Setki polskich przedsiębiorstw mierzą się obecnie z największymi problemami płynnościowymi w swojej dotychczasowej działalności. Pandemia wymusiła na nich pilne poszukiwanie zewnętrznych rozwiązań naprawczych, które pozwolą nie tylko przetrwać kryzys, ale także umożliwią szybkie przywrócenie stabilności. Jednym z nich jest restrukturyzacja i kluczowe dla jej powodzenia finansowanie pomostowe.
O skali problemów z niewypłacalnością polskich przedsiębiorstw świadczą m.in. najnowsze dane Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor i BIK, z których wynika, że tylko w sektorze gastronomicznym kwota zadłużenia firm powiększyła się w okresie od marca 2019 do września br. o blisko 128 mln zł i wciąż systematycznie rośnie. O trudnościach ze spłatą zobowiązań coraz częściej informują jednak także inni przedsiębiorcy. Część firm z branży eventowej i targowej, w tym również ich podwykonawcy znajduje się dziś w bardzo trudnym położeniu, a do grona podmiotów poszkodowanych przez pandemię dołączają regularnie kolejne – salony fitness, biura podróży czy też spółki specjalizujące się w transporcie pasażerów. Wszystkie stają dziś w obliczu kryzysu i są zmuszone do poszukiwania rozwiązań umożliwiających uzyskanie porozumienia z wierzycielami oraz wypracowania często nowej organizacji działań.
W przypadku zagrożenia niewypłacalnością kołem ratunkowym dla firm jest Prawo Restrukturyzacyjne. Zawarte w nim przepisy i narzędzia chronią firmę m.in. przed agresywną windykacją, zawieszają egzekucje oraz zabezpieczają kluczowe umowy. Strategicznym elementem postępowania restrukturyzacyjnego jest pozyskanie finansowania pomostowego, które wspiera firmę zarówno w zakresie realizacji planu restrukturyzacyjnego, jak również w zależności od stopnia kryzysu, pomaga w realizacji bieżącej działalności. Instrumentami dofinansowania mogą być m.in. pożyczki, w tym także te ze środków publicznych, kredyty bankowe, kredyty kupieckie, faktoring lub emisja dłużnych papierów wartościowych. Jednakże z uwagi na sytuację finansową danego przedsiębiorstwa nie ze wszystkich narzędzi firma będzie mogła skorzystać w podobnym zakresie. Już na starcie kluczowe staje się zatem kompleksowe podejście do oceny wachlarza możliwych rozwiązań naprawy i zaplanowania architektury restrukturyzacji, czyli bardzo dobrego przygotowania przedsiębiorstwa do aplikowania o środki pieniężne
Dodatkowe środki dzięki wsparciu doradcy
W zakresie szeregu prowadzonych usług postępowania restrukturyzacyjnego, wsparcie w pozyskaniu finansowania jest jednym z podstawowych punktów współpracy z doradcą restrukturyzacyjnym. Zazwyczaj też to właśnie doradca przygotowuje wnioski pozwalające aplikować o środki finansowe i związaną z nimi dokumentację.
Wybór doradcy restrukturyzacyjnego, to nie tylko wybór jednej osoby, ale i współpracującego z nim interdyscyplinarnego zespołu doświadczonych w zarządzaniu kryzysowym i współpracy z inwestorami specjalistów, m.in. z zakresu finansów, podatków i prawa. W takiej sytuacji efektywność uzyskania pomocy finansowej jest niewspółmierna do poszukiwania kapitałów obcych na własną rękę. Tym bardziej, że działania te muszą być często prowadzone w sposób szybki, a także w pełni przemyślany. Bez doświadczenia i know-how, bardzo łatwo popełnić błąd
Pomoc publiczna
Wśród źródeł finansowania pomostowego w ramach postępowania restrukturyzacyjnego znajduje się. pomoc publiczna pod postacią Polityki Nowej Szansy, wprowadzona ustawą z dnia 16 lipca 2020 r. o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców. Przewiduje ona trzy rodzaje wsparcia: na ratowanie firmy, tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne oraz restrukturyzację. Pomoc udzielana jest przez Agencję Rozwoju Przemysłu S.A. Na rok 2020 na ten cel zaplanowano minimum 720 mln zł.
Fundusze inwestycyjne
Środki finansowe na restrukturyzację firmy mogą pozyskiwać także od wyspecjalizowanych funduszy private equity. Wybór tego wariantu zależy nie tylko od indywidualnej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, ale przede wszystkim od branży, w której działa oraz od potencjału firmy. Tutaj również bardzo przydatne okazują się wcześniejsze doświadczenia doradców restrukturyzacyjnych we współpracy z poszczególnymi funduszami i znajomość specyfiki ich inwestycji.
Kredyt bankowy nie dla każdego
Jedną z najtrudniejszych form pozyskiwania finansowania w czasie restrukturyzacji są kredyty bankowe.
Jeżeli jednak uda się uzyskać finansowe zaangażowanie banku w proces restrukturyzacji, wiąże się ono z rozwojowym charakterem restrukturyzacji i dotyczy odejścia od mało rentownych obszarów działalności na rzecz poprawiających rentowność i przychody spółki
Częstą formą finansowania jest także kredyt kupiecki od dostawców, polegający na odroczonym terminie płatności. Stanowi on najczęstszą formę bieżącego finansowania przedsiębiorstw, jednakże pozostaje zależny od potrzeb obu stron i w przypadku przedsiębiorstwa w restrukturyzacji wymaga zbudowania niezbędnego zaufania. Znaczenia nabiera również faktoring.
Warto zauważyć, że źródłem finansowania w pewnej części mogą być również sami wierzyciele, oferując możliwość refinansowania restrukturyzowanych zobowiązań, uzyskujących w ten sposób możliwość przyznania korzystniejszych warunków restrukturyzacji zobowiązań dłużnika. Bez względu na wybór formuły, kluczowym czynnikiem wpływającym na skuteczność procesu naprawczego jest odpowiednio wczesna decyzja. Reakcja w porę umożliwia skorzystanie w szerokiego wachlarza opcji restrukturyzacyjnych, w tym szczególnie, przeprowadzanego niemalże w całości poza sądem, szybkiego uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego, w którym przedsiębiorca sam decyduje z jakim doradcą restrukturyzacyjnym będzie wspólnie pracował nad ratowaniem firmy i jej dofinansowaniu pomostowym