Od początku inwazji Rosji na Ukrainę ponad 1 mln uchodźców znalazło schronienie w
Polsce. Ma to swoje odzwierciedlenie w tworzeniu nowych podmiotów gospodarczych
w Polsce.
Między styczniem a wrześniem 2022 r. powstało 3,6 tys. spółek z kapitałem ukraińskim oraz 10,2 tys. jednoosobowych działalności gospodarczych założonych przez obywateli Ukrainy. 75 proc. badanych firm otworzyło działalność w Polsce, żeby pozyskać środki dla siebie i rodziny. Jednocześnie 66 proc. z nich deklaruje kontynuację działalności w Polsce niezależnie od sytuacji w Ukrainie. To wnioski płynące z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Ukraińskie firmy w Polsce po wybuchu wojny w 2022 r.”.
W Polsce działa obecnie 24,1 tys. spółek z kapitałem ukraińskim, czyli aż 25 proc. wszystkich spółek z kapitałem zagranicznym. Z dostępnych danych wynika, że 2022 r. może być rekordowy pod względem liczby zarejestrowanych spółek z kapitałem ukraińskim. W pierwszych trzech kwartałach 2022 r. powstało już 3,6 tys. podmiotów.
- Od stycznia do września 2022 r. aż 45 proc. nowo zarejestrowanych spółek z kapitałem
zagranicznym stanowiły podmioty z udziałem kapitału ukraińskiego, tworząc jednocześnie 7 proc. wszystkich zarejestrowanych w Polsce spółek, zarówno z kapitałem polskim, jak i zagranicznym. W większości są to firmy handlowe (22 proc.), budowlane (19 proc.) i zajmujące się transportem oraz magazynowaniem (14 proc.) - wskazuje Katarzyna Dębkowska, kierownik zespołu foresightu gospodarczego.
Obywatele Ukrainy zakładają głównie jednoosobowe działalności gospodarcze
Jednoosobowe działalności gospodarcze są dominującą formą prowadzenia działalności biznesowej przez obywateli Ukrainy w Polsce. Od stycznia do września 2022 r. powstało ich łącznie 10 207. Największy przyrost m/m aktywnych jednoosobowych działalności gospodarczych rozpoczynających swoją działalność miał miejsce w kwietniu, kiedy to ich liczba w porównaniu z marcem zwiększyła się niemal trzykrotnie. Na koniec III kwartału 2022 r. liczba ukraińskich firm wpisanych do CEIDG była niemal dwunastokrotnie większa
niż w lutym.
- Liczba zakładanych przez obywateli Ukrainy jednoosobowych działalności gospodarczych w 2022 r. rosła lawinowo z miesiąca na miesiąc. Największy skok nastąpił w pierwszych tygodniach od rozpoczęcia rosyjskiej inwazji – w kwietniu 2022 r. takich firm na polskim rynku było już 4,5 raza więcej niż w styczniu. We wrześniu 2022 r. – 2,6 raza więcej niż w kwietniu. Wśród branż dominuje budownictwo (24 proc.), informacja i komunikacja (16 proc.) i usługi (14 proc.). Warto też odnotować, że właścicielkami 41 proc. ukraińskich jednoosobowych działalności gospodarczych są kobiety - mówi Anna Szymańska, analityk zespołu foresightu gospodarczego w PIE.
Z badania PIE wynika, że w 75 proc. przypadków najsilniejszym motywem skłaniającym do
otwarcia biznesu w naszym kraju była konieczność pozyskania środków na utrzymanie
siebie i rodziny. W drugiej kolejności respondenci wskazywali na bliskość kulturową
i łatwiejszą komunikację językową niż w innych krajach (63 proc. wskazań).
Zdaniem 66 proc. respondentów działalność w Polsce będzie kontynuowana niezależnie
od sytuacji w Ukrainie. Tylko 4 proc. przebadanych firm zamierza zakończyć swoją
działalność w Polsce i wrócić do Ukrainy, jak tylko sytuacja na to pozwoli. Najczęściej
w Polsce chcą pozostać przedstawiciele innych usług (43 proc.), budownictwa (17 proc.)
oraz informacji i komunikacji (13 proc.). Przedsiębiorcy planujący powrót do Ukrainy
reprezentują branżę informatyczną.
- Zakończenie wojny raczej nie będzie oznaczać, masowego zamykania bądź przenoszenia działalności gospodarczej do Ukrainy. Choć 40 proc. ukraińskich firm odczuwa brak doświadczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej w Polsce jako barierę, większość badanych zamierza kontynuować swoją działalność w Polsce i rozwijać współpracę z polskimi partnerami. Przedsiębiorcy ukraińscy w Polsce chcą też uczestniczyć w przyszłej odbudowie Ukrainy - wskazuje Katarzyna Dębkowska.
