Polskie banki krajowej zajmują w Unii Europejskiej dopiero 19. miejsce pod względem stosunku sumy aktywów do PKB. Krajowy kapitał kontroluje ok. 59 proc. wszystkich aktywów sektora bankowego w Polsce.
Na pozycję polskich banków uwagę zwraca Tygodnik Gospodarczy Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE).
Według danych Narodowego Banku Polskiego, na koniec 2024 r. wszystkie działające w Polsce banki posiadały aktywa o wartości ok. 3300 mld zł, co stanowi ok. 92 proc. polskiego PKB. Ok. 59 proc. wszystkich aktywów kontroluje kapitał krajowy, zaś pozostałą część podmioty zależne od grup zagranicznych.
Jak to wygląda na tle UE? Średnia unijna udziału krajowych kapitałów w aktywach bankowych to 82 proc. i - jak zaznacza PIE - "jest szczególnie wysoka w najzamożniejszych państwach UE". Ponadto, polski sektor bankowy na tle UE nie jest szczególnie duży.
"Aktywa krajowych banków w III kwartale 2024 r. wyniosły 452 mld EUR (ok. 1930 mld PLN po ówczesnym kursie), czyli zaledwie 53 proc. PKB. W relacji do PKB był to 19. najsłabszy wynik w Unii Europejskiej, przy medianie wynoszącej 111 proc. Oznacza to, że polskie banki są niewielkie także w ujęciu nominalnych kwot – o ile Polska ma 6. najwyższe PKB wśród krajów UE, to aktywa sektora są dopiero na 11. miejscu"
- pisze Marcin Klucznik.
Przekłada się to na ograniczoną możliwość finansowania przez polskie banki największych projektów inwestycyjno-rozwojowych.
Wysoka jest za to stopa zwrotu z aktywów polskich banków, wynosząca 1,05 proc. (przy medianie unijnej 0.93 proc.). Stopa zwrotu z kapitału własnego wyniosła z kolei 12.2 proc., czyli o 2,2 pp. więcej niż mediana UE. PIE zaznacza, że wpływ na to miały wysokie stopy procentowe, nadpłynność sektora, a także - pośrednio - słabszy rozwój rynku kapitałowego.