecz realizacji szlaku via Carpatia
Nowy korytarz łączący region Trójmorza jednoznacznie potwierdza wzmocnienie znaczenia osi północ-południe w geostrategicznym aspekcie polityki transportowej UE. Doskonale uzupełni także lukę infrastrukturalną wzdłuż wschodniej granicy UE oraz będzie stanowił wymiar infrastrukturalny wschodniej flanki NATO.
- Liczymy, że kontynuowana będzie polityka w zakresie instrumentów finansowych przeznaczonych na rozwój infrastruktury transportowej, w tym ze środków CEF, z którego bardzo skutecznie korzystamy. Dotychczas wybudowaliśmy ponad 86 proc. drogowej sieci bazowej TEN-T, czyli 3315 km dróg - zaznaczył minister A. Adamczyk.
- Po tym, jak rząd PO-PSL zmarnował szansę na włączenie drogi Via Carpatia do sieci bazowej TEN-T w negocjacjach z KE, potrzebne były wieloletnie starania aby zbudować poparcie dla tej inwestycji w unijnych instytucjach. Dzięki zaangażowaniu obecnego rządu, a w szczególności ministra Andrzeja Adamczyka, udało się doprowadzić do finału, jakim jest wpisanie tej najważniejszej dla Polski Wschodniej trasy do sieci TEN-T. Jestem szczęśliwy także z tego powodu, że jest to kluczowa inwestycja dla wschodniej flanki NATO - powiedział poseł do Parlamentu Europejskiego Tomasz Poręba.
Sieć TEN-T przyczyni się do osiągnięcia celów UE w zakresie zrównoważonej mobilności, odpowiedniego funkcjonowania rynku wewnętrznego oraz spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej UE. Sieć ma być rozwijana etapami. W propozycji Komisji ustanawia się konkretne terminy zakończenia prac nad siecią TEN-T: sieć bazowa powinna zostać ukończona do 2030 r., nowo dodana rozszerzona sieć bazowa – do 2040 r., a sieć kompleksowa – do 2050 r.
