Polska gospodarka prawdopodobnie wpadnie w techniczną recesję po wyraźnym osłabieniu aktywności gospodarczej w I kwartale 2023 r. Z najnowszych danych wynika, że skorygowana sezonowo produkcja przemysłowa zmniejszyła się w marcu o -1,0% w ujęciu miesięcznym i -2,4% w ujęciu rocznym, co oznacza spadek w ujęciu kwartalnym do -0,6% w I kwartale 2023 r. – zwracają uwagę eksperci Allianz Trade.
W ich przekonaniu spadek w sektorze przemysłowym spowodowały przedsiębiorstwa użyteczności publicznej i górnictwo, podczas gdy produkcja zdołała wzrosnąć o +0,8% w ujęciu kwartalnym. Tymczasem w marcu spadła również skorygowana sezonowo sprzedaż detaliczna, o -1,3% w ujęciu miesięcznym i o -7,0% w ujęciu rocznym, co spowodowało znaczne zmniejszenie o -3,0% w ujęciu kwartalnym w I kwartale, już trzeci kwartał z rzędu, kiedy to wciąż wysoka inflacja i zacieśniona polityka pieniężna nadal ograniczały wydatki konsumpcyjne.
Według ekspertów popyt zewnętrzny również pozostaje słaby: dane dotyczące eksportu towarów za pierwsze dwa miesiące 2023 r. sugerują, że wielkość eksportu prawdopodobnie zmniejszyła się o około -2% w I kwartale po tym, jak spadek w IV kwartale wyniósł -7,2%. Ogólnie rzecz biorąc w opinii Allianz Trade dane sugerują, że w I kwartale roku realne PKB prawdopodobnie zmniejszyło się drugi kwartał z rzędu, po spadku o -2,4% w IV kwartale 2022 roku, co oznacza techniczną recesję.
Jak zaznaczają eksperci wartości wskaźników nastrojów gospodarczych są mieszane, co sugeruje, że gospodarka nie jest jeszcze nastawiona na wyraźny zwrot. Indeks PMI dla Polski spadł w kwietniu do 46,6 punktów, co oznacza 12. miesiąc z rzędu poniżej kluczowego poziomu 50,0 punktów oznaczającego brak zmian i najniższy miesięczny wynik w tym roku. Warunki biznesowe zostały osłabione przez znaczne spadki produkcji komponentów, nowych zamówień i nowych zamówień eksportowych. Z kolei wskaźnik zaufania konsumentów publikowany przez GUS w kwietniu nadal się poprawiał, choć w porównaniu do standardów historycznych pozostaje słaby.
- Chociaż wpływ wysokich stóp procentowych jest nadal odczuwalny, spadek płac realnych prawdopodobnie zmniejszy się w najbliższych miesiącach, ponieważ inflacja stopniowo maleje - inflacja zasadnicza spadła z najwyższego poziomu 18,4% rocznie w lutym do 14,7% w kwietniu. Jednak utrzymująca się słabość w strefie euro będzie nadal ciążyć na polskim eksporcie. Ogólnie rzecz biorąc, w II kwartale spodziewamy się stabilizacji gospodarki, jednak na razie bez silnego odbicia – uważają eksperci.
Ponadto, ich zdaniem, w Polsce gwałtownie wzrasta liczba upadłości przedsiębiorstw i utraty należności, ponieważ osłabienie gospodarki zbiera swoje żniwo. Rekordowa liczba upadłości polskich firm rosła z miesiąca na miesiąc w I kwartale 2023 r. W marcu było ich aż 421, co oznacza, że w I kwartale liczba ta osiągnęła rekordowy poziom 1083 przypadków.
W ciągu ostatnich 12 miesięcy w Polsce odnotowano 3.249 przypadków niewypłacalności, co stanowi kolejny rekordowy wynik i +54% więcej niż w ciągu poprzednich 12 miesięcy. W przeciwieństwie do sytuacji na świecie, gdzie wzrost liczby upadłości dotyczy dużych firm (o obrotach 50 mln euro i więcej), wzrost liczby upadłości w Polsce dotyczy prawie wyłącznie upadających małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP); tylko dwie z 421 niewypłacalnych firm w marcu miały obroty powyżej 20 mln euro.
Choć MŚP są szczególnie narażone na zaostrzenie warunków finansowania, wzrost kosztów (np. paliwa i płac) oraz utratę rynków zbytu (Rosja i częściowo Ukraina), wiele dużych polskich firm zdołało skonsolidować swój udział w rynku i pozycję finansową, a niektóre nawet zwiększyły rentowność i dokonały przejęć.
Na zakończenie eksperci Allianz Trade podkreślają, że nadal spodziewają się umiarkowanego wzrostu i gwałtownego wzrostu liczby upadłości przedsiębiorstw w Polsce. - Oczekujemy wzrostu PKB o +0,9% w 2023 r., jednak wstępne dane o PKB za I kwartał, które ukażą się w przyszłym tygodniu, mogą spowodować niewielką korektę w dół. Liczba upadłości przedsiębiorstw prawdopodobnie wzrośnie w 2023 r. o +30% (w porównaniu z naszą poprzednią prognozą na poziomie +18%).
