Według międzynarodowej firmy doradczej Cushman & Wakefield średni koszt wykończenia biura w Warszawie wynosi 1010 euro/mkw., co plasuje stolicę Polski na 3. miejscu w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, za Belgradem (1121 euro /mkw.) oraz Pragą (1037 euro /mkw.). Najdrożej jest w Londynie, gdzie za mkw. fit-outu zapłacić trzeba średnio 2798 euro /mkw.
- Pandemia Covid-19 stanowiła prawdziwe wyzwanie dla całej branży budowlanej. W regionie EMEA sektor ten okazał się jednak odporny i po początkowym spowolnieniu, firmy wróciły na rozsądny poziom zysków. Pomimo zwiększenia aktywności inwestorów, na rynku nadal zauważalna jest niepewność związana z powrotem pracowników do biur, ze względu na wdrożenie modelu pracy hybrydowej i zainteresowanie firm generowanymi w ten sposób oszczędnościami zarówno w koszcie najmu, jak i wykończenia powierzchni biurowej. Na wzrost kosztów fit-outu za mkw. w tym roku wpływa bezpośrednio wojna w Ukrainie, problemy związane z łańcuchami dostaw i dostępność materiałów budowlanych - komentuje Bogumiła Kompowska, Associate, Design & Build Lead, Project & Development Services w Cushman & Wakefield.
Pomimo optymistycznych prognoz dla regionu Europy Środkowo-Wschodniej, rynek spotyka się z krótkoterminowymi wyzwaniami wpływającymi negatywnie między innymi na łańcuchy dostaw - głównie produktów pochodzących z regionów Azji, Australii i Oceanii, a także bezpośrednio z Ukrainy. Wraz z wygaszaniem pandemii COVID-19 dostrzegalna będzie poprawa sytuacji na rynku, lecz obecnie w niektórych obszarach popyt przewyższa podaż.
W początkowych fazach pandemii ceny prac wykończeniowych były konkurencyjne. Doprowadziło to do przejściowego obniżenia kosztów, które utrzymało się do drugiej fali pandemii. Jednak w związku z gwałtownie rosnącą inflacją i konfliktem w Ukrainie, koszty wykończenia powierzchni biurowych radykalnie wzrosły z powodu rosnących cen materiałów i kosztów pracy. Z tego względu firmy działające w tym segmencie rynku weryfikują swoje plany projektowe i uwzględniają w wycenach większe ryzyko.
W zestawieniu siedmiu stolic z regionu Europy Środkowo-Wschodniej przedstawionym przez C&W raporcie „EMEA Fit-Out Cost Guide”, Polska uplasowała się na trzecim miejscu pod względem wysokości kosztów wykończenia wnętrz biurowych, ze średnią stawką 1010 EUR/mkw.
Raport przedstawia podział kosztów wykończenia biur według następujących kategorii: umeblowanie, wykończenie, technologie audiowizualne i informacyjne oraz usługi profesjonalne. W Warszawie stanowią one odpowiednio 15%, 63%, 12% i 10%.
W związku z wygaszaniem pandemii COVID-19 coraz więcej firm koncentruje swoje działania wokół ponownej organizacji pracy w biurze i przygotowania przestrzeni na powrót pracowników. Minione dwa lata zmieniły podejście do kształtowania przyjaznej i wielofunkcyjnej przestrzeni biurowej. Obecne wymagania w większym stopniu dotyczą elastyczności.
Kolejnym zauważalnym trendem jest zmniejszanie liczby przypisanych biurek oraz udostępnianie mniejszych i większych sal konferencyjnych czy stref relaksu. Planując ewentualne zmiany, przedsiębiorstwa muszą dokładnie rozważyć koszty i przeznaczyć wystarczające środki finansowe na realizację danej inwestycji.
Budynki odpowiedzialne są za około 40% globalnej emisji CO2, dlatego rośnie znaczenie rozwiązań ekologicznych w projektowaniu i korzystaniu z przestrzeni biurowej. Dotyczy to m.in. emisji dwutlenku węgla związanej z materiałami budowlanymi oraz eksploatacją budynku.
- Pomimo zawirowań obserwowanych w ostatnich kilku latach, biura mają się bardzo dobrze i naszym zdaniem nadal będą pełnić funkcję miejsca do pracy, spotkań oraz budowania więzi. Zasady projektowania biur będą ewoluowały, a rozwiązania i materiały ekologiczne staną się rynkowym standardem. Każda firma planująca aranżację nowej powierzchni lub rozpoczynająca modernizację dotychczasowego biura znajdzie w naszym raporcie „EMEA Fit-Out Cost Guide” cenne informacje i wskazówki na temat potencjalnych kosztów, oparte o dane rzeczywiste zaczerpnięte ze zrealizowanych przez nas projektów - komentuje Andrew Frizell, International Partner, Head of Project & Development Services w Cushman & Wakefield.
