Branża fotowoltaiki spodziewa się w 2022 r. wzrostu sprzedaży średnich i dużych instalacji PV do firm, stających w obliczu podwyżek cen prądu. Wcześniej jednak czasowo podskoczyć ma sprzedaż instalacji prosumenckich - w związku ze zmianą modelu rozliczeń.
W bieżącym roku ok. 70-75 proc. sprzedaży trafiało do odbiorców indywidualnych, reszta do firm - powiedział dyrektor zarządzający dystrybutora komponentów instalacji PV Manitu Solar Piotr Kisiel. Jak ocenił, biorąc pod uwagę ostatni kwartał 2021 r. oraz pierwszy kwartał przyszłego roku - to ten ciężar przesuwa się jeszcze bardziej w kierunku odbiorców indywidualnych, bo potencjalni nowi prosumenci będą chcieli znaleźć się jeszcze w starym, opustowym systemie rozliczeń.
Znowelizowana przez Sejm ustawa o OZE - którą jeszcze musi zająć się Senat - przewiduje, że wszyscy, którzy staną się prosumentami do dnia wejścia w życie regulacji, będą rozliczani na dotychczasowych zasadach - w systemie opustów - przez 15 lat. Dla nowych prosumentów od 1 kwietnia 2022 r. obowiązywał będzie net billing - system oparty na odkupie nadwyżek energii.
"Spodziewamy się, że zmiana systemu rozliczania prosumentów z opustów na odkup energii doprowadzi do niewielkiego, ale jednak, spadku zainteresowania instalacjami prosumenckimi, tymi najbardziej popularnymi, z segmentu, który w ostatnich czasach rósł najbardziej" - ocenił Kisiel.
Jednocześnie spodziewa się wzrostu sprzedaży rzędu 20-30 proc. instalacji średnich i większych, używanych przez firmy. "Szybko rosnące ceny energii powodują, że dla firmy, w której zużycie energii elektrycznej pokrywa się przeważnie z produkcją z fotowoltaiki nie ma większego znaczenia model rozliczeń, ponieważ praktycznie całość energii, którą wyprodukuje w ciągu dnia od razu zużyje. A prognozuje się, że przyszłym roku ceny energii elektrycznej dla firm wzrosną o 40-60 proc., więc fotowoltaika dla takich przedsiębiorstw jest racjonalnym wyjściem" - ocenił dyrektor Manitu Solar.
Uniezależnienie się od cen energii elektrycznej to dominujący motyw inwestycji przez firmy w fotowoltaikę we wrześniowym badaniu „OZE Index - Stosunek firm do inwestycji w instalacje fotowoltaiczne”, przeprowadzonym przez firmę Alians OZE razem z instytutem badawczym ARC. 54 proc. zponad 300 przebadanych przedsiębiorstw jako główny motyw inwestycji podało niezależność od podwyżek cen prądu, 51 proc. wskazało na ekologię, a 31 proc. - że PV to darmowe źródło energii.
"To naturalny ruch właścicieli biznesów, którzy bardzo dobrze potrafią kalkulować i docenili oszczędności jakie generuje instalacja fotowoltaiczna" - ocenia członek zarządu Alians OZE Jakub Jadziewicz.
Jak dodaje, wymierną wartością jest również wygoda i oszczędność czasu, zarówno w zamówieniu instalacji, jak i korzystaniu z niej. "Nowoczesne firmy oferujące fotowoltaikę podczas wizyty dokonują specjalistycznych pomiarów i tworzą profesjonalne wizualizacje, dzięki czemu klient otrzymuje kompleksową ofertę w trakcie jednego spotkania" - podkreślił Jadziewicz.
Piotr Kisiel spodziewa się też dalszego rozwoju fotowoltaiki prosumenckiej, choć zainteresowanie nią może nieco spaść.
"Program Mój prąd 4.0. który prawdopodobnie wystartuje w I kwartale 2022 r. będzie wspierał inne rozwiązania niż sama fotowoltaika - premiujące autokonsumpcję, jak magazyny energii. Przy korzystnym ustawieniu różnych elementów programu, spodziewamy się, że fotowoltaika będzie się dalej rozwijać, ale już w parze z np. domowymi magazynami energii" - podkreślił.
Dyrektor zarządzający Manitu Solar podkreśla, że branża PV mocno broniła się przed zakłóceniami dostaw, ale jednak te łańcuchy notują problemy.
"Rynek jest tak skonstruowany, że większość modułów fotowoltaicznych pochodzi z Chin. A tam produkcja staje, np. ze względu na ograniczenia w dostawie energii eklektycznej. Już widzimy, że zamówienia planowane na koniec tego roku i początek przyszłego zostały mocno ograniczone. Podobnie jest z elektroniką, falownikami, gdzie zaczyna brakować chipsetów" - powiedział Piotr Kisiel.
Jego zdaniem, jest szansa na przeniesienie produkcji niektórych elementów do Europy, w Polsce mamy przecież dwóch producentów modułów, chociaż używają komponentów z Chin.
"Odtworzenie całego łańcucha produkcji w Europie będzie jednak bardzo trudne. Tym niemniej powinna być dywersyfikacja miejsc produkcji, bo pandemia pokazała, jak niebezpieczne jest koncentrowanie produkcji w jednym kraju czy jednym regionie" - podkreślił.
Z ostatnich danych Agencji Rynku Energii wynika, że moc zainstalowana fotowoltaiki w Polce wynosiła prawie 6 GW i w ciągu roku urosła dwukrotnie. Ze słońca w 2021 r. powstało 4 proc. wyprodukowanej w kraju energii elektrycznej.
