Wojna na Ukrainie prędzej, czy później się skończy. Ale czy samo to wystarczy, by rozpoczął się proces odbudowy kraju? Warunki brzegowe efektywnej odbudowy, konkurujące ze sobą wizje tego procesu i kwestia potencjalnego udziału w nim polskich przedsiębiorstw - to główne wątki najnowszego raportu Warsaw Enterprise Institute, „Odbudowa Ukrainy. Efektywność, organizacja, finansowanie”.
Autorzy raportu podkreślają, że tym, co zdefiniuje proces odbudowy Ukrainy, będą warunki pokoju osiągnięte między tym krajem a Rosją. Tzw. czysty pokój będzie kluczowym czynnikiem maksymalizującym szanse na sukces odbudowy.
Obecnie nikt nie jest w stanie określić, jaka będzie ostateczna skala zniszczeń, a także jaki będzie punkt wyjścia ukraińskiej gospodarki po zakończeniu wojny. Straty szacuje się dzisiaj na kwotę od 300 mld do 900 mld dolarów. „Nie wiemy też - czytamy w raporcie - jakimi terytoriami będzie dysponowała nowa Ukraina, jednak głęboko wierzymy, że będzie niepodległym krajem, obejmującym również Donbas, Ługańsk i półwysep Krymski”.
Planowana jest szeroko zakrojona odbudowa Ukrainy, przy współudziale jej sojuszników. Jeśli Ukraina pozostanie w strefie wpływów Zachodu, a na dzień publikacji raportu wszystko na to wskazuje, to znacząca część funduszy przeznaczonych na jej odbudowę będzie pochodziła z Unii Europejskiej, USA, a także z międzynarodowych instytucji. Obecnie wszyscy interesariusze przygotowują się do finansowania odbudowy, tworząc już pewne koncepcje wsparcia. Część z poczynionych planów ujrzała już światło dzienne w postaci publikacji opisujących podstawowe założenia.
Autorzy raportu WEI porównali opublikowane dokumenty, które dotyczą sposobu finansowania i odbudowy Ukrainy, a także przedstawili najbardziej prawdopodobne i optymalne scenariusze alokacji środków w tym celu. Oprócz przeglądu rozwiązań zaproponowanych przez zainteresowane instytucje, przygotowane zostały własne propozycje, które przedstawiono na podstawie opinii ekspertów.
Główne tezy raportu:
- Strona ukraińska ocenia, że skuteczna odbudowa pochłonie co najmniej 750 mld USD w ciągu 10 lat, z czego 250 mld miałoby pochodzić z sektora prywatnego.
- Niezwykle istotnym źródłem finansowania odbudowy mogą być zamrożone rosyjskie rezerwy, które już teraz wynoszą 300 mld dolarów.
- Wsparcie ukraińskich przedsiębiorstw w czasie wojny i w pierwszych latach po wojnie będzie miało kluczowy wpływ na jakość życia w Ukrainie w kolejnych dekadach.
- Ukraińskie przedsiębiorstwa mogą stać się konkurencyjne, jeśli zapewni się im dostęp do kapitału w cenach porównywalnych do tego, jaki kapitał pozyskują firmy w krajach UE.
- Transparentność wydawania środków i sprawnie działająca polityka antykorupcyjna będą jednocześnie największym wyzwaniem, jak i niezbędnym warunkiem do uzyskania optymalnego finansowania.
- Przyciągniecie znacznej ilości polskich firm w ramach projektu odbudowy i ekspansji na rynek ukraiński może nastąpić po zażegnaniu kryzysu energetycznego i ustabilizowania się sytuacji w tym kraju.
