Niemal 45 proc. dużych polskich firm przyznaje, że inicjatywy ekologiczne mogą przynieść korzyści finansowe – wynika raportu DNB Bank Polska i PwC „Kierunki 2020. Zielona odpowiedzialność biznesu. Czy biznes przyjazny środowisku się opłaca?”
W badaniu przeprowadzonym przez DNB Bank Polska i firmę doradczą PwC wśród największych polskich przedsiębiorstw niemal jedna czwarta ankietowanych uznaje zanieczyszczenie środowiska za największe wyzwanie ludzkości, a co piąty respondent widzi zagrożenie w zmianach klimatycznych. Zdecydowana większość szkód dla środowiska naturalnego wynika z aktywności konsumentów i przedsiębiorców. Jednocześnie to właśnie ich świadomość i podejście najtrudniej zmienić – obywatele nie czują, żeby ich działania miały realny wpływ na globalne problemy środowiskowe, a przedsiębiorcy drobiazgowo analizują strukturę swoich kosztów. Tymczasem gdyby wszyscy Polacy zdecydowali się korzystać wyłącznie z zielonej energii pozwoliłoby to na ograniczenie emisji CO2 o 57 mln t, co odpowiada 17 proc. rocznej emisji Polski.
To imponujący wynik, ale siła oddziaływania biznesu na środowisko jest jeszcze większa. Tylko sto najbardziej szkodliwych firm odpowiada za emisję 70 proc. przemysłowych gazów cieplarnianych, jakie trafiły do atmosfery od 1988 do 2015 roku. Sama elektrownia Bełchatów emituje rocznie 38 mln ton CO2
Jak podkreślają autorzy raportu, praktycznie każda branża w pewnym stopniu wpływa na środowisko. Aż 70 proc. słodkiej wody pobieranej bezzwrotnie z jezior i rzek trafia do firm działających w sektorze rolniczym i służy przede wszystkim do produkcji żywności. Dalsze 20 proc. całkowitego poboru jest używane do celów przemysłowych. Wiele sektorów oddziałuje jednak na dany obszar w podobny sposób, choć w powszechnej opinii wcale tak nie jest.
Przykładowo farmacja i handel detaliczny generują plastik o podobnie krótkim okresie wykorzystania, który nieodpowiednio zagospodarowany prowadzi do tych samych negatywnych konsekwencji dla ludzi i środowiska. Branża farmaceutyczna emituje więcej gazów cieplarnianych niż branża samochodowa, różnica może sięgać nawet 55 proc., choć w powszechnej świadomości producenci leków nie są wiązani z wysoką emisyjnością.
Wpływ środowiskowy branży TMT (technologia, media, telekomunikacja), także rzadko przytaczanej przy omawianiu zagrożeń środowiska, również nie jest zerowy. Jednak jak wynika z raportu DNB i PwC największy wpływ na środowisko mają przemysł wytwórczy i producenci żywności.
Biznes jest coraz bardziej świadomy potrzeby podjęcia działań proekologicznych.
Ponad 67 proc. największych firm w Polsce wdrożyło już inicjatywy, mające zmniejszyć ich wpływ na środowisko, a 14,5 proc. ma to w planach. I tak w 76 proc. przedsiębiorstwach segreguje się śmieci, a w 73 proc. używa energooszczędnych żarówek. Co ważne, niemal połowa firm prowadzi akcje edukacyjne dla pracowników
Jak pokazują badania, wskaźnik ROA, czyli zwrot z aktywów przedsiębiorstw prowadzących działalność w krajach rozwijających się po zwiększeniu zaangażowania w inicjatywy środowiskowe, może wzrosnąć o 3,2 proc. W krajach rozwiniętych rośnie on o 1,1 proc. W państwach, które znajdują się na wczesnym etapie rozwoju wdrożenie usprawnień w zakresie praktyk środowiskowych jest stosunkowo proste – na ogół nie obowiązują bowiem żadne dobre praktyki w tym obszarze. Działania takie jak recykling odpadów czy wyłączanie nieużywanych urządzeń są stosunkowo łatwe do wprowadzenia, wymagają niskich nakładów finansowych i czasowych, a dość szybko przynoszą wymierne korzyści.
Według raportu, firmy w krajach rozwiniętych znajdują się na wyższym poziomie rozwoju, co oznacza że podstawowe dobre praktyki środowiskowe zostały już przez nie wdrożone. Dalszy wzrost zaangażowania środowiskowego wymaga więc implementacji zdecydowanie bardziej zaawansowanych technologii, co wiąże się z wyższymi kosztami i często bardziej odsuniętymi w czasie korzyściami.
Wydaje się, że część największych firm dostrzega w inicjatywach środowiskowych pewną szansę na budowę rynkowej przewagi i poprawę swoich wyników. 44 proc. respondentów w badaniu DNB i PwC przyznaje, że działania ekologiczne mogą przynieść wymierne korzyści finansowe. Największą grupę stanowią jednak przedsiębiorcy, którzy co prawda dostrzegają w działaniach prośrodowiskowych pewne korzyści wizerunkowe, ale ich zdaniem w krótkim okresie koszty przewyższają korzyści (47 proc. respondentów).