Królem hiszpańskiej kuchni jest olej słonecznikowy a nie oliwa z oliwek, co wiąże się ze wzrostem cen i zmianami klimatu, które wpływają negatywnie na uprawę oliwek – podał Reuters, powołując się na raport Anierac, stowarzyszenia zajmującego się rafinacją oliwy.
Według organizacji w pierwszej połowie 2024 r. Hiszpanie kupili 107 mln litrów wszystkich rodzajów oliwy z oliwek, w porównaniu do 179 mln litrów oleju słonecznikowego.
Zdaniem ekspertów wiosenne fale upałów na Półwyspie Iberyjskim oraz coraz dłuższe okresy suszy doprowadziły do zmniejszenia zbiorów oliwek w ciągu dwóch ostatnich lat. Efektem jest podwojenie się ceny oliwy z oliwek do rekordowych poziomów.
Oznacza to poważną zamianę w przyzwyczajeniach konsumentów. Do tego roku oliwa z oliwek była najpopularniejszym olejem spożywczym w hiszpańskich gospodarstwach domowych, stanowiąc 62 proc. sprzedaży pod względem wolumenu w 2023 r., podczas gdy olej słonecznikowy stanowił prawie 34 proc. – podało Ministerstwa Rolnictwa.
Rzecznik Anierac Primitivo Fernández stwierdził, że "spożycie oliwy z oliwek w Hiszpanii spada".
"Są gospodarstwa domowe, które kupowały tylko oliwę z oliwek, a teraz po raz pierwszy kupują olej słonecznikowy i oliwę z oliwek"
- oznajmił.
Sprzedaż oliwy z oliwek według wolumenu spadła o 18 proc. w porównaniu z pierwszą połową 2023 r. - podał Anierac. Według oficjalnych danych sprzedaż oleju słonecznikowego wzrosła w ubiegłym roku o 25 proc.
Butelka oleju słonecznikowego kosztowała w ubiegłym roku średnio 1,86 euro (ok. 8 zł) za litr, podczas gdy droższe rodzaje oliwy z oliwek kosztowały ponad 6 euro (blisko 26 zł) za litr, czyli o 50 proc. więcej niż w 2022 r. Jednocześnie w niektórych supermarketach litrowa butelka oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia osiągała cenę nawet 14,5 euro (ok. 62 zł), stając się produktem luksusowym.
Jak podaje resort rolnictwa, wysokie ceny oliwy z oliwek wpłynęły na to, że dieta śródziemnomorska znalazła się poza zasięgiem mniej zamożnych hiszpańskich rodzin, które przeszły na tańszy olej słonecznikowy. Pod koniec 2023 r. oliwa z oliwek była spożywana głównie w gospodarstwach domowych klasy średniej i wyższej.
Hiszpański rząd w czerwcu br. obniżył podatek od oliwy z oliwek, aby uczynić ją bardziej przystępną cenowo.
Największa hiszpańska sieć supermarketów Mercadona podała, że obniżyła w tym roku cenę oliwy z oliwek o 25 proc. W tym tygodniu na jej półkach pojawiły się litrowe butelki w cenie poniżej 7 euro (30 zł), aby w ten sposób przyciągnąć klientów. Hiszpania dostarcza ok. 40 proc. światowej oliwy z oliwek.
