Niemal co dziesiąty ankietowany twierdzi, że Polacy nie pracują zbyt wiele, a co trzeci uważa, że 4-dniowy tydzień pracy w żaden sposób nie wpłynie na naszą produktywność w trakcie wykonywania obowiązków służbowych. Tak wynika z badania polskiej platformy do webinarów, spotkań online oraz wideokonferencji ClickMeeting na temat możliwości wprowadzenia 4-dniowego tygodnia pracy. Wyniki wskazują też, że niemal 25 proc. naszego społeczeństwa sądzi, że w obecnej pracy ma za dużo obowiązków. Czterodniowy tydzień pracy jest wprowadzony już w firmach na zachodzie Europy oraz pilotażowo m.in. w Japonii.
Szefowa resortu Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Agnieszka Dziemianowicz-Bąk poinformowała, że chce, aby do końca tej kadencji wdrożone w Polsce zostały przepisy skracające czas pracy. Pracodawcy oraz pracownicy zastanawiają się nad ewentualnymi kosztami, oraz produktywnością w takim modelu pracy. Równocześnie część osób domaga się zmian, a z danych Eurostatu wynika, że Polacy są jednym z najbardziej zapracowanych narodów Europy. ClickMeeting, lider polskiego rynku webinarów, spotkań online oraz wsparcia pracy zdalnej i hybrydowej, postanowił sprawdzić, jaką opinię na temat ewentualnych zmian mają Polacy.
Polacy nie wiedzą, czy 4-dniowy tydzień pracy poprawi produktywność
Jak wynika z przeprowadzonego przez ClickMeeting badania, nowoczesne modele pracy cieszą się coraz większym zainteresowaniem. Jednak zdania podzielone są w kwestii tego, jak wpłyną one na naszą efektywność. Nawet 43 proc. ankietowanych uważa, że 4-dniowy tydzień pracy zwiększy naszą produktywność, natomiast 29 proc. respondentów twierdzi, że nie ulegnie ona zmianie. Co ciekawe, 19 proc. osób uważa, że staniemy się mniej produktywni. Z kolei 10 proc. nie ma wyrobionej opinii na ten temat.
ClickMeeting zapytał również respondentów o to, jaki tryb pracy pozwoliłby im wykonywać swoje obowiązki służbowe najbardziej wydajnie. W tym przypadku nawet 44 proc. badanych twierdzi, że najlepiej pracowaliby w trybie 4 dni w tygodniu, 22 proc. wybrało pracę zdalną lub hybrydową, 17 proc. osób nie ma zdania, 14 proc. chciałoby większej liczby przerw, a 4 proc. twierdzi, że pomogłyby im rozwiązania bazujące na AI.
- Dyskusja na temat 4-dniowego tygodnia pracy powinna skłaniać nas do refleksji na temat tego, w jaki sposób pracować możliwie najbardziej efektywnie. Polacy są jednym z najbardziej zapracowanych narodów w Europie i aby to zmienić, niezbędne jest odpowiednie korzystanie z nowoczesnych narzędzi, automatyzacji oraz pracy zdalnej i hybrydowej. To rozwiązania, które mogą zbliżyć nas do krótszego czasu wykonywania obowiązków służbowych. Pierwszym krajem w Europie, który wprowadził 4-dniowy tydzień pracy, była Belgia. W lutym 2022 r. pracownicy uzyskali tam prawo do pracy w ciągu czterech dni, zamiast pięciu, bez utraty wynagrodzenia. Z kolei we Francji od 2000 r. obowiązuje 35-godzinny tydzień pracy. Czy taka rewolucja możliwa będzie w Polsce? Z pewnością wymagałoby to dostosowania rozwiązań do danej branży i odpowiedniego okresu przejściowego. Temat 4-dniowego tygodnia pracy jest czymś o wiele więcej niż debatą o liczbie godzin – to rozmowa o wartościach, oczekiwaniach i przede wszystkim o przyszłości pracy. Jako ClickMeeting chcemy wspierać pracodawców oraz pracowników w efektywnych modelach wypełniania służbowych obowiązków, które przyniosą im największe możliwe korzyści
Polacy popierają pracę zdalną oraz hybrydową
Jednocześnie Polacy biorą również pod uwagę, że skrócenie tygodnia pracy jest wyzwaniem, w związku z tym łaskawym okiem spoglądają też na nowoczesne formy pracy, które mogą ułatwić jego osiągnięcie. Zdecydowana większość, czyli 73 proc. ankietowanych uważa, że praca zdalna/hybrydowa powinna być standardem w miejscach pracy, w których jest to możliwe, 14 proc. nie ma opinii na ten temat, a 13 proc. sądzi, że nie powinna ona być w każdym możliwym miejscu.
Badani zostali też zapytani o ich obowiązki służbowe. Nawet 63 proc. ankietowanych deklaruje, że ilość zadań, które mają do wykonania w trakcie dnia, jest odpowiednia. Natomiast 24 proc. twierdzi, że ma obecnie za dużo pracy. Co dziesiąty respondent oczekuje więcej wyzwań, a 3 proc. nie ma zdania na ten temat. Ankietowani odpowiedzieli również na pytanie, czy Polacy są pracowici. Twierdząco odpowiada nawet 79 proc. respondentów, 13 proc. nie ma wyrobionej opinii na ten temat, a 8 proc. uważa, że nie pracujemy zbyt wiele.
Niemcy testują czterodniowy tydzień pracy
Począwszy od lutego 2024 roku, 45 niemieckich firm przez sześć miesięcy będzie pracować nie pięć, a cztery dni – a to wszystko przy zachowaniu pełnego wynagrodzenia i utrzymaniu stuprocentowej wydajności. Jednym z pomysłodawców eksperymentu jest organizacja 4 Day Week Global, która podobne projekty zrealizowała już między innymi w USA, Kanadzie i Wielkiej Brytanii. Rezultaty wszędzie były zbliżone. Pracownicy wykazywali większą produktywność i zadowolenie z wykonywanych obowiązków.
„Wyniki badania rozpoczętego właśnie w Niemczech mogą stać się kolejną cegiełką, która przyczyni się do zmiany przepisów. Już niemal cała Europa powoli podąża w kierunku skracania czasu pracy. Niemcy są w tym mistrzami. Przeciętny Niemiec już teraz pracuje tygodniowo o pięć godzin krócej od Polaka”
– komentuje Sylvia Johnson, ekspert ds. umiejętności językowych i międzykulturowych w Preply.
Eksperymenty 4 Day Week Global nie są wyjątkiem. Czterodniowy tydzień pracy w swoich japońskich biurach testował na przykład Microsoft. Efekt? Produktywność pracowników podniosła się o 40%. Jak wynika z badania przeprowadzonego przez University of Cambridge i Boston College w kilkudziesięciu brytyjskich firmach, redukcja liczby godzin pracy o 20% sprawiła, że niemal 40% pracowników zauważyło wyraźne obniżenie poziomu stresu. Ponad 70% odczuło mniejsze wypalenie zawodowe.
To ciekawa wskazówka dla Polaków, którzy są nie tylko jednym z najbardziej zapracowanych, ale też zestresowanych narodów Europy. Jak wynika z zeszłorocznego badania „Dobrostan psychiczny w pracy”, przeprowadzonego na zlecenie Nationale-Nederlanden, stres w pracy dotyka już 3/4 Polaków. Aż 7 na 10 ankietowanych przyznaje z kolei, że odczuwa symptomy wypalenia zawodowego.
Jak zauważają eksperci z Preply, skracanie czasu pracy powoli staje się w Europie nowym standardem regulowanym przez prawo. W styczniu Hiszpania ogłosiła wprowadzenie 38,5-godzinnego tygodnia pracy, który do 2025 roku ma zostać zredukowany o kolejną godzinę. Jako jeden z powodów tej zmiany rząd hiszpański wskazuje dążenie do zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym.
W Polsce firmy skracające czas pracy to nadal wyjątek
Czy podobne rozwiązanie może się przyjąć w Polsce?
Na taką rewolucję wciąż nie są gotowe polskie firmy. Mimo że skrócenie wymiaru pracy ogłosił niedawno Herbapol Poznań, to z badań Polskiego Instytutu Ekonomicznego wynika, że połowa przedsiębiorstw uznaje przejście na czterodniowy model pracy za niemożliwy do wprowadzenia ze względu na specyfikę branży. Specjaliści z Preply podkreślają, że taka zmiana w prawie wymagałaby nie tylko odpowiednich analiz (np. wpływu na gospodarkę czy sektor finansów publicznych) i reorganizacji wewnątrz samych przedsiębiorstw, ale także niemal rewolucji kulturowej.
Metodologia badania
Badanie przeprowadzono w marcu 2024 na grupie 1000 osób. Ankietowani to osoby w wieku 18-27 lat (18 proc.), 28-44 lata (44 procent) 45-59 lat (33 procent) oraz 60 lat i powyżej (6 proc.). 47 procent wszystkich osób to kobiety, a 53 procent mężczyźni. Respondenci to osoby, zamieszkujące miejscowości do 5 tysięcy mieszkańców (40 proc.), od 5 do 20 tysięcy (12 proc.), od 20 do 100 tysięcy mieszkańców (19 proc.), od 100 do 500 tysięcy mieszkańców (18 proc.) oraz powyżej 500 tysięcy mieszkańców (12 proc.).