Rosyjska inwazja na Ukrainę spowodowała gwałtowny wzrost wymiany handlowej pomiędzy Polską a Ukrainą, a Ukraina staje się dla nas coraz ważniejszym partnerem handlowym. Polski eksport do Ukrainy w latach 2021-2023 r. wzrósł ponad 80 proc. a tendencja wzrostowa utrzymywała się również w 2024 r. Sytuacja ta miała miejsce mimo ogólnego spadku polskiego eksportu w 2024 r. Przy skokowym wzroście eksportu, import z Ukrainy do Polski pozostaje zbliżony do poziomu z 2021 r. Nadwyżka handlowa Polski po III kw. 2024 r. wyniosła 5,7 mld i znacząco przewyższała wartość importu (3,6 mld euro) – wynika z analizy Polskiego Instytutu Ekonomicznego przygotowanej na potrzeby Rady ds. Współpracy z Ukrainą.
Według PIE Ukraina jest obecnie pod względem wartości 7. rynkiem dla polskiego eksportu. W pierwszych trzech kwartałach 2024 r. Ukraina odpowiadała za 3,6 proc. polskiego eksportu, podczas gdy w 2021 r. było to 2,1 proc. W latach 2021–2023 eksport z Polski na Ukrainę wyniósł odpowiednio 6,3 mld euro, 9,7 mld euro i 11,4 mld euro, co świadczy o dynamicznym wzroście wartości handlu w okresie trwania konfliktu. Co więcej, w pierwszych trzech kwartałach 2024 r. eksport jużosiągnął wartość 9,4 mld euro, co wskazuje na dalsze zacieśnianie relacji handlowych między państwami.
Znaczna część wzrostu polskiego eksportu do Ukrainy wynika z dostaw produktów związanych z obroną przed rosyjską inwazją i odbudową zniszczeń. W latach 2021–2023 największe wartości w eksporcie do Ukrainy osiągały towary z pięciu grup, takich jak: paliwa mineralne i produkty ropopochodne, pojazdy i ich części, broń i amunicja, maszyny i urządzenia mechaniczne, czy sprzęt elektryczny.
Jednocześnie nawet po wyłączeniu kategorii związanych z wojną eksport utrzymuje się na poziomie ok. 30 proc. wyższym niż przed rosyjską inwazją, co świadczy o trwałym wzroście znaczenia Ukrainy jako partnera handlowego Polski.
Wyzwaniem i potencjalną szansą dalszego rozwoju eksportu do Ukrainy jest jej integracja z Unią Europejską i rozbudowa połączeń infrastrukturalnych z Ukrainą oraz przez Ukrainę z Azją.
- Wartość polskiego eksportu do Ukrainy wzrosła ponad dwukrotnie względem 2021 r., podczas gdy ogólny eksport Polski zwiększył się w tym czasie o 11,6%. To oznacza, że rośnie znaczenie Ukrainy jako partnera handlowego Polski, do czego
powinniśmy dostosować istniejącą infrastrukturę transportową. Również integracja Ukrainy z UE pozwoli Polsce osiągać ze współpracy handlowej z Ukrainą większe korzyści gospodarcze
– podkreśla Paweł Śliwowski, p.o. dyr. Polskiego Instytutu Ekonomicznego.
Import z Ukrainy utrzymuje względnie stały udział w całkowitym imporcie Polski, wynoszący około 1-1,5 proc. W latach 2021–2023 wyniósł 4,2 mld euro, 6 mld euro i ponownie 4,2 mld euro, z wyraźnym spadkiem w 2023 r. W trzech kwartałach
2024 r. wartość importu wyniosła 3,3 mld euro. Z perspektywy Ukrainy Polska jest najważniejszym rynkiem zbytu towarów i drugim po Chinach dostawcą.
