Trwająca pandemia nadal wpływa na europejskie rynki nieruchomości komercyjnych, ale zauważalne są różnice pomiędzy poszczególnymi sektorami i regionami.
Z najnowszego raportu międzynarodowej firmy doradczej Cushman & Wakefield „DNA of Real Estate” za czwarty kwartał 2020 r wynika, że nastąpił wówczas wzrost czynszów i dalsza kompresja stóp kapitalizacji na większości rynków logistycznych. Główne europejskie rynki biurowe wykazują względną odporność, ale wzrost czynszów w ujęciu całościowym na minusie. Jednocześnie czynsze za powierzchnie handlowe uległy kolejnej obniżce.
Zwiększenie obostrzeń i wprowadzenie kolejnych ograniczeń związanych z lockdownem pod koniec 2020 r. wpłynęło negatywnie na sytuację lokali przy głównych ulicach handlowych w całej Europie z powodu zamknięcia w niektórych lokalizacjach sklepów, które nie sprzedają artykułów pierwszej potrzeby, oraz zamarcia ruchu turystycznego. Sektor biurowy wykazuje względną odporność na największych rynkach, ale słaby popyt nadal będzie powodował presję na czynsze i stopy kapitalizacji, zwłaszcza na mniejszych rynkach. Natomiast sektor logistyczny zyskuje na rosnących wydatkach konsumpcyjnych w kanale online, co w 2021 r. przełoży się na dalszy wzrost czynszów i kompresję stóp kapitalizacji.
W 2020 r. branża logistyczna odnotowała wzrost stawek czynszowych i znaczny spadek stóp kapitalizacji. Czynsze wzrosły w ciągu kwartału o 0,8%, przyczyniając się do wzrostu w ujęciu rocznym o 1,9% po zwyżce o ponad 3% w 2019 roku. Największe wzrosty w skali rocznej miały miejsce w Wielkiej Brytanii (+3,5%), Niemczech (+4,7%), Francji (+2,6%) i krajach Beneluksu (+3,5%), co było spowodowane stosunkowo niewielką podażą i silnym popytem.
Sektor nieruchomości handlowych w dalszym ciągu odczuwa skutki rosnącej popularności zakupów internetowych oraz spadku odwiedzalności obiektów handlowych. Czynsze za wynajem najlepszych lokali w Europie spadły w czwartym kwartale o średnio 2,6%, a w skali całego roku obniżyły się aż o 10,6%. To najgorszy wynik w historii od początku lat 90., gdy C&W rozpoczął monitorowanie rynku. W ciągu kwartału stawki czynszowe uległy obniżce na 22. spośród 46. analizowanych rynków, a w ujęciu rocznym - na zdecydowanej większości rynków. Największe spadki rok do roku zaobserwowano w Wielkiej Brytanii (-15,3%), krajach Beneluksu (-11,1%), Europie Środkowo-Wschodniej (-18,1%) i Niemczech (-13,4%). Słabszy popyt na biura, czego efektem był spadek wolumenu transakcji najmu w Europie w 2020 r. o ponad jedną trzecią, odcisnął swoje piętno na tym sektorze.
Podczas gdy dosłownie wszystkie rynki na świecie odczuły wpływ pandemii w 2020 r., nasze prognozy dla regionu Europy Środkowo-Wschodniej są obiecujące. Spodziewamy się, że w 2021 r. logistyka pozostanie „ulubioną klasą aktywów” ze stabilnymi czynszami i dalszą kompresją stóp zwrotu. Popyt najemców i inwestorów pozostaje silny, szczególnie w Polsce - na największym rynku Europy Środkowo-Wschodniej. W sektorze biurowym przewidujemy spadek czynszów, spowodowany przejściowym spowolnieniem popytu ze strony najemców. Odbicia spodziewamy się w roku 2022. Stopy zwrotu z najlepszych inwestycji biurowych pozostaną stabilne, a kilka przełomowych transakcji jest zaplanowanych jeszcze w 2021 r. Europa Środkowo-Wschodnia przeciwstawia się trendom w sektorze handlowym i pozostaje jedynym obszarem w regionie EMEA, który ma stabilne perspektywy dotyczące czynszów oraz stabilne stopy kapitalizacji w najlepszych lokalizacjach. Ponadto w 2021 r. spodziewamy się zamknięcia znaczących transakcji w sektorze handlowym w Europie Środkowo-Wschodniej, co również świadczy o stabilności w tym regionie.
