O śląskiej strefie sukcesu mówi w WYWIADZIE dla Filary Biznesu prezes KSSE, dr Janusz Michałek
- Śląskie w mojej opinii jest obecnie najbardziej atrakcyjnym inwestycyjnie regionem Polski, co potwierdza raport Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową. Województwo przyciąga projekty przemysłowe, usługowe i zaawansowane technologie - mówi prezes Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej S.A. (KSSE) dr Janusz Michałek w specjalnym wywiadzie dla naszego portalu.
W momencie powstania koncepcji Polskiej Strefy Inwestycji (PSI) obejmującej cały kraj, pojawiły się głosy, że to zaszkodzi już istniejącym w poszczególnych regionach strefom. Tymczasem Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A. (KSSE) w ubiegłym roku znów osiągnęła rekordowe wyniki – porównywalne z najlepszym do tej pory 2017 rokiem – i pozyskała aż 53 inwestycje warte ponad 3,5 mld zł.
Przepisy o PSI były długo oczekiwane i jestem przekonany, że trzeba cały czas nagłaśniać ten projekt, bo nadal wielu przedsiębiorców – którzy często są zapracowani i nie mają czasu na śledzenie zmian w prawie – nie wie, jak duże korzyści wiążą się z tą nową regulacją. Dzięki zmianom w funkcjonowaniu Specjalnych Stref Ekonomicznych więcej firm, w tym także tych mikro, małych i średnich, na rozwoju których bardzo nam zależy, może korzystać ze zwolnień podatkowych. Nowe przepisy o PSI wzbudziły duże zainteresowanie polskich firm lokowaniem kapitału w regionie i korzystaniem z dostępnej pomocy publicznej i wsparcia KSSE. Polskie firmy zrealizują aż 66% wszystkich projektów pozyskanych przez Katowicką KSSE w 2019 roku. Zainwestują prawie 500 mln zł, zatrudnią blisko 240 nowych pracowników i utrzymają ponad 1,8 tys. już istniejących stanowisk pracy.
Jakie są najważniejsze zmiany, które wiążą się z utworzeniem Polskiej Strefy Inwestycji?
Najważniejsze są zachęty podatkowe dostępne w całej Polsce, na terenach, na których można prowadzić działalność gospodarczą. Obecnie firmy nie muszą przenosić się do istniejących wcześniej stref, czy też inwestować z dala od dotychczasowego obszaru działania. Co równie ważne - zlikwidowana została długotrwała i obciążająca przedsiębiorcę procedura zmiany granic specjalnych stref ekonomicznych.
Co powinien zrobić przedsiębiorca, który chce skorzystać z tej oferty?
Najlepiej, żeby zadzwonił do nas albo do innej z działających stref, a informacje uzyska od ręki. Obecnie spółki zarządzające Strefami odgrywają nową rolę w przyciąganiu inwestycji. Są głównym punktem kontaktu w regionie do obsługi inwestora, a także regionalnym koordynatorem udzielania pomocy publicznej w obszarze instrumentu zwolnień podatkowych i dotacji rządowych. Przedsiębiorcy otrzymają też u nas pomoc w nawiązywaniu trwałych relacji z jednostkami naukowymi i szkołami. Oferujemy wsparcie transferu wiedzy i budowania zaplecza kadrowego. Otrzymujemy wiele sygnałów, że KSSE jest atrakcyjna dla nowych oraz obecnych inwestorów przede wszystkim ze względu na przyjazne nastawienie oraz wsparcie pracowników KSSE i gmin na każdym etapie procesu inwestycyjnego.
Jakie są warunki uzyskania zwolnienia z podatku?
Zależą one od poziomu rozwoju regionu i wielkości firmy. Czyli, im wyższe jest PKB na mieszkańca w danym województwie, tym niższa pomoc publiczna. Przykładowo na wschodzie polski ulgi dla dużych firm sięgają nawet 50 proc., dla średnich 60 proc. i aż 70 proc. dla małych przedsiębiorstw. U nas jest to znacznie mniej, bo w naszym regionie mamy korzystną relację PKB na mieszkańca w stosunku do średniej unijnej. Wymagane nakłady inwestycyjne dostosowane są do możliwości firm, w zależności od tego, czy są to mikro, małe czy średnie przedsiębiorstwa. Warto też dodać, ż projekty innowacyjne lub wysokojakościowe mają większą szansę na otrzymanie decyzji o wsparciu. W ramach PSI premiowane są inwestycje w miastach średnich i sąsiednich miejscowościach, tracących funkcje gospodarcze i społeczne. Tak więc Strefa rozwija się nawet w tych miastach, w których do niedawna brakowało znaczących inwestycji. W Katowickiej SSE notujemy dużą aktywność małych i średnich przedsiębiorstw, które w 2019 r. stanowiły prawie 58,5% wszystkich ubiegłorocznych inwestycji KSSE. Co więcej, aż 41,5% tych projektów zrealizują w KSSE małe i mikro firmy.
Jakie projekty są preferowane w ramach PSI?
Premiowane są przede wszystkim przedsięwzięcia, które mają wpływ na konku¬rencyjność i innowacyjność regionalnych gospodarek, a w konsekwencji na rozwój gospodarczy kraju. Decyzja dotycząca preferencji podatkowych wydawana jest na czas określony – standardowo od 10 do 15 lat. Warto podkreślić, że nowa ustawa nie wprowadziła zmian nabytych praw dla inwestycji, które działają już w SSE. Stąd wielu naszych inwestorów nadal się rozwija, buduje nowe hale i zatrudnia pracowników.
Czy gminy wiedzą, jakie szanse daje Polska Strefa Inwestycji i potrafią z tego korzystać?
To zależy od danego samorządu. Co prawda w większości gmin, gdzie są strategie gospodarcze, mówi się o konieczności utworzenia specjalnej strefy, ale od pomysłu do realizacji droga jest daleka. Wiele gmin ma interesujące tereny, ale ani ich nie uzbroiła ani nie potrafi promować. Są jednak gminy, gdzie istnieją wyszkoleni pracownicy, a nawet wydziały wyznaczone do współpracy z firmami i specjalnymi strefami. To ważne, bowiem zarówno funkcjonowanie KSSE, jak i PSI daje wzrost liczby inwestycji, a co za tym idzie wzrost dochodów mieszkańców i lokalnych budżetów. Tworzone są przy tym wysokiej jakości miejsca pracy i rodzi się większa aktywizacja zawodowa mieszkańców. To wszystko wpływa na zwiększenie konkurencyjności gminy i danego regionu. Dlatego staramy się propagować wiedzę o PSI jak i możliwościach, jakie daje KSSE.
To wróćmy do KSSE – ile miejsc pracy utworzą inwestorzy dzięki ubiegłorocznym projektom?
Inwestorzy, których pozyskaliśmy w 2019 roku zrealizują projekty o łącznej wartości ponad 3,5 mld zł. Dzięki nim pracę w regionie znajdzie ponad 1,5 tys. osób, a firmy, które przygotowały te projekty utrzymają dotychczasowe zatrudnienie na poziomie 4,7 tys. już istniejących stanowisk. Warto podkreślić, że wyniki te doceniają nie tylko samorządy, z którymi KSSE ściśle współpracuje, ale i analitycy finansowi. KSSE została zwycięzcą w rankingu FDI Business Financial Times 2019 - zdobyła tytuł najlepszej strefy w Europie i nr 2 na świecie m.in. za nowe inwestycje, transfer technologii, działalność na rzecz tworzenia nowych miejsc pracy i rozwój przemysłu 4.0.Utrzymujemy więc wysokie tempo rozwoju i szykujemy się do kolejnych rekordów. Rok zaczął się dla nas bowiem bardzo dobrze, już pozyskaliśmy kolejne nowe projekty.
Jednak działalność KSSE nie ogranicza się tylko do przyciągania inwestorów i tworzenia im warunków do działania. W co o jeszcze angażuje się strefa?
KSSE prowadzi liczne programy edukacyjne i społeczne oraz rządowych projekty wspierające procesy inwestycyjne. Realizujemy inicjatywy edukacyjne dostosowujące program kształcenia do wymogów rynku pracy, tak żeby zapewnić naszym inwestorom, i wspólnie z nimi, poszukiwanych fachowców, o kompetencjach dostosowanych do potrzeb rynku. Wśród naszych działań także na 2020 rok mamy m.in. program Pracownik Plus Mieszkanie Plus, tworzenie przestrzeni coworkingowej dla MŚP, czyli projekt KSSENON. Kontynuujemy też pracę w Śląskim Centrum Kompetencji Przemysłu 4.0. i działalność naszego flagowego klastra motoryzacyjnego Silesia Automotive & Advanced Manufacturing. To tylko kilka przykładów z oferty KSSE.
Jak ocenia Pan potencjał woj. śląskiego?
Śląskie to najbardziej atrakcyjny inwestycyjnie region Polski. Mamy tu bardzo dobrze rozwiniętą infrastrukturę gospodarczą, a także wysoką dostępność i jakość pracowników. Dla inwestorów ważny jest potencjał i chłonność rynku – to ponad 4,5 mln ludzi – a także dobrze rozwinięty transport drogowy (m.in. autostrada A4 i A1) i kolejowy oraz duży Międzynarodowy Port Lotniczy w Katowicach-Pyrzowicach. Zainteresowanie inwestowaniem w naszym regionie stale rośnie i możemy śmiało konkurować z sąsiadami, czyli Wrocławiem czy Krakowem. Co ważne, już dziś jesteśmy „motorem” dla branży automotive, kopalnią innowacji, a śląskie liczącym się partnerem gospodarczym nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna jest zwycięzcą w rankingu FDI Business Financial Times 2019. Po raz kolejny międzynarodowe jury uznało nas za najlepszą strefę w Europie i nr 2 na świecie m.in. za nowe inwestycje, transfer technologii, działalność na rzecz tworzenia nowych miejsc pracy i rozwój przemysłu 4.0.
W 2019 r. KSSE postawiła na inwestorów, którzy wprowadzają wysoko zaawansowane technologie. Czy ta strategia będzie kontynuowana?
Tak, jak najbardziej. To przyszłość i także tendencja ogólnoświatowa, którą i u nas będziemy kontynuować. W Katowickiej SSE utrzymujemy wysokie tempo rozwoju, bo dzięki nowym inwestycjom powstają dobrze płatne miejsca pracy, jakość życia w regionie z roku na rok jest coraz wyższa, a na tym korzystają wszyscy mieszkańcy. Wśród największych technologicznych projektów inwestycyjnych z 2019 r. są m.in.: SK Innovation (SK hi-tech Battery Materials Poland), Foosung Poland, czy Outokumpu Distribution Polska. SK Innovation jest jedną z największych południowokoreańskich firm z sektora energetyczno-chemicznego, która zainwestowała w Polsce po raz pierwszy właśnie na terenie KSSE. Produkuje m.in. baterie do samochodów elektrycznych oraz ich komponenty. Do końca 2021 r. firma zatrudni co najmniej 300 pracowników. W nowym zakładzie, który powstanie na terenie KSSE w Dąbrowie Górniczej, inwestor będzie produkował 470 mln m2 separatorów do baterii litowo–jonowych. Fabryka, w którą SK Innovation zainwestuje ponad 1 mld zł to wysoko płatne miejsca pracy, ale także transfer nowoczesnych technologii oraz wzrost wiedzy i umiejętności pracowników, uczniów i studentów śląskich szkół oraz uczelni, z którymi inwestor rozpocznie współpracę. Ta nowa, kluczowa dla regionu inwestycja otworzyła „szlak” inwestycyjny „Śląskie-Korea Południowa”. Dowodem na to jest kolejna inwestycja koreańskiego potentata, firmy Foosung Poland Sp. z o. o. W Kędzierzynie-Koźlu Foosung będzie produkować LiPF6, czyli kluczowy składnik elektrolitów akumulatorach litowo-jonowych do samochodów elektrycznych. Przedsiębiorca planuje budowę zakładu w związku z ekspansją produktu na rynek europejski. Jej głównymi klientami będą LG Chem we Wrocławiu i Samsung SDI. W związku z nową inwestycją na terenie KSSE, Foosung zainwestuje 370 mln zł i zatrudni w nowym zakładzie co najmniej 80 pracowników do końca 2020 r. Z kolei z inwestycji pozyskanych z końcem 2019 roku do KSSE dołączył duży fiński przedsiębiorca. Outokumpu Distribution Polska wybuduje w KSSE na terenie Tucznawy w Dąbrowie Górniczej fabrykę do przerobu stali nierdzewnej. Firma zainwestuje 187 mln zł i zatrudni co najmniej 40 pracowników. W nowym zakładzie będą wytwarzane produkty dla zaawansowanych technologicznie branż, w tym m.in. dla motoryzacji, sektora AGD, czy przemysłu ciężkiego.