Ekspert Związku Przedsiębiorstw Finansowych radzi, w jaki sposób zaprowadzić ład i dyscyplinę w domowych finansach, by uniknąć problemów ze spłatą zobowiązań po wakacyjnych wojażach.
W czerwcu 2022 r. ceny owoców były o 23,6% wyższe niż przed rokiem. O 22,5% wyższe okazały się również ceny nabiału. Nic zatem dziwnego, że jedna porcja lodów w te wakacje jest droższa nawet o złotówkę! Według danych podanych przez Główny Urząd Statystyczny (GUS) za żywność i napoje bezalkoholowe w sumie Polacy w czerwcu tego roku zapłacili średnio o 14,2% więcej niż w 2021 r.
Ile kosztowały nas te wakacje?
1358 zł – dokładnie tyle planowali Polacy przeznaczyć na jedną osobę na tegoroczne wakacje, o czym informował Związek Banków Polskich w raporcie "Wakacje Polaków w trudnych czasach". W lipcowym przeglądzie cen Instytutu Badań Rynku Turystycznego Traveldata zanotowano wzrost średniej ceny wycieczki między 1 i 7 sierpnia 2022 o 142 zł r/r.
– Wpływ na wzrost cen zagranicznych wycieczek ma inflacja, z którą boryka się teraz niemal cała Europa. Wzrost cen paliw i niekorzystne tendencje w kursach walut czy liczne protesty na lotniskach i w liniach lotniczych nie sprzyjają urlopowiczom. W Polsce niestety sytuacja nie jest lepsza. Na naszym rynku widzimy jeszcze wyższą inflację niż w większości europejskich państw. Podrożała żywność, napoje, rozrywki, więc tegoroczne wakacje upływają w słodko-gorzkich nastrojach niezależnie od tego, gdzie zaplanowaliśmy je spędzić. Jestem pewien, że wielu rodaków z pewnością było zmuszonych wydać więcej niż wstępnie założyło – komentuje Marcin Czugan, prezes Związku Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce.
Na ulgę w wysokości 500 zł mogą liczyć rodziny z dzieckiem (lub 1000 zł z dzieckiem niepełnosprawnym), które wcześniej nie wykorzystały Polskiego Bonu Turystycznego. Bon ten traci swoją ważność wraz z końcem września 2022 r., a jeszcze pod koniec lipca aż 776 tys. bonów nie zostało aktywowanych. Można spodziewać się, że wiele z nich było wykorzystywanych w sierpniu i najpewniej jeszcze część zostanie zrealizowana we wrześniu. Ta ulga dla wielu rodzin jest rozwiązaniem pozwalającym na nie nadszarpnięcie domowego budżetu. Jednak też wiele rodzin w ogóle nie może pozwolić sobie na jakikolwiek wakacyjny wydatek ze względów finansowych. Bo jak wynikało z raportu ZPF opublikowanego na koniec pierwszego kwartału: 13,3% polskich gospodarstw domowych „przejada” oszczędności, a prawie 10% zadłuża się.
Słona… już nie tylko woda
„Paragon grozy” na kwotę bliską 300 zł za porcję fish&chips dla jednej osoby? To możliwe w polskich nadmorskich kurortach. Podobnymi drogocennymi „pamiątkami” z wakacji Polacy chętnie dzielą się w mediach społecznościowych, tym samym wywołując lawinę komentarzy dotyczącą aktualnie panujących i stale rosnących cen.
– Jak się okazuje, nad morzem już nie tylko woda może być słona, ale przede wszystkim ceny. Jest to oczywiście pokłosie m.in. wcześniejszej pandemii COVID-19, która mocno dotknęła branżę turystyczną, inflacji, braku pracowników, wzrostu cen gazu i prądu, z którymi mierzą się restauratorzy i hotelarze, czy wojny w Ukrainie – twierdzi Marcin Czugan z ZPF. – Poza tym wyższe ceny są dla nas tym dotkliwsze, im wyższe kwoty naszych miesięcznych zobowiązań. Narodowy Bank Polski już kilkakrotnie w ostatnim czasie podnosił stopy procentowe, co sprawiło, że raty kredytów hipotecznych mocno w wielu przypadkach wzrosły, co nie odnajduje swojego odpowiednika w zarobkach Polaków – dodaje.
W II kwartale 2022 r. ponad 30% Polaków szacowało, że może mieć problemy z regulacją swoich miesięcznych zobowiązań, a ponad 18% nie było pewnych swojej sytuacji. Blisko 64% badanych określiło, że jakość ich życia pogorszyła się. Wakacyjny wyjazd w obliczu inflacji i „paragonów grozy” mógł jeszcze bardziej pogrążyć rodaków.
Powakacyjne porządkowanie budżetu
Powrót z wakacji w tak trudnych finansowo czasach, może być wyjątkowo bolesnym doświadczeniem. Ekspert ZPF – Marcin Czugan wskazuje najważniejsze punkty, które pomogą opanować budżet i wyjść na prostą, nawet gdy pojawiły się już opóźnienia w płatnościach:
KROK 1: Pierwszym i najważniejszym punktem prowadzącym do uporządkowania budżetu jest zmierzenie się oko w oko z wyzwaniem. Zatem radzę rzeczowo i na chłodno spisać wszystkie zobowiązania, koszty i wpływy do osobistego budżetu. Wszystkim planowanym wydatkom należy nadać priorytet i zweryfikować konieczność ich ponoszenia. Być może na liście znajdują się subskrypcje, abonamenty, które ponosimy co miesiąc, choć dawno przestaliśmy korzystać z danych usług. Jeśli jest to możliwe – warto z takich wydatków jak najszybciej zrezygnować, wypowiedzieć umowy.
KROK 2: Zabezpieczenie środków na zobowiązania to kolejny bardzo ważny punkt, który pozwoli uniknąć pogrążenia się w długach. Jeśli budżet okazuje się wyjątkowo napięty, warto skorzystać z możliwości, które daje np. Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, czyli program dedykowany osobom, które znalazły się w trudniejszej sytuacji finansowej, a muszą spłacać kredyt mieszkaniowy. Warto rozważyć również opcję konsolidacji zobowiązań i wydłużenie okresu kredytowania, co może zmniejszyć wysokość miesięcznych rat kredytów.
KROK 3: Jeśli jakiekolwiek długi podlegają już procesowi windykacji, należy możliwie jak najszybciej skontaktować się z windykatorem i ustalić optymalne warunki ich uregulowania. Rosnące odsetki nie są sprzymierzeńcem zadłużonych. Zainicjowanie kontaktu z windykatorem z pewnością będzie dobitnym wyrazem chęci spłacenia zobowiązań, a szereg narzędzi, którymi dysponuje windykacja, pomoże w sprawnej regulacji długu.
KROK 4: Pilnowanie budżetu to najważniejszy krok, który należy podjąć w obliczu kryzysu finansowego. Ścisłe przestrzeganie określonych pozycji budżetu, pozwoli na szybkie „wyjście na prostą” i wdroży właściwe nawyki finansowe, które uchronią przed ewentualnymi długami lub pozwolą generować oszczędności nawet w trudnych czasach.
