W 2022 r. podwyżki cen energii są znacznie wyższe niż w latach poprzednich. Cena energii czynnej wzrosła r/r o ok. 37 proc., a koszt dystrybucji o 8 proc. W 2020 r., w stosunku do 2019 r., średniorocznie ceny energii wzrosły o 4,9 proc., a w 2021 r., w porównaniu z 2020 r., wzrost cen energii wyniósł 7,1 proc. - informuje najnowsze wydanie Tygodnika Gospodarczego Polskiego Instytutu Ekonomicznego z 28 lipca br. (nr 30/2022).
Od początku roku wzrost cen energii jest barierą silnie utrudniającą działalność polskim firmom, a w lipcowym badaniu PIE i BGK wśród przedsiębiorstw wzrost cen energii okazał się najbardziej uciążliwą barierą prowadzenia biznesu.
Niepewność sytuacji gospodarczej po raz pierwszy w 2022 r. spadła w rankingu barier z pierwszego miejsca na drugie. Obecnie dla funkcjonowania 49 proc. badanych firm, ceny energii są barierą o bardzo dużym znaczeniu, a dla 27 proc. - dużym.
Odsetek firm uznających wzrost cen energii za barierę silnie utrudniającą działalność
oscylował w poszczególnych branżach między 70 proc. a 83 proc. Najwyższy odsetek firm
krytycznie oceniających wzrost cen energii jest w sektorze handlu (83 proc. wskazań)
i w produkcji (82 proc.), a najniższy w TSL (68 proc.) oraz wśród firm budowlanych
(70 proc.). Okazuje się, że wzrost cen energii jest bardziej dotkliwy dla mniejszych firm.
Aż 83 proc. małych przedsiębiorstw uznaje wzrost tych cen za barierę o bardzo dużym
i dużym znaczeniu dla prowadzenia biznesu, podczas gdy w grupie firm średnich i dużych
wskazań takich jest odpowiednio: 68 proc. i 74 proc.
Firmy, które poniosły wydatki inwestycyjne, na ogół deklarowały niższy poziom uciążliwości wzrostu cen energii dla prowadzenia biznesu niż firmy nie inwestujące. I tak, ocenę 4,08 podały przedsiębiorstwa, w których poziom wydatków na aktywa materialne i niematerialne był wyższy niż w poprzednich trzech miesiącach. Część z tych przedsiębiorstw mogła ponieść wydatki na nowe technologie, umożliwiające optymalizację kosztów, w tym zużycia energii. Firmy, które nie poniosły takich wydatków, bo nie miały odpowiednich możliwości finansowych pozwalających na inwestycje, oceniały wzrost cen energii jako bardziej uciążliwy, tj. 4,37 w skali 5-stopniowej.
Spółki generalnie krytycznie oceniają wpływ rosnących cen energii na warunki prowadzenia biznesu. Najbardziej krytyczne są te, w których ze specyfiki działalności wynika wysoki poziom zużycia energii (produkcja, handel) oraz te, których działania nie wskazują na proces rozwoju firmy. Są to najczęściej firmy, które w badaniu lipcowym deklarowały, że mają zbyt duże moce produkcyjne, firmy, w których wartość sprzedaży zmniejsza się m/m i spada liczba nowych zamówień, a także przedsiębiorstwa, które w ostatnich trzech miesiącach nie inwestowały w dobra materialne i pozamaterialne.
