Niemiecka gmina szykuje kroki prawne przeciw polskiej inwestycji nad Bałtykiem. Jak podaje agencja DPA, gmina uzdrowiskowa Heringsdorf jest nad drodze działań prawnych w sprawie budowy przez Polskę portu kontenerowego w Świnoujściu.
Burmistrz Heringsdorfu Laura Isabelle Marisken zatrudniła polskiego adwokata, który ma pełny wgląd w akta wykonawcze związane z budową przez Polskę port kontenerowego w Świnoujściu. Adwokat ma też dopuszczenie niemieckich gmin do polskiej procedury wydawania zezwoleń – pisze DPA. Wiosną tego roku strona polska postanowiła wytyczyć nowy tor podejściowy, omijający niemieckie wody. Jak pisze DPA, ocena działania na środowisko przedstawiona przez stronę polską landowi Meklemburgia-Pomorze Przednie na początku roku zasygnalizowała brak transgranicznego charakteru inwestycji. „Jednak gmina Heringsdorf wszczęła kroki zmierzające do zbadania, w jaki sposób rosnący ruch żeglugowy może wpłynąć na turystykę, która jest ważna dla wyspy Uznam. Uważa również, że istniej groźba wypadków w pobliżu plaży słonecznej na wyspach” – pisze agencja. Z roczną średnią z 1906 godzin słonecznych, Uznam jest jednym z najbardziej słonecznych regionów w Niemczech i dlatego tam bywa określany mianem Wyspy Słońca (niem. Sonneninsel). Burmistrz Marisken wyraziła ubolewanie, że po raz pierwszy jej gmina musi korzystać z dróg prawnych, chociaż Heringsdorf i Świnoujście łączy „bardzo intensywna przyjaźń”. Ale – dodała Marisken – realizacja projektu „stworzy tu nieodwracalne fakty i po obu stronach granicy dochodzi do największego i nieodwracalnego zniszczenia przyrody”.
Niemcy boją się o faunę i florę
Niemieckie władze, gminy i stowarzyszenia, które oceniają krytycznie polski projekt, zwracają uwagę na polskie oceny oddziaływania na środowisko. Mimo decyzji polskiego o pominięciu niemieckich wód morskich i wyznaczeniu nowego toru podejściowego, krytyka ze strony niemieckiej nie ustaje. Krytycy polskiego portu kontenerowego zwracają uwagę na tereny Natura 2000, które są chronione przez UE, a budowa na nich jest dozwolona tylko wtedy, gdy nie ma wpływu na przyrodę. Już na etapie projektu budowy portu budził obawy w środowisku związanym z turystyką, która na całej wyspie Uznam jest ważna dla miejscowej gospodarki. O ile jednak w samym Świnoujściu prezydent miasta Janusz Żmurkiewicz wspiera tworzenie tego portu, tak lokalni włodarze gminy Heringsdorf po stronie niemieckiej opowiadają się przeciw temu projektowi, obawiając się, że korzystanie z atrakcji będzie ograniczone dla turystów. Do krytyków należy także Hannah Neumann, która jest posłanką do Parlamentu Europejskiego z ramienia Grupy Zielonych/EFA oraz Rainer Sauerwein, prezes stowarzyszeń Bürgerinitiative Lebensraum Vorpommern (BI Lebensraum Vorpommern), którzy obawiają się o miejscową faunę i florę, która mogła zostać zniszczona przez utworzenie prortu. Krytycznie do budowy portu kontenerowego po polskiej stronie ustosunkował się także rząd landu Meklemburgia - Pomorze Przednie. Minister gospodarki Reinhard Meyer obawia się skutków dla środowiska naturalnego. Latem 2022 Meyer zagroził stronie polskiej nawet zablokowaniem transportu na trasie stałego połączenia przez tunel pod Świną, do czego jednak nie doszło.
Według ministerstwa Gospodarki w Schwerinie pod koniec lipca br. urząd uzupełnił swoje dokumenty i po raz pierwszy udostępnił raport oddziaływania na środowisko (OOŚ) w języku polskim. Obecnie uzgadniany jest harmonogram postępowania. Planowany w Świnoujściu głębokowodny terminal kontenerowy ma być podstawowym portem przeładunkowym na Morzu Bałtyckim. Mógłbym przyjmować frachtowce oceaniczne o dyżym zanurzeniu. Niemcom się to nie podoba, bo tworzy poważną konkurencję dla ich portów. - Rząd przyjął plan budowy toru wodnego do mającego powstać Terminalu Kontenerowego w Świnoujściu – poinformował wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk. Dzięki możliwości przyjmowania największych morskich kontenerowców Świnoujście stanie się konkurencją min. dla Hamburga.
Niemcy trzymają się jednak głównie argumentów ekologicznych. „Jeśli zgłoszenie zostanie odrzucone albo nie zostanie uwzględnione przez polską administrację z powodu obszernego uzasadnienia, to wniesiemy przez adwokata pozew do sądu administracyjnego w Świnoujściu ” – poinformowała gmina Heringsdorf, która wskazała, że zagrożone są też m.in. nadbałtyckie kurorty Ahlbeck i Bansin.
Tor umożliwiający przyjmowanie największych kontenerowców
Przypomnijmy, że 25 lipca 2023 r. podpisano pre-umowę dofinansowania zadania pn. „Przeprowadzenie prac dla umożliwienia transportu wodnego do Portu Zewnętrznego w Świnoujściu”. Umowa została zawarta pomiędzy Centrum Unijnych Projektów Transportowych a Dyrektorem Urzędu Morskiego w Szczecinie, który będzie odpowiadał za realizację zadania. Całkowita wartość zadania objętego dofinansowaniem wynosi 7,33 mld zł, z czego około 2,8 mld zł to dofinansowanie ze środków unijnych. — Obecnie funkcjonujący tor podejściowy do portu w Świnoujściu jest głęboki na 14,5 m, a jego część przebiega poza polskimi obszarami morskimi. Podpisana dziś umowa umożliwi budowę nowego toru podejściowego, głębokiego na 17 m, a więc umożliwiającego przyjmowanie największych kontenerowców, jakie są w stanie wpłynąć na Bałtyk. Głębokowodny terminal kontenerowy w Świnoujściu ma pełnić funkcję hubu, będącego w stanie obsługiwać te jednostki — powiedział wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk.
Przedsięwzięcie będzie polegało na utworzeniu na istniejącym akwenie żeglugowym toru wodnego o głębokości 17 i szerokości 500 m, obejmującego odcinek o długości ok. 70 km. Trasa nowego toru wodnego będzie w całości przebiegać w polskich obszarach morskich. — Budowa silnej i suwerennej Polski wymaga wizji, determinacji i konsekwencji w działaniu. Nasz rząd przez ostatnie lata wzmacniał bezpieczeństwo Polski i rozwijał ją w sposób zrównoważony. Będziemy to robić także w przyszłości z wykorzystaniem środków budżetowych oraz polskiej części funduszy unijnych. Nasze plany wybiegają daleko w przyszłość. Pracujemy na rzecz obecnych i przyszłych pokoleń — powiedział minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.
Program wieloletni pn. „Budowa i rozbudowa infrastruktury dostępowej do portu w Świnoujściu w latach 2023-2029”
Program wieloletni pn. „Budowa i rozbudowa infrastruktury dostępowej do portu w Świnoujściu w latach 2023-2029” został ustanowiony uchwałą Rady Ministrów 19 maja 2023 r. Realizacja programu zapewni odpowiednią infrastrukturę dostępową dla głębokowodnych terminali w porcie w Świnoujściu. Program składa się z trzech powiązanych ze sobą zadań inwestycyjnych:
- przeprowadzenie prac dla umożliwienia transportu wodnego do Portu Zewnętrznego w Świnoujściu;
- budowy falochronu dla nowego portu zewnętrznego w Świnoujściu;
- zakupu pogłębiarki dla utrzymania torów podejściowych do Świnoujścia i toru Świnoujście–Szczecin.
Całkowita wartość programu wynosi 10,26 mld zł. Ogólna kwota środków z budżetu państwa w całym okresie realizacji programu wyniesie 7,46 mld zł.
