Praca zdalna utrudnia rozwój kompetencji?

Ogłoszenie stanu zagrożenia epidemicznego na początku 2020 r. upowszechniło na całym świecie pracę zdalną. W Polsce w I kwartale 2020 r. odsetek osób pracujących zwykle lub czasami z domu wyniósł 16,9 proc., co stanowiło nagły i skokowy wzrost w stosunku do lat poprzednich. Podobnie wysoki poziom odsetka pracujących z domu notowano do połowy 2021 r. W kolejnych kwartałach poziom ten był nieco niższy i w III kwartale 2022 r. wyniósł 11,3 proc. Następnie znowu zaczął wzrastać – do poziomu 14,9 proc. w IV kwartale 2023 r. – co wskazuje na to, że model pracy zdalnej istotnie zyskał na popularności w wyniku dobrowolnych wyborów pracowników i możliwości oferowanych przez pracodawców. I chociaż wiele badań wskazuje na pozytywny wpływ możliwości wykonywania pracy zdalnej na subiektywne poczucie spełnienia i wydajności pracowników, to zaobserwowano także istotne, choć nieoczywiste mankamenty pracy poza biurem - piszą Iga Rozbicka, Aneta Kiełczewska w Tygodniku Gospodarzym PIE, nr 30/2024.

Rozpowszechnienie pracy zdalnej zwiększa zapotrzebowanie pracodawców na określone umiejętności i kwalifikacje. Naukowcy, którzy przeanalizowali ponad 50 mln ofert pracy opublikowanych w 28 krajach UE w latach 2018-2021, stwierdzili, że rozpowszechnienie pracy zdalnej zwiększyło wymagania dotyczące doświadczenia zawodowego, wykształcenia i umiejętności ze względu na umożliwienie pracodawcom zatrudniania pracowników z szerszego zasięgu geograficznego. Przyspieszeniu uległ notowany już wcześniej trend rosnącego popytu na umiejętności miękkie, interpersonalne. Naukowcy przeanalizowali 12 mln australijskich ofert pracy i w okresie od marca 2015 r. do grudnia 2021 r. zaobserwowali wzrost popytu na umiejętności interpersonalne, cyfrowe, analityczne i manualne.

Najwyraźniejszy wzrost dotyczył umiejętności interpersonalnych. Zauważyli także silny pozytywny związek między upowszechnieniem wykonywania zawodu zdalnie a przyspieszeniem popytu na umiejętności interpersonalne w tym zawodzie. Umiejętności te są niezbędne do przezwyciężenia innych negatywnych skutków pracy zdalnej, jak np. zmniejszenie sieci współpracy.

Praca zdalna utrudnia bowiem przepływ informacji pomiędzy pracownikami. Naukowcy zbadali wpływ pracy zdalnej w firmie Microsoft na współpracę i komunikację. Wyniki badania sugerują, że pracownicy zdalni mogą mieć większe trudności z pozyskiwaniem i udostępnianiem nowych informacji. Współpraca w firmie stała się bardziej ograniczona, z mniejszą liczbą połączeń między różnymi zespołami. Pracownicy częściej komunikowali się z osobami ze swojej wewnętrznej sieci. Komunikacja synchroniczna (w czasie rzeczywistym, np. rozmowy telefoniczne, wideokonferencje) spadła, a asynchroniczna (nie wymagająca natychmiastowej odpowiedzi (np. e-maile, wiadomości tekstowe) wzrosła.

Ze względu na problemy związane z przepływem informacji, praca zdalna może być szczególnie szkodliwa dla osób młodych, wchodzących na rynek pracy. Może też ograniczać rozwój kluczowych kompetencji miękkich, jak komunikacja, współpraca i umiejętność radzenia sobie w sytuacjach społecznych - stwierdzają Iga Rozbicka, Aneta Kiełczewska.
 

Skomentuj artykuł: